Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zmiesięcznych–w1rż.;
zkwartalnych–w2i3rż.;
zpółrocznych–od4do7rż.;
zrocznych–do18/19rż.,czylidozakończeniawzrastania.
Antropolodzyiauksolodzyprzyjmują,żepodstawąoznaczeniawiekume-
trykalnegowbadaniachoceniającychprocesrozwojudzieciprzedszkolnych
iszkolnychjestśredniaarytmetycznadolnejigórnejgranicyprzedziałudanej
klasywieku.Oznaczato,żenp.dogrupy14-latkówzaliczyćnależywszystkich,
którychwiekmetrykalnywynosiod13lat,6miesięcyi1dniado14lati6mie-
sięcy.Oczywiścieocenaauksologicznaprzeprowadzanajestoddzielniedlakaż-
dejpłci.
Zregułyłatwiejrozpoznaćchorobę,niżzpewnościąpotwierdzićwątpliwą
prawidłowość.Dlategowocenieprocesurozwojudlacelówklinicznychza-
wszeuwzględniaćtrzebapograniczenormy,strefęobserwacyjną.Potrzebataka
jestszczególnieaktualnawodniesieniudozjawiskawzrastaniaidojrzewania
płciowego.Wtejocenieważnąrolęodgrywapoprawniezebranywywiadro-
dzinny.Jeślinp.dolekarzapediatryzgłaszasię13-letnichłopiec,któryma145
cmwzrostu,czyli13cmponiżejśredniejdlawieku,należyprzedewszystkim
uzyskaćinformacjeodrodziców,dotycząceichtempawzrastania,przebiegu
dojrzewaniapłciowegoiostatecznegowzrostu.Danete,poichzobiektywizo-
waniu,będąważnymelementempozwalającymnainterpretacjęstwierdzonego
niedoboruwzrostu.Przyznacznieniższymodśredniejwzrościerodzicówi/lub
starszegorodzeństwatrudnodoszukiwaćsiępatologiiwzrastaniawtymprzy-
padku,upozatymcałkowiciezdrowegodziecka.Jeślijednakwzrostmatkilub
obojgarodziców,amożeistarszegorodzeństwa,jestwiększyodśredniejpo-
pulacyjnejdladanejpłci,wówczasutegosamegochłopcazaistniejąbez-
względnewskazaniadoprzeprowadzeniabadańkliniczno-biochemicznych
igenetyczno-endokrynologicznych,celemposzukiwaniarodzajupatologii
wzrastania.
Równieżgranicenormydojrzewaniapłciowegoujmujesięszeroko;dla
dziewcząt:8–16lat,dlachłopców:10–17lat.Dwalatakrańcowewpodanym
zakresiewiekutopograniczenormy,klinicznieujmując„strefaalarmowa”,
okresobserwacyjny.
Oznaczato,żenp.wystąpieniemenarche(pierwszamiesiączka)udziew-
czynki9-letniejmożebyćzjawiskiemprawidłowym,alemożeteżoznaczaćza-
burzenierozwoju,tzn.byćobjawempatologicznym.Podobniebrakujakichkol-
wieksomatycznychobjawówpokwitaniau13-letniejdziewczynkilub14-let-
niegochłopcaniemożnauznaćzazjawiskotypowe.Wymagaonowszechstron-
nejanalizy(wywiadrodzinny)ibadańpomocniczychwceluwykluczenia
patologiigenetycznej,hormonalnejlubinnychuwarunkowańopóźniającegosię
dojrzewaniapłciowego.Wzakresiewzrastaniaidojrzewaniapłciowegoszcze-
gólniesilnezależnościgenetycznewystępująnaosimatka-córka,np.dużaza-
leżnośćmiędzyczasemwystąpieniamenarcheucórekimatek.
33
