Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
223.DrzewaleśnePolski
zaledwie40gatunków,któresątypowymidrzewami.Tylko10znichnależy
doroślinnagozalążkowych(iglastych),a30–dookrytozalążkowych.Wcałej
polskiejflorzeliczącej2500gatunkówroślinnaczyniowychroślinydrzewiaste
stanowiąokoło10%,natomiastdrzewa–1,6%.
Udziałroślindrzewiastychweflorachróżnychregionówświatajestzróżni-
cowany.Najogólniejzaznaczasięprawidłowość,zgodniezktórąfrekwencja
gatunkówdrzewikrzewówzwiększasięwkierunkupołudnikowym,odobsza-
równajzimniejszych,przezumiarkowanedonajcieplejszych.Najwięcejroślin
drzewiastychwstosunkudoliczbyroślinzielnychwystępujewstrefiegorącej,
zwłaszczawjejwilgotnychrejonach.Relacjatazmieniasięnakorzyśćroślin
zielnychwrazzewzrostemszerokościgeograficznej.
WwarunkachśrodkowejEuropysilnywpływnaukształtowaniesięwspółczes-
nejflorywywarłydługotrwałezlodowaceniaplejstoceńskie,anastępnietrwające
około10000latprocesyprzemianśrodowiskageograficznego(wtymszatyroślin-
nej),którezachodziłypodwpływemzmieniającegosięklimatuwholocenie.Dla
wielugatunkówwystępującychunaswtrzeciorzędziebarieręniedopokonania
wwędrówcenapołudniepodczaszimnychokresówglacjalnychstanowiłypokryte
lodowcemsystemygórskierozmieszczonewkierunkuwschód–zachód(Karpaty,
Sudety,Alpy).Większośćztychgatunkówwyginęłacałkowicie,atylkonieliczne
znalazłysprzyjającewarunkidoprzetrwaniawostojachnaobszarachwolnych
odlodowca.Tymtłumaczysięznacznezubożeniedendrofloryśrodkowoeuropej-
skiej,któraponiosłaowielewiększestratyniżfloraobszarówpołożonychnatych
samychszerokościachgeograficznychnakontynenciepółnocnoamerykańskim,
gdziesystemygórskiemająukładpołudnikowy.
Wdalszejczęścitegorozdziałuprzedstawionokrótkącharakterystykędziko
rosnącychdrzewwPolsce,któreodgrywająrolęgatunkówgłównychidomiesz-
kowychwdrzewostanachautogenicznychzbiorowiskleśnych.
Przeglądgatunków
Drzewanagozalążkowe
AbiesalbaMill.–jodłapospolita
Wysokiedrzewodorastającedo60m(wPolscedo50m)wysokościi2mpierś-
nicy.Strzałygonne,cylindrycznelubwąskostożkowate.Korowinajasnoszara,
gładkawmłodości,zwyraźnymipęcherzamiżywicy,awstarszymwiekupo-
dłużniespękana.Koronazamłodustożkowata,późniejwalcowatainawierz-
chołkuzaokrąglona,częstozakończonacharakterystycznymspłaszczeniem,
tzw.bocianimgniazdem.Gałęzierozmieszczoneprostopadledopnialubnie-
cowzniesione.Pędyszare,płytkobruzdowane,krótkoirzadkoowłosione.
Pąkijajowatelubstożkowate,bezżywicylubbardzosłabopokryteżywicą.Igły
15–30mmdługościoułożeniugrzebieniastym,środkowekrótszeodbrzeżnych,
nawierzchołkuzaokrągloneiwcięte,zdwomapaskaminalotuwoskowegopod
spodem.Nagórnychpędachstarychdrzewigłysąkrótsze,zaostrzone,gęsto
ułożoneinastroszone.Szyszkisiedzące,cylindryczne,złuskamiwspierającymi
dłuższymiodłuseknasiennych.Nasionatrójkątne,jajowateprzyrośniętedo
dwarazydłuższychskrzydełek.Drewnobezżywicy.Systemkorzeniowysilny
