Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI
Ogólnacharakterystykawypalenia
zawodowego
Problematykawypaleniazawodowegoobecnajestwliteraturzepsy-
chologicznejodlatsiedemdziesiątychXXwieku.Jakopierwszypojęcia
nwypaleniezawodowe”użyłw1974rokunowojorskipsychiatraHerbert
Freudenberger.Wypaleniemnazwałonzespółobjawówbędącychskutkiem
wyczerpaniasiłizniechęceniadziałalnościącharytatywną,zaobserwowany
uwolontariuszypracującychzmłodocianyminarkomanami.Równolegle
badanianadnosobistymiskutkami”wykonywaniazawodówspołecznych
prowadziłaChristinaMaslachwrazzewspółpracownikami.Opublikowane
w1976rokuwynikitychbadańjednoznaczniewskazałynawystępowanie
uosób,którychpracawiązałasięzniesieniempomocyinnym(pielęgniar-
ki,lekarze,nauczyciele,wychowawcy,policjanci,pracownicyspołeczni)
objawównazwanychprzezautorkęnwypaleniemsię”(Ch.Maslach2000).
Początkowopracenadwypaleniemniebyłytraktowanepoważnie,
symptomyomawianegosyndromuprzypisywanozaśosobomzaburzonym
psychicznie(Ch.Maslach2000).Dopieropublikacjewynikówbadańpro-
wadzonychwśródspecjalistówzatrudnionychwzawodachnpomocowych”
spowodowały,żezjawiskotoprzykułouwagęwielubadaczy.Momentem
przełomowymdlabadańnadwypaleniemzawodowymstałosięjednak
opracowanieprzezCh.MaslachiS.Jackson(1981a,1981b,1984,1986)
pierwszejspójnejkoncepcjitegozjawiska.
WPolscepierwszepublikacjenatematwypalenia,którychpromotorką
byłagłównieH.Sęk,pojawiłysięnapoczątkulatdziewięćdziesiątych.Po-
czątkowomiałyonecharakteropisowy.Dopierowostatnichlatachpowsta-
łypraceukazująceteoretycznekoncepcjewyjaśniająceetiologięimecha-
nizmywypaleniaorazprzedstawiającewybranepsychospołecznekorelaty
zjawiska(zob.m.in.H.Sęk1994,1996,2000;A.Krawulska-Ptaszyńska
1992,1996;L.Golińska,W.Świętochowski1998;M.Kliś,J.Kossew-
ska1998;M.J.Szymański2001;D.Turska2001;M.Sekułowicz2002;
