Wołanie o prawo i sprawiedliwość.

Grzegorz Kulik

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

9788365806888

DOI:

Wydawnictwo:

Von Borowiecky

Rok wydania:

2019

Liczba stron:

847

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Kulik, Grzegorz. Wołanie o prawo i sprawiedliwość.. Red. . Warszawa-Radzymin: Von Borowiecky, 2019, 847 s. ISBN 9788365806888

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Kulik, G.

T1 Wołanie o prawo i sprawiedliwość.

PB Von Borowiecky

PP Warszawa-Radzymin

YR 2019

SN 9788365806888

Bibliografia BibTex:

@Book{ 210400, author = "Kulik, Grzegorz", editor = "", title = "Wołanie o prawo i sprawiedliwość.", publisher = "Von Borowiecky", year = "2019", address = "Warszawa-Radzymin", isbn = "9788365806888" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Kulik, Grzegorz

ED -

TI - Wołanie o prawo i sprawiedliwość.

PB - Von Borowiecky

CY - Warszawa-Radzymin

PY - 2019

SN - 9788365806888

ER -

Netografia (standard APA):

Kulik, Grzegorz. Wołanie o prawo i sprawiedliwość. [baza danych online] Warszawa-Radzymin: Von Borowiecky, 2019 [dostęp: 15 07 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/wolanie-o-prawo-i-sprawiedliwosc-grzegorz-kulik-210400.

„Wołanie o prawo i sprawiedliwość” to głos setek pokoleń ludzi skazanych ze swej natury na życie we wspólnocie. Z racji swej struktury człowiek nie jest samowystarczalny, do pełnego rozwoju potrzebni mu są inni ludzie, potrzebna jest m...

Więcej

ISBN/ISSN:

9788365806888

DOI:

Wydawnictwo:

Von Borowiecky

Rok wydania:

2019

Liczba stron:

847

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Wykaz Skrótów5
Wstęp7
Część I. Myśl społeczno–polityczna Bliskiego Wschodu i Egiptu w I tys. p.n.e.9
Rozdział I. Bliski Wschód10
A. Ideologia i propaganda królewska10
1. Związki króla z bogami10
1.1 Więź króla z bogami w Kodeksie Hammurabiego11
1.2 Związki monarchy z bogami w Legendzie o Kerecie12
1.3 Król powołany do władzy przez bogów13
1.4 Bogowie przekazują królowi insygnia władzy15
1.5 Deifikacja monarchy za dynastii Seleucydów16
1.6 Bogowie opiekują się swymi królami17
1.7 Król jako kapłan19
1.8 Komunikacja bogów z królami22
2. Król gwarantujący prawo i sprawiedliwość, zapewniający dobrobyt, szczodrobliwy dla poddanych24
2.1 Król jako pasterz gwarantem prawa i sprawiedliwości24
2.2 Traktat króla asyryjskiego Asarhaddona (672 r. p.n.e.)27
2.3 Król zapewniający dobrobyt swoim poddanym29
2.4 Szczodrobliwy król okazujący łaskę poddanym31
3. Król jako zwycięski wojownik33
4. Król jako budowniczy i odnowiciel35
5. Od wielkiego króla do władcy państwa uniwersalnego38
6. Królowie podlegają ocenie etycznej bogów i ludzi39
7. Etyczny wymiar bliskowschodniej ideologii królewskiej41
B. Myśl i instytucje społeczne47
1. Bogowie stworzyli porządek świata47
2. Podstawowe koncepcje etyczne50
2.1 Pobożność to pomyślność50
2.2 Osobista korzyść53
2.3 „Codziennie sprawiaj sobie święto!”54
2.4 Zaratusztrianizm — nagroda lub kara za uczynki w życiu po śmierci55
3. Wartości, normy i zalecenia etyki społecznej56
3.1 Dostrzegane problemy i postulowane zachowania w sferze społecznej56
3.2 Etyczne problemy życia gospodarczego59
3.3 Asza — zaratusztriańska koncepcja boskiego ładu i właściwego postępowania61
3.4 Stosunek do obcych63
3.5 Małżeństwo i rodzina64
3.6 Praca68
3.7 Niewolnictwo72
3.8 Wojna75
Rozdział II. Egipt82
A. Ideologia i propaganda królewska83
1. Faraon — boski władca Egiptu83
1.1. Tytulatura królewska84
1.2 Boskie poczęcie i narodziny faraona85
1.3 Faraon bożym wybrańcem87
1.4 Bogowie towarzyszą faraonowi podczas panowania89
1.5 Deifikacja króla za panowania Lagidów91
2. Faraon czyniący maat92
2.1 Faraon jako najwyższy kapłan93
2.2 Faraon jako dobry pasterz czyni maat94
2.3 Władca hojny dla swych poddanych96
2.4 Faraon jako wojownik98
2.5 Faraon polując, poskramia izefet101
2.6 Budowle faraona głoszą jego wielkość i potęgę102
2.7 Król wybawicielem kraju z izefet104
2.8 Nauki dla Merikare, Nauki króla Amenemhata106
B. Myśl i instytucje społeczne112
1. Maat — boski ład i zasada postępowania113
2. Podstawowe koncepcje etyczne114
2.1 Życie po śmierci dzięki dobrym uczynkom i rytuałowi114
2.2 „Wypełniaj wszystkie swe pragnienia!”119
3. Wartości, normy i zalecenia etyki społecznej121
3.1 Zalecenia dotyczące życia społeczno–gospodarczego121
3.2 Etos urzędnika127
3.3 Stosunek do obcych129
3.4 Małżeństwo i rodzina131
3.5 Praca137
3.6 Niewolnictwo141
3.7 Wojna143
Część II. Myśl społeczno–polityczna Starego Testamentu, apokryfów żydowskich i pism z Qumran150
Rozdział I. Ideologia królewska i myśl społeczno–polityczna w księgach Starego Testamentu151
A. Ideologia królewska i myśl polityczna152
I. Teokracja biblijna152
1. Przymierze i Prawo — ukonstytuowanie się Ludu Boga Jahwe153
2. Czwórpodział władzy Ludu Boga Jahwe160
3. Jedyny naród wybrany przez Boga166
4. Królem jest Jahwe168
II. Ideologia królewska, jej reformatorzy i krytycy173
1. Mojżesz — przywódca na miarę króla174
2. Jozue w zwierciadle ideologii królewskiej181
3. Sędziowie w zbiorowym portrecie ideologii królewskiej185
4. Ideologia królewska w opisach panowania Saula, Dawida i Salomona w Księgach Samuela i Królewskich190
4.1 Saul — monarcha wybrany i odrzucony przez Jahwe191
4.2 Dawid — posłuszny Bogu król, którego tron został utwierdzony na wieki195
4.3 Salomon — władca prawie idealny201
5. Ideologia królewska w Księgach Królewskich206
6. Ideologia królewska w Księgach Kronik213
6.1 Dawid i Salomon214
6.2 Pozostali królowie Judy219
7. Ocena etyczna królów w Księgach Królewskich i Kronik224
8. Machabeusze w świetle ideologii królewskiej228
9. Ideologia królewska w Psalmach236
10. Obraz monarchy w księgach mądrościowych240
11. Prorocy o władzy królewskiej243
12. Koncepcja diarchii w Księdze Zachariasza254
13. Społeczność kierowana przez Prawo256
14. Argumenty przeciwników monarchii258
14.1 Argument ideowy: odpowiedź Gedeona i Bajka Jotama259
14.2 Argument personalny: Abimelek261
14.3 Argument praktyczny: „prawo króla” według Samuela262
15. Biblijna ideologia królewska264
III. Król Jahwe i jego urzędnicy — prorocy267
1. Przepowiadanie i czyny proroków w księgach historycznych268
2. Profetyzm polityczny w księgach prorockich272
2.1 Orędzia zapowiadające karę o charakterze polityczno–militarnym na Lud Jahwe273
Izajasz274
Jeremiasz276
Ezechiel279
Daniel282
Ozeasz283
Joel285
Amos286
Micheasz287
Habakuk288
Zachariasz289
Podsumowanie290
2.2 Przesłania obwieszczające wyswobodzenie Izraela z niedoli291
Izajasz292
Jeremiasz298
Baruch300
Ezechiel301
Daniel305
Ozeasz306
Joel307
Amos308
Abdiasz309
Micheasz310
Nahum311
Habakuk312
Sofoniasz313
Aggeusz314
Zachariasz315
Podsumowanie317
2.3 Proroctwa zapowiadające los osób istotnych w życiu religijno–politycznym318
2.4 Pouczenia skierowane do przywódców politycznych i religijnych321
2.5 Prorocy o polityce zagranicznej swego kraju325
2.6 Wskazania proroków o sposobie postępowania w określonej sytuacji politycznej332
2.7 Proroctwa o obcych narodach i ich władcach337
Izajasz338
Jeremiasz343
Lamentacje346
Baruch347
Ezechiel348
Daniel352
Joel353
Amos354
Abdiasz355
Jonasz356
Nahum357
Habakuk358
Sofoniasz359
Zachariasz360
Malachiasz361
Podsumowanie362
3. Biblijna teokracja bezpośrednia i miejsce w niej proroków363
B. Myśl i instytucje społeczne376
I. Boski projekt społeczny i ludzka cywilizacja377
1. Status i stan człowieka stworzonego przez Boga na ziemi378
II. Podstawowe koncepcje etyczne382
1. Jahwe karze niegodziwych, a ocala prawych383
2. Patriarchowie — wybranie przez Jahwe gwarancją pomyślności385
3. Jahwe błogosławi tym, którzy są mu posłuszni, a karze nieposłusznych390
3.1 Nagrody i kary zsyłane przez Jahwe w dziejach Izraela w księgach historycznych391
3.2 Boża odpłata i opatrzność w Księgach:397
Tobiasza, Judyty, Estery i Rut397
3.3 Doktryna retrybucji w Księdze Hioba399
3.4 Nauka o odpłacie Bożej w księgach mądrościowych403
3.5 Kary Boże jako wyraz doktryny retrybucji w księgach prorockich407
3.6 Indywidualna odpowiedzialność za uczynki416
4. Krytyka doktryny retrybucji i umiarkowany hedonizm w Księdze Koheleta418
5. Krytyka hedonizmu i doktryna nagrody nieśmiertelności dla prawych, a kary śmierci dla występnych w Księdze Mądrości i w Księdze Malachiasza420
III. Etyka i wartości życia społecznego423
1. Postawy społeczne patriarchów424
2. Braterska wspólnota Ludu Jahwe jako ideał społeczny427
2.1 Równy podział ziemi i zasady jej dziedziczenia428
2.2 Czynniki budujące braterstwo432
Zakaz kradzieży i naruszenia cudzej własności433
Fałszywe przysięganie434
Oszustwa w handlu435
Obowiązki pracodawcy wobec pracownika436
Odpoczynek w szabat i święta437
Pożyczki, lichwa, zastaw438
Darowanie długów439
Osoby kalekie440
Szacunek dla rodziców i przełożonych441
Obrona przed złodziejem442
Nieumyślne zabójstwo443
Obowiązek pomocy bliźnim444
Wspólne biesiady445
Rok szabatowy446
2.3 Niewola za długi447
2.4 Wdowy, sieroty i obcy450
3. Wartości, postawy i zalecenia etyki społecznej w księgach mądrościowych454
3.1 Katalogi dobrych i złych uczynków455
3.2 Bogactwo i ubóstwo456
Co daje bogactwo457
Ograniczona wartość bogactwa458
Bogactwo jest korzeniem grzechów459
Trudne położenie biedaków460
Bogaci uciskają biednych461
Przestrogi dla ciemiężycieli biedaków462
Wspomaganie biednych463
Jahwe obrońcą ubogich464
Biedacy w oczach pisarzy biblijnych465
3.3 Zła i dobra mowa466
Wielka moc daru mowy467
Kłamstwo, obłuda468
Oszczerstwo, obmowa469
Ubliżanie, złorzeczenia470
Kłótnia471
Lekkomyślność w mowie, gadulstwo472
Jak używać daru mowy473
Niech Bóg ukarze źle korzystających z daru mowy474
Dobra, mądra i prawa mowa475
Miła i wdzięczna mowa476
Korzyści z dobrej mowy477
Milczenie478
3.4 Sprawiedliwość479
Postępowanie ludzi sprawiedliwych480
Niegodziwcy godzą w sprawiedliwych481
Jahwe wybawia sprawiedliwych482
Nagroda za sprawiedliwość483
Bojaźń Boża484
3.5 Zalecane wartości i postawy społeczne485
Uczynki miłości486
Pokora, umiarkowanie, cierpliwość487
Przyjmowanie napomnień488
Prawda489
Przyjaźń490
Zachowanie na ucztach491
3.6 Grzeszne postawy społeczne492
Postępowanie ludzi występnych493
Obłuda494
Podstęp495
Pycha496
Gniew497
Zawiść498
Zabójstwa499
Korupcja500
Niesprawiedliwość w sądach501
Pijaństwo502
Samochwalstwo, zemsta503
3.7 Problemy etyczne związane z życiem gospodarczym i posiadaniem dóbr materialnych504
Oszustwa w handlu505
Chciwość506
Pożyczki, lichwa, poręka507
Kradzież508
Hojność, skąpstwo509
Jałmużna510
Żebractwo511
4. Nauczanie społeczne w księgach prorockich512
4.1 Wołanie o prawo i sprawiedliwość513
Izajasz514
Jeremiasz517
Ezechiel518
Ozeasz519
Amos520
Micheasz521
Habakuk522
Sofoniasz523
Zachariasz524
Malachiasz525
4.2 Brak prawdy w życiu społecznym i fałszywe przysięgi526
Izajasz527
Jeremiasz528
Ezechiel531
Ozeasz532
Micheasz533
Zachariasz534
Fałszywe przysięgi535
4.3 Złe prawo i wymiar sprawiedliwości536
Stanowienie ustaw sankcjonujących bezprawie537
Niesprawiedliwość w sądach538
4.4 Problemy życia społecznego540
Rozlew krwi541
Niewola za długi, handel niewolnikami543
Korupcja545
Pijaństwo i hulanki546
Rabunek i kradzieże547
Rozpad więzi społecznych548
Sprzeciw wobec posłańców Boga549
Krytyka cudzoziemszczyzny550
Brak poszanowania odpoczynku w szabat551
Krytyka postępowania kobiet552
Zaniedbywanie obowiązków przez przywódców553
Zbrojenia554
Walki pomiędzy plemionami izraelskimi555
Okrutne traktowanie jeńców556
Uczynki miłosierne557
4.5 Problemy życia ekonomicznego558
Żądza zysku559
Kumulacja własności561
Wymuszanie świadczeń od ubogich562
Oszustwa w handlu563
Lichwa565
Zastaw pożyczki566
5. Praca567
IV. Stosunek do innych ludów i odstępców religijnych571
1. Jahwe i Izraelici wobec innych narodów572
1.1 Jedność i rozproszenie ludów na ziemi574
1.2 Izraelici a cudzoziemcy mieszkający pośród nich575
1.3 Eksterminacja czy zniewolenie Kananejczyków?577
1.4 Rozkaz Jahwe wytępienia Madianitów i Amalekitów580
1.5 Zapobiegawcze zabicie wszystkich nieprzyjaciół582
1.6 Sprawiedliwi poganie w księgach Starego Testamentu584
1.7 Niechęć i przychylność wobec ludów w księgach mądrościowych588
1.8 Wrogość wobec narodów i ich nawrócenie się w księgach prorockich594
Izajasz595
Jeremiasz600
Lamentacje602
Baruch603
Ezechiel604
Daniel605
Ozeasz606
Joel607
Amos608
Abdiasz609
Jonasz610
Micheasz612
Nahum614
Habakuk615
Sofoniasz616
Zachariasz618
Malachiasz619
Podsumowanie620
2. Zabicie odstępców religijnych nakazem Jahwe621
V. Instytucje społeczne i polityczne624
1. Własność625
2. Małżeństwo627
2.1 Geneza i cel małżeństwa628
2.2 Prawo i zwyczaje małżeńskie630
2.3 Monogamia i poligynia636
2.4 Endogamia i egzogamia639
2.5 Pozamałżeńskie relacje płciowe643
2.6 Życie małżeńskie i rodzinne w księgach mądrościowych647
2.7 Małżeństwo w księgach prorockich obrazem związku Jahwe z Izraelem650
3. Niewolnictwo obcych653
3.1 Źródła pochodzenia niewolników654
3.2 Położenie i kategorie niewolników657
3.3 Bóg Jahwe a niewolnictwo658
3.4 Pan a jego niewolnik660
3.5 Wzór przykładnego niewolnika662
4. Wojna664
4.1 Wojna narzędziem realizacji woli Jahwe665
4.2 Prawa Jahwe dotyczące wojny670
4.3 Podbój Kanaanu jako wojna Jahwe671
4.4 Wojna w Księgach Machabejskich675
4.5 Jahwe jako wojownik w Księdze Psalmów679
4.6 Najazd obcych wojsk jako kara Boża w księgach prorockich682
4.7 Uzasadnienie wojny w Starym Testamencie685
Podsumowanie687
Rozdział II. Myśl społeczno–polityczna w apokryfach żydowskich Starego Testamentu697
A. Myśl polityczna698
1. Bóg jako Król699
2. Początki władzy politycznej na ziemi704
3. Rozwój idei wybraństwa Bożego Izraela706
4. Rozwój idei mesjanizmu708
5. Istota niegodziwej władzy politycznej715
6. Argumenty przeciw monarchii717
B. Myśl i instytucje społeczne719
1. Reinterpretacja opisu stworzenia i upadku pierwszych ludzi720
2. Reinterpretacja początków cywilizacji ludzkiej na ziemi721
3. Podstawowe koncepcje etyczne: retrybucja doczesna, pośmiertna i ostateczna723
3.1 Pogłębienie refleksji nad moralnością724
3.2 Retrybucja doczesna727
3.3 Retrybucja pośmiertna i ostateczna731
4. Postawy społeczne patriarchów — reinterpretacja736
5. Moralne zasady życia społecznego739
5.1 Rola i znaczenie Prawa740
5.2 Pierwszy żydowski traktat etyczny — Testamenty Dwunastu Patriarchów742
5.3 Etyka życia społecznego746
6. Praca750
7. Stosunek do obcych i apostatów751
8. Małżeństwo i relacje płciowe753
9. Niewolnictwo757
10. Wojna758
Rozdział III. Myśl społeczno–polityczna w pismach z Qumran763
A. Myśl polityczna764
1. Bóg jako Król765
2. Rozwój idei wybraństwa767
3. Reinterpretacja czwórpodziału funkcji władzy769
4. Dwaj mesjasze i prorok771
B. Myśl i instytucje społeczne774
1. Retrybucja775
2. Reinterpretacja postawy społecznej Abrahama778
3. Etyka społeczna wspólnoty w Qumran779
4. Praca785
5. Stosunek do obcych i apostatów787
6. Własność788
7. Małżeństwo i relacje płciowe789
8. Niewolnictwo791
9. Wojna792
Zakończenie796
Bibliografia797
Skorowidz osób, postaci i tekstów źródłowych808