Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
Wprowadzenie
wyobrażone
40
orazzredagowanyprzezEricaHobsbawmaiTerence’aRangeratom
Tradycjawynaleziona41.Andersonanalizowałzmianyzachodzącewwyobraźni
zbiorowej,któredoprowadziłydoskonstruowanianowoczesnychnarodów,
natomiastwtomieHobsbawmaiRangeraprzedstawionoprzypadkitworzenia
tradycjinarodowychnapotrzebypolityki.Późniejsibadaczereprezentujący
perspektywękonstruktywizmu(np.MichaelBilligczyRogersBrubaker)zre-
zygnowaliwogólezbadanianaroduiskupilisięwyłącznienanacjonalizmie,
apytaniaogenezęiistotęnaroduzastąpilipytaniamioto,kto,kiedyiwjaki
sposóbtworzy,podtrzymujeireprodukujenaród.Takiepodejściestanowilo-
gicznąkonsekwencjęprzekonania,żenaródniejestbytemstałym,leczefektem
konstruowaniarzeczywistościspołecznej42.
Wujęciukonstruktywistówntożsamośćnarodowa”tointersubiektywna
wiedzanatematnnatury”jednostkilubzbiorowości.Wprzypadkujednostek
warto-jakuważam-odrazuprzyjąćkorektęterminologicznąAntoninyKło-
skowskiej,którazauważa,żentożsamośćnarodowa”jesttylkojednymzwielu
aspektówtożsamościjednostki.Tęostatniąkształtujebowiemprzynależnośćdo
różnychwspólnot,grupcelowychizbiorowości,zktórymijednostkaidentyfikuje
sięwróżnymstopniuwróżnychokresachswegożycia.Dlategoniepowinno
sięmówićotożsamościnarodowejjednostki,ajedynieomiejscu,roliifunkcji
identyfikacjinarodowejwtejtożsamości43.
Tożsamośćjednostkirozumiećnależyjakotworzonywpewnymśrodowisku
społecznymopissamegosiebie,aniejejzgóryokreśloną,obiektywnąitrwałą
istotę,którąwciągużyciamożnanajwyżejodkryć,aleniezmienić.Opisten
kształtujesiępodwpływemprocesówspołecznych-wtymsocjalizacjiikultura-
lizacji-wrelacjidootoczeniaspołecznegojednostki,aszczególnienznaczących
innych”
.Maoncharakterprocesualny,podlegabowiemzmianomwczasie,wod-
powiedzinazmianyśrodowiskaspołecznegojednostki
44
.Możliwesąwięczmiany
miejsca,roliifunkcjiidentyfikacjinarodowejwtożsamościjednostki,anawet
40B.Anderson,op.cit.
41Tradycjawynaleziona,red.E.Hobsbawm,T.Ranger,tłum.M.Godyń,F.Godyń,Wy-
dawnictwoUJ,Kraków2008.
42Korzystamwtymmiejscuzdoskonałegoopracowania:K.Jaskułowski,op.cit.,s.321-428.
43A.Kłoskowska,Kulturynarodoweukorzeni,WydawnictwoNaukowePWN,Warsza-
wa1996,s.103-104.Patrztakże:A.Szpociński,Tożsamośćnarodowawperspektywiekultura-
listycznejw:Kulturawobeckręgówtożsamości.Materiałykonferencjiprzedkongresowej,Poznań
19-21października2000,red.T.Kostyrko,T.Zgółka,WydawnictwoDTSKSilesia,Poznań-
Wrocław2000,s.7.
44P
.Berger,T.Luckmann,op.cit.,s.237-250;Ch.Taylor,Źródławspółczesnejtożsamo-
ści,w:Tożsamośćwczasachzmiany.RozmowywCastelGandolfo,tłum.S.Amsterdamski,red.
K.Michalski,WydawnictwonZnak”
,Fundacjaim.StefanaBatorego,Kraków-Warszawa1995,
s.11-14;A.Kłoskowska,Kulturynarodoweukorzeni,op.cit.,s.103-104,108-110;Z.Bokszań-
ski,Tożsamościzbiorowe,WydawnictwoNaukowePWN,Warszawa2006,s.37-39.
