Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
BartoszScheuer
mamydoczynieniazpoglądem,iżostatecznąinstancjąrozstrzygającąoprawo-
mocnościkonkretnychhipotezjestdoświadczenie?Innymisłowy,skorozarów-
noKrugmaniShiller,aleteżCochrane,Lucas,Famaiwszyscypozostalizga-
dzająsię,żesprawdzianemdlaichkoncepcjisądaneempiryczneiskorosągłę-
bokoprzekonani,iżakuratwtejsytuacjiprzemawiająonenaichkorzyść,toco
powoduje,żetowyraźnerozdwojeniemożezpowodzeniemtrwaćnadal?Jesz-
czeinaczejrzecztęujmując,jeśliracjęmiałbyM.Blaug,którystwierdził,że
„istnieje‘rzeczywistagospodarka’,któradostarczamożliwościsprawdzenia
naszychprzekonań”
17,tosytuacjataka,jakopisanawyżej,niepowinnamieć
miejsca,aprzynajmniejpowinnaistniećmożliwośćrozstrzygnięciategosporu
wjakiejśsensownejperspektywieczasowej.Tymczasem,jeśliprzypomnisię
takieepizodyzhistoriiekonomiiteoretycznej,jakchoćbymającąmocnąbazę
empirycznąsłynnąksiążkęM.FriedmanaiA.J.SchwartzMonetaryHistoryof
theUnitedStates,1867-1960z1965roku,zjejcentralnątezą,iżwielkikryzys
byłwgłównejmierzespowodowanyprzezbłędypopełnioneprzezFedwpolityce
pieniężnej(skrajniesprzecznązatemzpowszechnieprzyjmowanympoglądem
Keynesaoniedostatecznympopycieglobalnym),tomożnaprzypuszczać,że
takżewprzypadkuobecnieprowadzonejdebatynajakieśrozstrzygnięcieraczej
niemacoliczyć.Oczywiścienajprostszaodpowiedźnapytanie:„dlaczegomoż-
liwajesttakasytuacja?”,mogłabysprowadzaćsiędokonstatacji,żezwyczajnie
któraśzestronsięmyliiźleinterpretujealbowręczprzytaczabłędnedane.Taka
odpowiedźujawniajednakwłaśnieprzyczyny,dlaktórychwyjaśnienierozbież-
nościnagruncieprezentowanychstanowiskniejestmożliwe.Obiestrony,mimo
skrajniesprzecznychprzeświadczeńteoretycznychiodmiennościpogląduna
zasadnośćstosowanianarzędzimatematycznych,łączybowiemwspólnafilozo-
fiaiwynikającezniejzapatrywanianarolęicharakterteoriiekonomicznych
jakoteoriinaukowych.
Tadośćpowszechna,możnawręczrzecoficjalniedeklarowanawramach
profesjiorientacjametodologicznasprowadzasiędostwierdzenia„popierwsze,
żezteoriiekonomicznychwynikająfalsyfikowalnewnioski,któremożna
sprawdzaćpoprzezkonfrontacjęzeświadectwemfaktówempirycznych(i)po
drugie,żewspółcześniekonomiściwierzą,iżwnioskitenależywtensposób
sprawdzać,nawetjeśliniezawszepraktykująto,wcowierzą”
18.Pomijającjuż
nawetwtymmiejscukwestię,żeoczywiścieniewszyscyztympoglądemsię
zgadzają,należywskazaćprzedewszystkimnasposób,wjaki–zgodnieztym
podejściem–ekonomiścipostrzegająrelacjępomiędzyteoriąifaktamiempi-
rycznymi;otóżjawiąsięonewtymujęciujakoodtejżeteoriiniezależneiwtym
sensiemogąbyćtraktowanejakoostatecznainstancjarozstrzygającąsporyteo-
17M.Blaug:Metodologiaekonomii.WydawnictwoNaukowePWN,Warszawa1995,s.11.
18Ibid.
