Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
Wprowadzenie
Podrugie,pewnymograniczeniompodlegająbadaniahistorycznesensu
largo.Zwolennicynarratywistycznejfilozofiihistoriipodkreślają,żeprzeszłość
jakobezpośredniprzedmiotnaszegopoznanianieistnieje.Jestonawytwarzana
wpracachhistoryków,któremającharaktersubiektywnychinterpretacji,anie
obiektywnychrelacji.Dotyczytonawetwarstwyfaktograficznejkażdejpracy,
bochoćprawdafaktograficznaopierasięnakonsensusiegronahistoryków,
tojużdobórihierarchizacjafaktówwkonkretnymstudiumjestwynikiem
indywidualnej,subiektywnejinterpretacjiautora.Cowięcej,źródła,naktórych
opierająsiębadacze,wzdecydowanejwiększościprzypadkówprzekazująobraz
rzeczywistościskonstruowanykiedyśprzezswojegoautoraijegootoczeniespo-
łeczne58.Zastrzeżeniatedotyczą-rzeczjasna-równieżtejksiążki.Prezentuje
onasubiektywną,autorskąinterpretacjęsztukipowstającejwIIRzeczpospolitej,
naktórąskładająsięnietylkoproponowaneprzezemnieramyteoretyczne,ale
takżesamwybórartystów,dziełsztukiiźródełpisanychorazsposóbichanali-
zy.Powstaławoparciuowieleinnych,wcześniejszychprachistorykówsztuki,
którzystaralisię-wwiększości-osiągnąćideałobiektywnejrelacji,choćnie
mogliuniknąćsubiektywnychwyborów,ocen,interpretacji.
Przyjęciepodstawowychzałożeńkonstruktywizmuspołecznegolokujemnie
wyraźniepostroniebadańzwiązanychznzewnętrznymi”naukamiosztuce.
Wodróżnieniuodnauknwewnętrznych”-zajmującychsięprzedewszystkim
analizątreściiformydziełasztuki-skupiająsięonenaróżnorodnychkontek-
stachdzieła,takich,jakchoćbywarunkijegopowstania,sposóbfunkcjonowania,
powiązaniazróżnymiideologiamiczyteżjegoznaczeniedlawspółczesnych59.
58E.Domańska,Filozofcznerozdrożahistorii,w:E.Domańska,J.Topolski,W
.Wrzosek,
Międzymodernizmemapostmodernizmem.Historiografawobeczmianwflozofihistorii,Wy-
dawnictwoNaukoweUAM,Poznań1994,s.17-30;J.Topolski,Zamiastprzedmowy:interpreta-
cjajakokonstrukcja,w:Interpretacjajakokonstrukcja,red.J.Topolski,InstytutHistoriiUAM,
Poznań1998,s.7-14.
59ToporęcznerozróżnieniezaproponowałW
.EugeneKleinbauerwswojejpracyModern
PerspectivesinWesternArtHistory:anAntologyofTwentieth-CenturyWritingsontheVisualArts,
wyd.2,UniversityofTorontoPress,Toronto-Bufalo-London1989.WPolscespopularyzowałje
M.Bryl,Suwerennośćdyscypliny:polemicznahistoriahistoriisztukiod1970roku,Wydawnictwo
UAM,Poznań2008,s.27-28.PodobnąterminologiąposługiwałasięVeraZolberg,którarozróż-
niłanwewnętrzne”inzewnętrzne”spojrzenienasztukę.Topierwszejesttypowedlahumanistów,
którzyuznają,żewartośćestetycznadziełasztukijestzakotwiczonawnimsamym,podczasgdy
todrugiecechujezazwyczajprzedstawicielinaukspołecznych,przekonanych,żejestonakon-
struowanaspołecznie,asposób,wjakisiętorobi,wielemówiospołeczeństwie.Patrz:V
.Zolberg,
ConstructingaSociologyoftheArts,CambridgeUniversityPress,Cambridge-NewYork-Mel-
bourne1990,s.1-15.PodobnerozróżnieniestosowałtakżePierreBourdieu,któryzresztąuwa-
żał,żeopracowanaprzezniegoteoriapolapozwalapowiązaćanalizęstrukturydziełazkontek-
stemjegopowstania,awięcunieważnićpodziałnaperspektywęnwewnętrzną”inzewnętrzną”
.
Patrz:P
.Bourdieu,Teoriaobiektówkulturowychw:Odkrywaniemodernizmu,red.R.Nycz,To-
warzystwoAutorówiWydawcówPracNaukowychUniversitas,Kraków1998,s.259-280(inne
