Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
PodczaspierwszegoszczytuUniiEuropejskiejwsprawieRomów1,któryodbyłsię
wewrześniu2008roku,komisarzUniiEuropejskiejVladimírŠpidlapowiedział,że
nRomowiestanowiąnajwiększąmniejszośćetnicznąwUniiEuropejskiej,leczzbyt
częstoEuropaonichzapomina.ZmianatejsytuacjitowspólnezadanieUniiEuro-
pejskiejipaństwczłonkowskich.Mamyjużnarzędzia,bytegodokonać,musimy
tylkobardziejefektywniejewykorzystywać”.SłużącepoprawiesytuacjiRomów
wEuropienarzędzia,októrychmówiłŠpidla,toeuropejskiefunduszepomocowe
orazwszelkaeuropejskapomocudzielonakrajomwokresieprzedprzystąpieniem
doUniiEuropejskiej.Pomimożewciągukilkuostatnichlatwydanomilionyeurona
poprawęsytuacjiRomówwkrajachUE,ichpołożeniespołecznejestniekorzystne,
awwypadkuniektórychpaństw-wręczkatastrofalne.Szczególniedotyczytokra-
jówEuropyŚrodkowejiWschodniej,gdziemieszkaichkilkamilionów.
WPolsceRomowiestanowiąspołecznośćoznaczniemniejszejliczebnościniż
winnychkrajachtejczęściEuropy.Niemniejproblemy,zktórymimusząsięzmie-
rzyć,nieróżniąsięodtych,zktórymiborykająsięczłonkowietejspołeczności
wkrajachprzezniąliczniezamieszkiwanych.Trudnościwrozwiązywaniuproble-
mówspołecznychmniejszościromskiejwPolscepotęgujefakt,żewciążbudziona
ambiwalentneuczucia.Zjednejstronyzadziwiaifascynujeswojąodmiennością,
zdrugiejzaśbudzistrachipogardęzewzględunatrybżyciaipostrzeganierzeczywi-
stościwbrewnormom,którepowszechnieuznawanezaobowiązujące.Stereotypy
imitynatemattejspołecznościmajądługąhistorię.Wobectychfaktówzmianawi-
zerunku,atakżepoprawafatalnejsytuacjispołecznejRomówwydajesięzadaniem
niezwykletrudnym,oilewogólemożliwym.
NadziejanapoprawęsytuacjispołecznościromskiejwPolscepojawiłasię
wrazzczłonkostwemnaszegokrajuwstrukturacheuropejskich.Możliwośćko-
rzystaniazprogramównansowychstałasięogromnąszansąinadziejąnasukces
prowadzonychidedykowanychRomomdziałań.Projektyfinansowanezunijnego
1
Wniniejszejpublikacjiwodniesieniudoomawianejspołecznościużywanewymienniedwa
określająceterminy:CyganieiRomowie.SłowonCygan”jestegzoetnonimem(nazwagrupyetnicznej
stosowanaprzezinnych)izostałoprzyjęteorazjeststosowaneprzezczłonkówtejgrupyjakonazwawłasna.
SłowonRom”jestendoetnonimem(nazwawłasnagrupy)iwjęzykuromskimznaczynczłowiek”(Roma-
liczbamnoga).Należydodać,żeistniejągrupynieidentyfikującesięztymokreśleniem(np.Sinti,Manusz).
PomimożewostatnimczasieobserwujesiętendencjędostosowaniaokreślenianRom”zewzględuna
pejoratywneskojarzeniazwiązaneznazwąnCygan”,autorkaniezrezygnowałaztegookreślenia.Dotyczy
torozdziałówhistorycznych(wmateriałachhistorycznychwystępujewyłącznienazwanCygan”,nazwa
nRom”bowiemniebyławówczasznana),atakżefragmentów,gdziekorzystanozpublikacjiicytatów
autoróworazwypowiedzirespondentówstosującychtonazewnictwo.NazwanRom”natomiastpojawia
sięwrozdziałachomawiającychwspółczesnezagadnieniaorazwcytatachautorówiwypowiedziach
respondentówstosującychnazwę.