Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przeciwnie,jejmateriałdoświadczalnytworząprzeważnieteniepozornezdarzenia,
któreinnegałęziewiedzyodrzucająjakozbytbagatelne,jakocośwrodzaju
resztekzeświatazjawisk.Czynieutożsamiaciepaństwoprzypadkiemwswej
krytyceważnościzagadnieńzjaskrawnościąoznak?Czynieistniejąbardzoważne
sprawy,któreprzypewnychwarunkach,wpewnychokresachczasuprzejawićsię
mogątylkoprzezzupełniesłabeoznaki?Złatwościąmógłbymwskazaćsporo
takichwypadków.Zjakichżetodrobnychoznakmłodzipanowiespośródwas
dochodządowniosku,żezdobyliprzychylnośćmłodejniewiasty?Czyczekająna
wyraźnewyznaniemiłości,nagwałtownezarzucenieramionnaszyję,czyteż
wystarczyimspojrzenie,zaledwieprzezinnychzauważone,przelotnyruch,
przedłużenieosekundęuściskuręki?Agdyktośbierzeudziałwśledztwiejako
urzędnikpolicjikryminalnej,czyżspodziewasię,żemordercazostawinamiejscu
zbrodniswąfotografięidokładnyadres,czyteżzadowolisięzkonieczności
słabszymiimniejwyraźnymiśladami?Nielekceważmywięcdrobnychobjawów
ioznak:możeprzyichpomocynatrafimynaśladyczegoświększego.Cosiętyczy
wielkichproblemówświatainauki,jestemtegosamegozdaniacowy–uważam,
żeprzedewszystkimonezasługująnanaszezainteresowanie.Aległośnepowzięcie
zamiaruzgłębieniategoczyinnegowielkiegoproblemuprzeważnienienawiele
sięprzydaje.Częstoniewiadomo,dokądskierowaćpierwszekroki.Wpracy
naukowejlepszerezultatydajebraniesiędotego,cosięmaprzedsobąido
czegozbadaniamożnaznaleźćdrogę.Gdysiętoczynigruntownie,bezzastrzeżeń
ibezzbytwielkichnadziei,gdysięmaszczęście,wtedyprzezzwiązek,który
wszystkozewszystkimzespala,awięcirzeczymałezwielkimi,pracanajbardziej
niepozornamusiotworzyćdostępdobadańnadwielkimiproblemami.
Wtensposóbodpowiedziałbym,bywywołaćiutrzymaćwwaszaintereso-
waniedlapozornietakdrobnychczynnościpomyłkowychludzizdrowych.
Aterazweźmykogoś,komupsychoanalizajestobca,izapytajmygo,jaksobie
tłumaczy,żesprawytakiesięzdarzają.
Zpewnościąodpowienaprzód:ach,niewartotegotłumaczyć,toprzypad-
kowedrobiazgi.Cóżtomaznaczyć?Czyżzesłówtychmawynikać,żeistniejątak
drobnewydarzeniawypadającezłańcuchadziejów,którerówniedobrze,jak
istnieją,mogłybynieistnieć?Jeżeliktośwtensposóbprzełamujenaturalny
determinizmnajednymodcinku,obalarównocześniecałynaukowypoglądna
świat.Możnawtedywskazaćnato,oilewięcejkonsekwencjimieścisię
wreligijnympoglądzienaświat,gdyżpoglądtenzapewniazcałąstanowczością,
żebezspecjalnejwoliBoganawetwróbelniemożespaśćzdrzewa.Sądzę,że
naszprzyjacielniebędziewyciągałkonsekwencjizeswejpierwszejodpowiedzi,
żezmienikierunekrozumowaniaipowie:jeżelibędętesprawybadał,znajdędla
nichwytłumaczenie.Chodziprzecieżomałewykolejeniefunkcji,oniedokładności
23
