Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ogólnacharakterystykawypaleniazawodowego
19
człowiek,abynadalmógłfunkcjonować,musistosowaćmechanizmwy-
parcia.Symptomamitegostadiumsą:odizolowaniesięodotaczającego
świata,cynizm,agresywnedeprecjonowanierzeczywistości,brakcierpli-
wościinietolerancja.Znaczniespadaefektywnośćdziałaniaipojawiają
siędolegliwościfizyczne.Kontaktyzinnymiosobamicechujebrakempa-
tiiigotowościdoniesieniapomocy.Począwszyodtegostadium,konieczna
jestjużprofesjonalnapomoc;
–stadium7–oznaczaostatecznewycofaniesię.Siećspołeczna,któ-
rafaktyczniejestwspierającaichroniąca,postrzeganajestjakowroga,
wymagającainadmiernieobciążająca.Człowiektraciwszelkąnadzieję
naprzyszłość,mapoczucieskrępowaniaiautomatyzacjiwłasnychdzia-
łań.Wyobcowany,zastępczegozaspokojeniaszukawużywkach:alkoholu,
narkotykach,lekach;
–stadium8–charakteryzujesięznaczącymizmianamiwzachowa-
niu.Wciążpostępujeprocesizolowaniasięiwycofywaniazżycia.Przeja-
wyzainteresowaniazestronyotoczeniaodbieranesąjakoatak.Wstadium
tymmogąpojawiaćsięreakcjeparanoidalne;
–stadium9–związanejestzutratąpoczuciaautonomiiiwłasnej
osobowości;
–stadium10–toczaswewnętrznejpustki.Człowiekczujesięznie-
chęconyiwyjałowiony.Odczuwalękprzedinnymiludźmiiskupiskami
ludzkimi,ażdodoświadczaniaatakówpaniki.Czasamiobserwowanesą
równieżnadmiernepróbyzastępczegozaspokajaniapotrzeb;
–stadium11–objawiasiętypowymisymptomamidepresji.Obniże-
nienastroju,wyczerpanie,uczuciewewnętrznegobólu,apatiairozpacz
występująnaprzemiennie.Mogąpojawićsięmyślisamobójcze;
–stadium12–oznaczapełnoobjawowewypalenie.Charakterystycz-
nedlategoostatniegostadiumjestcałkowitewyczerpaniepsychiczne,fi-
zyczneiemocjonalne.Człowiekjestwówczasszczególniepodatnynain-
fekcje,chorobyukładukrwionośnegoipokarmowego(H.J.Freudenberger,
G.North,za:S.M.Litzke,H.Schuh2007).
J.Moczydłowska(2002)natomiast,biorącpoduwagęróżnesfery
funkcjonowaniaczłowieka,wyróżniławprocesiewypaleniapięćstadiów.
Pierwszyetapwypaleniato,zdaniemautorki,stadiumfizjologiczne,ob-
jawiającesięuporczywymzłymsamopoczuciem,bólamipleców,utratą
lubnagłympolepszeniemapetytu,sennością,odczuwaniemkrańcowego
przemęczenia.Stadiumspołeczneprzejawiasiędoświadczaniemniepew-
nościiirytacjiwkontaktachinterpersonalnychorazdystansowaniemsię
