Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Ziemiąipieniędzmi
Jestjeszczejedenpowód,dlaktóregowartosięzająćproblematykąpoczątków
federalnejpolitykiwobecszkolnictwawyższegowlipcu2012rokumijadokładnie
150latodprzyjęciaUstawyprzekazującejgruntypubliczneniektórymStanomiTe-
rytoriom,któremogąutworzyćKoledżesłużącepożytkowiRolnictwaiMechaniki,
czylipierwszejustawyMorrilla.WStanachZjednoczonychjestplanowanychwiele
konferencjiipublikacjiztejokazji.Przeglądającjednakkonferencyjnezaproszenia
izapowiedzi,widać,żeskupiająsięonenatejjednejustawieinapłynącychzniej
korzyściach.CzasemtylkowuzupełnieniuprzywoływanajestustawaHatchaidruga
ustawaMorrilla.NawetwięcwUSA,jaknatowskazujeodwielulatJohnThelin,
brakujepróbyspojrzenianaustawęz1862rokuwszerszymkontekście:wcześniej-
szychpróbstworzeniafederalnejuczelni,relacjipomiędzywładzamistanowymi
ifederalnymiauczelniamiczyrosnącejświadomościzwiązkówpomiędzywykształ-
ceniemarozwojemekonomicznym.To,czegonajbardziejbrakuje,tospojrzeniena
wspieranieszkolnictwawyższegojakonaelementpolitykiwłaśnie,gdzieścierać
sięmogążnekoncepcjeipomysły.Po150latachwszyscy,nawetautorzyzBanku
Światowego,dostrzegająsukcesyfederalnegozaangażowania.Powszechneuznanie
zasługstworzonegonapodstawietychustawsystemupublicznegoszkolnictwawyż-
szegosprawia,żeniewieleosóbdzisiajpoważnietraktujegłosykrytyki,jakiepoja-
wiłysięwtokudyskusjinadtymiustawami.
ZbyciemilczeniemwetaprezydentaJamesaBuchanana,któryw1859rokuod-
rzuciłpierwsząwersjęustawyMorrilla;pomijaniewdzisiejszychopracowaniach
idyskusjachobszernegouzasadnieniaprezydenckiegowetaprowadzidozafałszo-
waniaobrazusytuacjizpołowyXIXwiekuiniepozwalanarzetelnedocenienie
osiągnięćustawy.Tymbardziejże,jaktozostaniepokazane,wypowiedźBuchanana
powrócipobezmałatrzydziestulatachwtokudalszychdyskusjinadzmianąfederal-
nejpolitykiwobecszkolnictwawyższego.Toodwołaniesiędowcześniejszejdecy-
zjiprezydentadowodzi,żeprocesformowaniatejpolitykibyłdługotrwałyitrudno
uznawać,żezainteresowaniesprawamiszkółwyższychpojawiasiędopierowcza-
sachdrugiejwojnyświatowejiźniej,jakoodpowiedźnazewnętrznewyzwania.
Federalnapolitykawobecszkolnictwawyższegopowstaławtokudługotrwałej
ewolucji.Sukcesy,aleiniepowodzenia,doprowadziłydopowszechnegoprzekonania,
żekonstytucyjnezobowiązanieKongresudodziałańnarzeczdobrobytuobywateli
obejmowaćmusitakżedbanieodostępdonaukiwuczelniachwyższych.Celemni-
niejszejpracyjestpokazanie,żejużpodkoniecXIXwiekuwładzafederalnazobo-
wiązałasiędozapewnianiastałegowsparciaszkolnictwawyższego.Kolejneustawy
iprogramyXXwiekusłużyłydoprecyzowaniucelówisposobówrealizowaniatego
wsparcia.FederalnapolitykawobecszkolnictwawyższegowStanachZjednoczonych
powstałaniewwynikujednorazowejdecyzjiadministracjiFranklinaDelanoRoose-
velta,któremuzależałonaprzyjęciuustawyG.I.Bill,alebyłarezultatemwieloletnie-
goprocesu.Wtymczasie,przezkolejneserieprzybliżeń,jakbytoująłamerykań-
skipolitologCharlesLindblom12,władzafederalnawypracowałanajskuteczniejszy
12Ch.E.Lindblom,PolicyAnalysis,„TheAmericanEconomicReview”1958,vol.48,nr3,s.300–
–301.Zob.takżepodrozdział2.1.ModelekształtowaniapolitykipublicznejCharlesaE.Lindbloma
iDavidaEastona,s.37.