Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
dwóchlicealistówstająsiętematemfilmów.Wfilmiepoświęconym
Milgramowijestdużoinformacjiojegożyciu,ożonie,którągraWinona
Ryder.Pojawiająsięrównieżichdzieci.Filmzagłębiasiębardziejwjego
życiorys.Jestdoskonałyfragmentnatematposłuszeństwawobecauto-
rytetu,aleuważam,żetwórcypoświęcilimuzbytdużoczasu.Milgram
miałnakonciewielemniejszychbadań,dotyczącychnaprzykładtech-
nikizagubionychlistów8czysześciustopnioddalenia9,którepopełnym
dramatyzmueksperymenciedotyczącymposłuszeństwaniewydająsię
interesująceprzeciętnemuwidzowi.Wtejczęścigraliświetniaktorzy
charakterystyczni.Późniejfilmtraciimpet.
Nakoniecwspomnęjeszczenamarginesie,żepopokaziewSundance
spotkałemsięzreżyserem.Możliwe,żepełniłwszystkiefunkcje:scena-
rzystyireżysera.Wfilmiebyłydwabardzodziwnemomenty,októrego
zapytałem.Powiedziałemmu,żenierozumiem,dlaczegokiedyMilgram
wychodzizlaboratorium,idziekorytarzemiwprostdokameryopo-
wiadaobadaniachnadposłuszeństwemiswojejnadziei,żeodbijąsię
oneszerokimechem,boukazująciemnąstronęludzkiejnatury,idzieza
nimogromnysłoń.ogromnyafrykańskisłoń.ogromny.Majakieśtrzy
ipółmetrawysokości.
26
WdalszejczęścifilmuMilgramwychodzizinnegolaboratorium,znów
idziekorytarzem-tojeszczedziwniejsze-imówi:nJestrok1984.
W1984rokuwydarzyłysiędwierzeczy.Rzeczjasna,Georgeorwellwy-
brałgonaakcjęswojejklasycznejpowieści,którawydałamisiębardzo
pouczająca,aoprócztegoumarłem.Umarłem”
.Imówidalej.Azanim
widaćtegosamegosłonia.Zepsułomitocałyfilm.Zapytałemreżysera:
nDlaczegopantozrobił?”
.Aonstwierdził,żeludzielubiąsłonie.(śmiech)
8
Lostlettertechnique-technikabadaniapostawspołecznychpolegającanazostawieniuwmiej-
scachpublicznychkopertzeznaczkamizaadresowanychdoinstytucjiprezentującychprzeciwne
stanowiska.Zodsetkakopert,któretrafiajądoadresatów,możnawnioskowaćodominującej
opiniiwspołeczeństwie.Zakładasię,żeznalazcalistuzwiększymprawdopodobieństwemwrzuci
godoskrzynki,jeśliadresatemjestinstytucja,którąpopiera.Milgramijegowspółpracownicy
opisalitętechnikęw1965r.,zob.S.Milgram,L.Mann,S.Harter,Telost-lettertechnique:Atool
ofsocialresearch.nPublicopinionQuarterly”1965,29,437-438(przyp.tłum.).
9
ChodzioeksperymentnŚwiatjestmały”
,przeprowadzonyw1967r.-zob.https://pl.wikipedia.
org/wiki/Eksperyment_”świat_jest_mały”(przyp.tłum.).
