Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Sprawawzbudziłaogromnekontrowersje,cozupełnieodwróciłouwagę
odfaktu,żeniktniepowinienrobićtakichbadań.Później,w1971ro-
ku,przeprowadziłemstanfordzkieksperymentwięzienny,którytrwał
od14do21sierpnia.AwweekendprzedŚwiętemPracy
7
odbyłosię
spotkanieAmerykańskiegoTowarzystwaPsychologicznego(American
PsychologicalAssociation,APA)-wtamtychczasachzjazdyzawszeor-
ganizowanowweekendprzedŚwiętemPracy.Miałemwygłosićwykład
oinnejkwestii,którąsięwtedyzajmowałem.Zostawiłemsobiena
koniecpięćalbodziesięćminutioznajmiłempubliczności:nChciałbym
teraznachwilęzmienićtemat,żebyprzedstawićcośzupełnienowego.
Właśniezakończyłemnastępującyeksperyment”
.opisałemgo.nIchciał-
bympokazaćkilkaslajdówztegobadania”
.Wspomniałem,żetorozwi-
nięciebadaniaMilgrama.Zamiastanalizowaćwładzęsytuacyjnąkonkret-
nejosoby,przyglądamysięwładzyinstytucjonalnejiwładzyzwiązanej
zodgrywanąrolą.
PowykładziepodszedłdomnieMilgram.Niebyłszczególniewylewną
osobą,aleuściskałmnieserdecznieipowiedział:nWielkiedzięki.Teraz
wszystkieoskarżeniaobraketykiprzeniosąsięzemnienaciebie,boto
najbardziejnieetycznebadanie,jakiekiedykolwiekprzeprowadzono”
.
(śmiech)Późniejpozostaliśmywkontakcie.Wtamtychczasachbyłto
chybagłówniekontakttelefoniczny.Zasiadałemwkilkukomisjachre-
wizyjnychdlajegobadań.Tobyłosmutne.Zmarłbardzomłodo,mając
pięćdziesiątlat,potrzechatakachserca.Wielkaszkoda,boprowadził
bardzokreatywnebadania.Jestjeszczeinnaosobliwakwestia:wroku
2015,czyliroktemu,ukazałsięfilmoStanleyuMilgramieijegoba-
daniach,zatytułowanyExperimenter(Eksperymentator).Adokładnie
wtymsamymmomencienaFestiwaluFilmowymwSundanceodbyła
siępremierafilmuWięziennyeksperyment.
Toznaczy,żepopięćdziesięciulatachwjegoprzypadkuipoczterdzie-
stuczterechlatachwmoimbadaniaprzeprowadzoneprzeztamtych
25
7
WStanachZjednoczonychŚwiętoPracyjestobchodzonewpierwszyponiedziałekwrześ-
nia,czylispotkanieAPAodbyłosiętydzieńpozakończeniustanfordzkiegoeksperymentu
więziennego(przyp.tłum.).
