Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
WpływaktywnościfinansowejUniiEuropejskiejnapołożeniespołeczneRomówwPolsce
dycjikulturowychkraju,wktórymżyją,zawłasne,atakżebardziejwartościoweod
tradycjirodzimych.Zabiegitemająprowadzićdorozpaduspołecznościmniejszoś-
ciowychoraznrozmycia”sięjejczłonkówwśródspołeczeństwawiększościowego34.
Marginalizacja,wykluczeniespołeczne
Jakjużwspomniano,kontaktkulturowygrupkulturowoodmiennychimplikujeróż-
neprocesyzwiązanezprzeobrażeniamiwchodzącychwkontaktsystemówkulturo-
wych.Niezawszejednakprocesyprzebiegająpomyślnieikończąsiępozytywnie
dlaczłonkówdanejzbiorowości.Konsekwencjąnnieudanego”kontaktukulturowe-
go,atakżeniemożnościsprostaniawymogomprocesudostosowaniasiędoogólnie
obowiązującychwspołeczeństwienormmożebyćmarginalizacja,będącarodzajem
alienacjigrupowej,którejtowarzyszypoczuciewyobcowaniaorazbrakuprzynależ-
ności.Ludziezmarginalizowaniżyjąwswoistejniszykulturowejiwpewnymsensie
pozaspołeczeństwem35.
Nagruncienaukspołecznychróżniedefiniowanopojęciemarginalizacjiinieza-
wszetermintenmiałnegatywnekonotacje.RobertEzraParkodnosiłpojęciemar-
ginalizacji(lubinaczejmarginalności)dogrupimigrantówprzybyłychdoinnego
krajuzintencjądłuższegopobytu.Naskutekkulturowejdezorganizacji,wywołanej
zmianąspołeczną,osobyte,próbującznaleźćswojemiejscewnowejrzeczywistości,
stająsięzdaniemRobertaEzryParkankulturowymihybrydami”,bowiem,jakpisał:
człowiekmarginalny[lubmarginalizowany-przyp.J.T.-K.]maosobowośćukształto-
wanąprzezczasimiejsce,charakteryzującesięokolicznościamiwłaściwymitworzeniu
sięnowychspołeczeństw,nowychludzi,nowychkultur.Nieuchronnie,wporównaniuze
swoimkulturowymśrodowiskiem,okazujesięonczłowiekiemoszerszychhoryzontach,
bardziejwyostrzonejinteligencji,bardziejzdystansowanymiracjonalnymwpostrzeganiu
rzeczywistości36.
NiecoodmiennerozumienietegoterminuprzedstawiłGeorgSimmel,który
omarginalnościmówiłwkontekścieobcościiwyobcowania.Człowiekiemmargi-
nalizowanymniejestcudzoziemiec,któregoobecnośćmacharaktertymczasowy
iktóryposzukujeswojegomiejscawspołeczeństwie.Jegozdaniemmarginalizowani
mogąbyćtakżeci,którzypomimotego,oddługiegoczasuczłonkamispo-
łeczeństw,żyjąnaichobrzeżach37.Podobnestanowiskowtejkwestiiprezentował
EverettV
.Stonequist,któryczłowiekamarginalizowanegodefiniowałjakoosobępo-
34
H.Kubiak,Teoria,ideologiał,ss.23-25.
35
T.Paleczny,Interpersonalnestosunkił,s.64.
36
R.E.Park,Introduction.InEverettStonequist,TheMarginalMan,CharlesScribner’sSons,New
York1937,ss.XVII-XVIII.
37
G.Simmel,Socjologia,WydawnictwoNaukowePWN,Warszawa1975,s.512.