Ziemią i pieniędzmi

Radosław Rybkowski

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-233-3362-3

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Rok wydania:

2012

Liczba stron:

246

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Rybkowski, Radosław. Ziemią i pieniędzmi. Red. . Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2012, 246 s. ISBN 978-83-233-3362-3

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Rybkowski, R.

T1 Ziemią i pieniędzmi

PB Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

PP Kraków

YR 2012

SN 978-83-233-3362-3

Bibliografia BibTex:

@Book{ 43284, author = "Rybkowski, Radosław", editor = "", title = "Ziemią i pieniędzmi", publisher = "Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego", year = "2012", address = "Kraków", isbn = "978-83-233-3362-3" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Rybkowski, Radosław

ED -

TI - Ziemią i pieniędzmi

PB - Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

CY - Kraków

PY - 2012

SN - 978-83-233-3362-3

ER -

Netografia (standard APA):

Rybkowski, Radosław. Ziemią i pieniędzmi [baza danych online] Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2012 [dostęp: 07 07 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/ziemia-i-pieniedzmi-radoslaw-rybkowski-43284.

Stany Zjednoczone Ameryki, USA, władza federalna, federacja, stan, polityka wobec szkolnictwa wyższego, koledż, Justin Smith Morrill, William Hatch, rolniczy, agrotechniczny

e-ISBN: 978-83-233-8670-4

Autor ma rację twierdząc, że do badania związków między uniwersytetami a państwem należy sięgnąć do okresu kolonialnego. Fenomen amerykańskich uczelni czerpie bowiem swój rodowód z czasów kolonialnych. Koledże bądź...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-233-3362-3

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Rok wydania:

2012

Liczba stron:

246

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Wstęp8
Omawiane zagadnienia13
Przegląd dotychczasowych badań18
Podziękowania25
Rozdział I. Polityka a uczelnie – w stronę teorii28
1. Wyższe wykształcenie jako dobro prywatne i dobro publiczne30
2. Polityka wobec szkolnictwa wyższego a polityka publiczna37
2.1. Modele kształtowania polityki publicznej Charlesa E. Lindbloma i Davida Eastona38
3. W stronę teorii i metody badania polityki wobec szkolnictwa wyższego?43
4. Polityka publiczna a administracja – koncepcja Woodrowa Wilsona49
5. Inwestycje w szkolnictwo wyższe a rozwój gospodarczy52
6. Pytanie o metodę54
Rozdział II. Czasy kolonialne – powstanie pierwszych uczelni i ich relacje z władzami56
1. Harvard College59
2. College of William and Mary65
3. Yale College70
4. King’s College (Columbia University)75
5. Dartmouth College79
6. Podsumowanie84
Rozdział III. Narodowy Uniwersytet Stanów Zjednoczonych – niezrealizowana idea88
1. Uniwersytet Narodowy – początek idei90
2. George Washington i Uniwersytet Narodowy93
3. Niezrealizowany plan Washingtona101
4. Bez planów, bez działań102
5. James Madison i powrót idei narodowego uniwersytetu108
6. Zmierzch Narodowego Uniwersytetu Stanów Zjednoczonych114
Rozdział IV. Ziemia dla szkół116
1. Ziemia dla szkół – początki118
2. Pierwsze propozycje wyzyskania ziemi na potrzeby uczelni128
3. Justin Smith Morrill i Land Grant Act134
4. Pierwsza próba przyjęcia ustawy – dyskusje w Senacie i prezydenckie weto145
5. Land Grant Act of 1862153
6. Land Grant Act a polityka157
Rozdział V. Nie tylko ziemia162
1. Pierwsze starania o federalne wspieranie badań naukowych w rolnictwie166
2. Hatch Act i jego znaczenie dla szkolnictwa174
3. Pieniądze dla uczelni – druga ustawa Morrilla180
4. Stany, koledże i korzyści190
Zakończenie192
Wpływ dziewiętnastowiecznych rozstrzygnięć na współczesne szkolnictwo wyższe193
Tworzenie instytucjonalnego wsparcia dla szkolnictwa wyższego196
Miejsce federacji i stanów w dziewiętnastowiecznej polityce publicznej200
Cykle wprowadzenia zmian w federalnej polityce wobec szkolnictwa wyższego204
Akty prawne206
Bibliografia206
Dokumenty i zbiory dokumentów206
Projekty ustaw, raporty, memoriały przedstawione w Kongresie207
Zbiory dokumentów212
Inne materiały źródłowe (pamfl ety, pamiętniki, artykuły, wystąpienia)213
Opracowania214
Artykuły223
Źródła internetowe229
Aneksy230
James Buchanan, Informacja przesłana do Kongresu, uzasadnienie prezydenckiego weta Do Izby Reprezentantów Stanów Zjednoczonych230
Ustawa przekazująca grunty publiczne niektórym Stanom, które mogą utworzyć koledże służące pożytkowi rolnictwa i mechaniki tak zwana pierwsza ustawa Morrilla]236
Ustawa o utworzeniu rolniczych stacji eksperymentalnych, we współpracy z koledżami utworzonymi w niektórych stanach na podstawie przepisów ustawy przyjętej 2 lipca 1862 roku [tak zwana ustawa Hatcha]238
Ustawa o przekazaniu części zysków ze sprzedaży gruntów publicznych w celu pełniejszego uposażenia oraz wsparcia koledżów działających na rzecz rolnictwa i mechaniki, utworzonych na podstawie aktu Kongresu przyjętego 2 lipca 1862 roku [druga ustawa Morrilla]240

Wstęp

wsparcieprzekraczające30333milionydolarów,aprywatne–19683miliony6.Przy

czymsumytenieuwzględniająpomocyprzekazanejstudentomzapośrednictwem

programustypendialnegoPellGrants,aktóraprzekroczyła13miliardówdolarów7.

Wtymsamymrokuuczelniezostaływsparteprzezwładzestanowesumą67104mi-

lionówdolarów,aprzezwładzelokalne–bezmała16miliardów8.Wysokośćzaan-

gażowaniafederacjibyłajużtylkonieznaczniemniejszaodwsparciaprzekazanego

przezwładzestanowe.Ztegopowodujużwlatach90.XXwiekupowszechnestało

sięwśródprezydentów9stanowychuczelnipublicznychnarzekanie:„Kiedyśbyli-

śmyutrzymywaniprzezstan.Potembyliśmywspieraniprzezstan.Aterazpoprostu

znajdujemysięnatereniestanu”10.

Tozaangażowaniewładzfederalnychniepojawiłosięznienacka.Nadzisiejszy

kształtfederalnejpolitykiwpłynęłyprzełomoweustawyKongresu:G.I.Billczyli

ServicemenReadjustmentActz1944roku,NationalDefenseEducationActzroku

1958czyHigherEducationActz1965roku(zpóźniejszyminowelizacjami)11.Te

osiągnięciaXXwiekuniemogłybyjednakzaistnieć,gdybynierozstrzygnięciaprzy-

woływanewcytowanejpublikacjiBankuŚwiatowego.Dlategonależyprześledzić

procespowstawaniafederalnejpolitykiwobecszkolnictwawyższego,bohistoria

wpływanateraźniejszość.TymbardziejżepierwszaustawaMorrillanadalpozostaje

wmocyinajejpodstawiedziałająstanoweuczelnieagrotechniczne,nawetnaHa-

wajachiAlasce,którew1862rokujeszczeniebyłyczęściąStanówZjednoczonych.

6Wamerykańskimsystemieedukacyjnymmożnarozróżnićdwazasadniczetypyuczelnizewzglę-

dunasposóbjejutworzeniaipóźniejszegozarządzania:prywatneorazpubliczne.Uczelnieprywat-

nepowstałyjakorezultatdziałaniaprywatnychosóbbądźinstytucji(naprzykładtakich,jakzwiązki

wyznanioweczyfundacje).Uczelniepublicznezostałypowołanedożyciawwynikudziałaniawładz

publicznych:federalnych(np.USMilitaryAcademywWestPoint,aleteżiHowardUniversitywstolicy

kraju,Waszyngtonie),stanowych(np.StateUniversityofNewYork)czylokalnych(np.CityUniversity

ofNewYork).Należyzauważyć,żeniezależnieodreprezentowanegotypuuczelniemogąwspółcześnie

korzystaćzprywatnegoipublicznegowsparcia.ZgodniezobowiązującąustawąHigherEducationAct

–wszystkieuczelniemusząbyćzaaprobowaneprzezwładzeodpowiedniegostanu.Jedyniejednakszko-

łypublicznemusząwdużowiększymzakresiepodlegaćamerykańskiemuprawu(wtymnaprzykład:

wolnościwypowiedziczyprawadoprocesu).Zob.R.Rybkowski,Upadek…,s.151–152;T.J.Zieliński,

PaństwowobecreligiiwszkolepublicznejwedługorzecznictwaSąduNajwyższegoUSA,Wydawnictwo

AdamMarszałek,Toruń2008,s.59–67.

7Th.D.Snyder,S.A.Dillow,Ch.M.Hoffman,DigestofEducation2008,NationalCenterfor

EducationStatistics,InstituteofEducationSciences,U.S.DepartmentofEducation,Washington2009,

s.500i502;2006–2007FederalPellGrantProgramEnd-of-YearReport,OfﬁceofPostsecondaryEdu-

cation,Washington2007,http://www.ed.gov/ﬁnaid/prof/resources/data/pell-2006-07/pell-eoy-06-07.pdf

(dostęp:20.04.2010).

8T.D.Snyder,s.A.Dillow,Ch.M.Hoffman,op.cit.,s.496–497.

9Amerykańskieokreślenienajważniejszegourzędnikauczelni–president–trudnoprzetłumaczyć

inaczejniżprezydentwłaśnie.Funkcjepolskiegorektoraniepokrywająsięzzakresemuprawnieńame-

rykańskiegoprezydenta,dlategowpracybędzieużywanytentermin.

10J.Thelin,HigherEducationandthePublicTrough,dz.cyt.,s.36.

11G.I.Bill,ustawazdnia22czerwca1944r.,TheServicemen’sReadjustmentAct(Ustawaoponow-

nymprzystosowaniuwojskowych),P.L.78–346,58Stat.284m;NDEA,ustawazdnia2września1958r.,

TheNationalDefenseEducationAct(Ustawaoedukacjinarzeczobronynarodowej),P.L.85–864;

72Stat.1580;HEA,ustawazdnia8listopada1965r.,HigherEducationAct(Ustawaoszkolnictwie

wyższym),P.L.No.89–329.

Brak wyników

Ziemią i pieniędzmi

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra