Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PRZEDMOWA
Takjakwmechaniceniutonowskiejniezbędnymnarzędziemformułowaniamo-
delimatematycznych,tj.równańruchu,jestrachunekróżniczkowy,takwmecha-
niceanalitycznejanalogicznąrolęspełniarachunekwariacyjny(RW).Zapoczątek
RW-nowejgałęzimatematyki-przyjmujesięrok1696,kiedytoJanBernoulli
sformułowałzagadnieniebrachistochrony(gr.brachýs-krótki,chronos-czas).
Poglądowomożnajeująćtak:jakikształtnadaćgładkiemudrutowi,abynanizany
nańkoralikzsunąłsięponimpoddziałaniemsiłyciężkościwnajkrótszymczasie.
RachunekwariacyjnyrozwijałsięwwiekachXVIIIiXIXjakonowenarzędzie
rozwiązywaniaproblemówczystofizycznych,zwłaszczazdziedzinymechaniki
ioptyki,któredziękipracomIzaakaNewtona,LeonardaEulera,JózefaLagran-
ge’a,WilliamaHamiltonaiinnychzyskiwałytrwałefundamenty.Wpóźniejszym
czasieRWznalazłzastosowaniewelektrotechnice,mechanicekwantowej,ana-
wetekonomii.RozwiniętawpołowieXXwiekuteoriasterowaniaoptymalnego
bywatraktowanajakouwspółcześnionyRW.Wydajesięwięczasadne,abysłu-
chaczestudiówmagisterskichidoktoranckichpolitechnik,zwłaszczawydziałów
mechanicznych,mieliokazjęzapoznaćsięzpodstawamiRW.Stajesiętonawet
koniecznedlatych,którzywprogramiekształceniamajątakieprzedmioty,jak
mechanikaanalitycznalubteoriasterowaniaoptymalnego.
Taświadomośćtowarzyszyłanapoczątkulat60.XXwiekutwórcomprogramu
specjalnościMechanikaStosowananaWydzialeMechanicznymEnergetykiiLot-
nictwa(MEiL)PolitechnikiWarszawskiej.Wprowadzającwtedym.in.przedmiot
„mechanikaanalityczna”zadbalioni,abywrozszerzonymprogramieanalizyma-
tematycznejznalazłsięwyodrębniony30-godzinnykursRW.
Wtymmiejscuwartokrótkowspomniećpoczątkiwykładuzmechanikiana-
litycznejnatymwydziale.ZostałonzainicjowanyprzezWładysławaFiszdona
wroku1963iprowadzonybyłwedługksiążkiClassicalMechanicsHerberta
Goldsteina[G.5].PoupływiekilkulatwykładtenprzejąłnakrótkoMaciejBos-
sak,auprogulat70.,jużnadłużej,RomanGutowski.Rezultatemprowadzenia
11
