Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
4.Wypadekdrogowy
53
InneorzeczeniaSąduNajwyższego,określającezasadybezpieczeństwaruchu,mówią
m.in.otym,żeuczestnikruchuniemożebronićsięstwierdzeniem,żejegozachowanie
niestanowiprzekroczeniażadnegowyraźnegozakazulubnakazuwynikającegozprze-
pisów,wkażdymprzypadkubowiemzobowiązanyjestonnietylkodoprzestrzegania
tychzakazów(nakazów),lecztakżedooceny,czyzuwaginp.nastandrogi,rodzaj
pojazdu,warunkiatmosferyczneiinneokoliczności,wjakichodbywałsięruch,jego
zachowanieniestwarzałobyniebezpieczeństwadlainnychuczestnikówruchu,awięc
jestobowiązanydoostrożnościwynikającejzsamejistotyruchudrogowego76.Zacho-
waniezatemnawetzgodnezregułamiadministracyjnymiwpewnychsytuacjachnie
przesądzaotym,żeuczestnikruchunienaruszyłzasadbezpieczeństwa.
Trzebajednakzaznaczyć,żeprzyjęcie,iżokreślonezachowaniestanowiłonaruszenie
zasadbezpieczeństwa,wymagawykazania,jakazasadaiwjakisposóbzostałaprzez
sprawcęnaruszona.Uznania,żewkonkretnymprzypadkuzostałynaruszonezasady
bezpieczeństwa,niemożnaopieraćjedynienastwierdzeniufaktu,żedoszłodowypad-
ku77.Punktemwyjściadobadaniazwiązkuprzyczynowegojakoznamieniawystępku
określonegowart.177k.k.niejestwięcskutek.Owympunktemwyjściarozumowania
prawniczego-pisałA.Bachrach78-musibyćnaruszeniezasadbezpieczeństwa.Nieze
skutkuwynika,żenaruszonezostałyzasadybezpieczeństwa.Skutekmożenastąpićbez
ichnaruszenia,anawetznaruszeniem,alebezzwiązkuzeskutkiem-copodkreśliłSąd
Najwyższywpowołanymorzeczeniu.
Badaniezwiązkuprzyczynowo-skutkowegostajesięaktualnetylkowtedy,kiedywruchu
drogowymnastępujezdarzenieopisanewart.177k.k.A.Bachrachstwierdził,żepierw-
szyetapprocesupoznawczegowymagazabieguoperacyjnego,którypoleganaodwró-
ceniutokuwynikaniaikonstruowaniafikcyjnychzwiązkówskutkowo-przyczynowych.
Zabiegtensłużyposzukiwaniunaturalnejprzyczyny(przyczyn)zdarzenia,którestałosię
punktemwyjściadoakcjiprawnej.Punktkońcowytegoodwróconegotokuwynikania
prowadzidokierowcy,zktórymłączysięnaturalnedomniemaniesprawstwawypadku.
Drogaposzukiwaniajestkrótka,ajejkierunekzgóryokreślony.Pozostajejednakodna-
lezienienaruszonejzasadybezpieczeństwa,którąmożnabyprzypisaćkierowcy.Ztym
ostatnimniemaproblemu,czegodowodzipraktyka.Naprzebiegtegorozumowania
wpływaprzedewszystkimskutek,araczejjegosugestia,częstopowodującamierzenie
następstwaczasowegozezwiązkiemprzyczynowym.Ponadtodziaławieloletninawyk,
wynikającyzestosowaniawobeckierowcynormprawnokarnychocharakterzeogólnym
ibudowieskutkowej.Czynnikiemtrzecimjestpojemnośćpojęciazasadbezpieczeństwa,
którychinterpretacjaniezawszejestnajkorzystniejszadlakierującego,chociażrównie
poprawnamogłabybyćinna.
76
Zob.wyrokSNz13.06.1997r.,IIIKKN242l96,OSNKW1997l9-10,poz.87;wyrokSNz25.05.1995r.,
IIKRN52l95,OSNKW1995l11-12,poz.82.
77
Por.wyrokSNz16.06.1982r.,VKRN171l82,OSNPG1982l11,poz.146,s.6.
78
A.Bachrach,Przestępstwaiwykroczenia...,s.311.
