Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.Wyjaśnienienajważniejszychpojęć
15
wieloetnicznymczyprzeobrażeniakulturymniejszościnaskutekkontaktuzkulturą
grupydominującej21.
PodobnestanowiskoprezentujeAndrzejK.Paluch,którydodał,żekontaktkul-
turowyjestmożliwydziękikomunikacjikulturowej,którąrozumiałjakomożliwość
zinterpretowaniakomunikatówniezrozumiałychdlaobcegosystemukulturowe-
gopoprzezelementarnyaktkomunikacjiprzezgranicęsystemówkulturowych.To
właśniezdaniemPaluchastajesiępoczątkiemkażdegoprocesuasymilacji,któryjest
zapoczątkowanyzmianąkulturową.ZmianękulturowąPaluchrozumiałjakoproces,
któregokonsekwencjąjestmodyfikacjapewnychelementówistrukturkultury,które
tomodyfikacjeumożliwiająwspółdziałanieuczestnikówprocesuasymilacji.Dlate-
goteżwpoczątkowejfaziesątozmianyniemającewpływunastrukturęsystemu
kultury,bowiemobejmująsferęjęzyka,elementówstykużyciaorazprzystosowania
waspekciegospodarczym.Wmiarępostępuprocesuasymilacjizmianyobejmują
inneelementysytemukultury22.
Odmiennestanowiskoreprezentujązwolennicyteoriiakulturacji,którarozwinęła
sięwStanachZjednoczonychwlatachtrzydziestychXXwiekudziękibadaniom
amerykańskichantropologów23nadgwałtownymiprzemianami,którymulegałykul-
turyindiańskienaskutekkontaktuzkulturąiinstytucjami(naprzykładsystemem
prawnym,szkołą)społeczeństwaamerykańskiego.Zwolennicyakulturacjireprezen-
tująpogląd,żejestonaprzypadkiemdyfuzjikulturowej,bowiemkażdyprocesdyfu-
zjizakładakontaktkulturowy.Tym,coróżnidyfuzjęodakulturacji,jestdługotrwały
ibezpośrednikontakt,którymusinastąpić,byzaistniałprocesakulturacjipolega-
jącynaprzejmowaniuwzmodyfikowanejformieobcychiodmiennychelementów
kulturowych.Rezultatemakulturacjijestpowstanienowegosytemukulturowego.
Wzwiązkuztym,żeakulturacjajestprocesempolegającymnaprzyswajaniuno-
wychelementów,któreistniejąobokelementówstarych,nowysystemjestbogatszy
ibardziejzłożony.
Zwolennicytejteorii,doktórychnależąmiędzyinnymiRobertRedfield,Alfred
Kroeber,FelixKeesing,twierdzą,żeakulturacjaumożliwiawspółdziałaniegrup
kulturowoodmiennych,stającsiętymsamymwarunkiemkoniecznymzaistnienia
procesuasymilacji.Wmiarępostępówasymilacjiakulturacjastajesiępełniejsza
imożebyćtraktowanajakoefektasymilacji.Koncepcjaakulturacjijeststosowana
wbadaniachprzemiankulturowychwspołeczeństwachwieloetnicznychizróżni-
cowanychkulturowo24.ZatemwjejramywpisująsięRomowie,którzystanowią
mniejszośćispołecznośćodrębnąkulturowowkażdymkrajuprzeznichzamieszki-
wanym.Naskutekwspółegzystencjiikontaktukulturowegozgrupamidominujący-
21
B.Malinowski,IntroductoryEssayontheAnthropologyofChngingAfricanCultures,[w:]B.Ma-
linowski,MethodsofStudyofCultureContactinAfrica,OxfordUniversityPress,London1939,s.19.
22
A.K.Paluch,Procesyasymilacjiiprzemianykultury,[w:]H.Kubiak,A.K.Paluch(red.),Założe-
niateoriiasymilacji,ZakładNarodowyimieniaOssolińskich-WydawnictwoPolskiejAkademiiNauk,
Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk1980,s.101.
23
Międzyinnymi:MelvilleJ.Herskovits,RalphLinton,PaulRain.
24
A.K.Paluch,Kulturoweaspektyprocesówasymilacyjnych,[w:]H.Kubiak,A.K.Paluch(red.),
Założeniateoriiasymilacji,ZakładNarodowyimieniaOssolińskich-WydawnictwoPolskiejAkademii
Nauk,Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk1980,s.70.
