Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
263.DrzewaleśnePolski
górnągranicęlasu.Podobniejakinnegraniceformacjileśnej,jestonauwa-
runkowanaprzezwieleczynnikównaturyabiotycznejibiotycznej,związanych
zklimatem,podłożemiwłaściwościamibiologicznymigatunków.Czynnikite
wpływająnaroślinnośćwsposóbkompleksowy,czegozewnętrznymprzejawem
jestskładgatunkowyifizjonomiadrzewostanóworazgórnagranicazasięgu.
Reakcjedrzewnapogarszaniesięwarunkówżyciowychwstrefiegranicylasu
polegająmiędzyinnyminaspecyficznymprzebieguprocesówfizjologicznych.
Charakterystycznącechąfizjonomiilasuprzyjegogórnejgranicyjestrozluź-
nieniezwarciadrzewostanupostępującewrazzewzrostemwysokościstano-
wisknadpoziommorza.Zmniejszasiętakżeprzeciętnawysokośćipierśnica
drzew,zwiększasięnatomiastdługośćichkoron.Zmianomulegająinnecechy
morfologiczneświerka,takiejakwymiaryigieł,szyszekorazgrubośćkorowiny.
Typowedlastrefygórnejgranicylasuformysztandaroweświerkasąwskaźni-
kiemkierunkustrugpowietrza.Obniżeniepotencjałurozmnażaniageneratyw-
negowstrefiegórnejgranicylasujest
rekompensowaneprzezzwiększoną
zdolnośćdoodnawianiawegetatyw-
negoświerka.Międzyinnymidzięki
tejwłaściwościomawianygatunek
przystosowujesiędowarunkówsie-
dliskowychskrajnychdlażyciadrzew,
wytwarzająccharakterystycznesku-
pieniawpostacibiogrup.Zewzględu
namniejlubbardziejprzejściowycha-
rakterzjawiskawygasaniaformacjileś-
nejpodwpływemsplotuniekorzyst-
nychwarunkówżyciowychwgórach
sformułowaniedefinicjiiklasyfikacja
graniclasuwdużymstopniuzależy
odsubiektywnegoujęciategozagad-
nieniaprzezposzczególnychautorów.
Spośródliniizasięgowychlasuwgó-
rachjedyną,którąmożnastosunkowo
najbardziejdokładniezidentyfikować
wterenie,jestempirycznagranica
lasu,będącanajlepszymwyrazem
wszystkichczynników,naturalnych
isztucznych,wpływającychnaprze-
bieggranicylasu(M.Sokołowski
1928.OgórnejgranicylasuwTatrach.
FundacjaZakładyKórnickie,Kra-
ków).Wzwiązkuztymprzyjmuje
się,żejestonasynonimempojęciagórnejgranicylasuioznaczalinięłączącą
wszystkiefragmentylasukrańcowego,bezwzględunaprzyczynę,któraspowo-
dowałaniewystępowanielasupowyżejtejlinii,zzałożeniem,iżzalasuznajesię
ponadtodrzewostanowysokościpowyżej8m,zwarciuconajmniej0,4imini-
malnejpowierzchni10a.Świerkjestunasnajważniejszymgatunkiembudują-
cymdrzewostanywstrefiegórnejgranicylasuwTatrach,BeskidzieWysokim,
SudetachZachodnichiSudetachWschodnich(tab.1).
