Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
RozdziałI
grzeczność;poczuciewinyztegopowodu;corazwiększywysiłek,że-
bybyćgrzecznymisolidnym;braksukcesów;bezradność;utratanadziei;
wyczerpanie,awersjadoklientów,apatia,stanowczysprzeciw,złość;wy-
palenie:oskarżaniesiebie,ucieczka,cynizm,sarkazm,reakcjepsychoso-
matyczne,nieobecnośćwpracy,sztywnetrzymaniesięprzepisówwpracy,
kryzysrodzinny,upadekspołecznyinieprzemyślanarezygnacjazpracy.
B.Brewster(za:J.Szmagalski2004)przedstawiłzkoleiopiszmian
psychosomatycznychbędącychskutkiemwypalenia,zachodzącychnatrzech,
następującychposobiepoziomach.Stopieńpierwszyto,zdaniemautora,
stadiumostrzegawcze,dlaktóregoznamiennesąnieustępującebóległo-
wy,bezsennośćiuczucieirytacji.Drugistopieńwypaleniacharakteryzuje
sięwybuchamiirytacji,pogardliwymtraktowanieminnychludziorazob-
niżeniempoziomuwykonywanychzadań.Wtrzecim,ostatnim,według
autora,stopniuwypaleniarozwijająsięobjawypsychologiczneipsycho-
somatyczne,m.in.napadydepresji,nadciśnienieczyteżdolegliwościze
stronyukładupokarmowego.Dominującejestuczucieosamotnieniaialie-
nacji.Natymetapie,obokproblemówzwiązanychzpracązawodową,
mogąpojawićsięteżinnekryzysy,np.rodzinne.
C.Cherniss(za:J.Fengler2001)utworzyłobszernąlistęsymptomów
wypalenia,mającychzarównocharakterpsychospołeczny,jakifizjologicz-
ny.Zdaniemautora,syndromwypaleniaobjawiasięprzez:codziennyopór
przedpójściemdopracy;uczuciezawoduwobecsamegosiebie;złość
iniechęć;poczuciewiny;brakodwagiiobojętność;negatywizm;izola-
cjęiwycofaniesię;codzienneuczuciezmęczeniaiwyczerpania;częste
nspoglądanienazegarek”;wielkiezmęczeniepopracy;utratępozytyw-
nychuczućwstosunkudoklientów(pacjentów,uczniów);przesuwanie
terminówspotkańzawodowych;awersjędotelefonówiwizytklientów
(pacjentów,uczniów)orazniezdolnośćdokoncentrowaniasięnaichpro-
blemach;cynizmipostawękrytycznąwobecklientów;wzrosttendencji
dowykonywaniatylkokoniecznychzadańwpracy;zajmowaniesięsobą;
zakłóceniasnu;częsteprzeziębieniaigrypy;częstebóległowyidolegli-
wościukładupokarmowego;sztywnośćwmyśleniuiniechęćdozmian;
nieufnośćiparanoidalnewyobrażenia;problemymałżeńskieirodzinne;
częstąnieobecnośćwmiejscupracy.
RównieżM.BuchkaiJ.Hackenberg(za:S.M.Litzke,H.Schuh
2007)opracowalidługąlistęcechcharakterystycznychdlaosóbwyczer-
panychzawodowo,któretocechyE.Aronsoniin.(za:S.M.Litzke,
H.Schuh2007)uporządkowaliipodzielilinatrzykategorie,dotyczące
