Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.MIEJSCA–BIOGRAFIE–TEMATY...
Budowatejnowejdlawielumieszkańcówrzeczywistościmiała
nierzadkobanalneprzejawy.nKurierSzczeciński”pisałwnoworocz-
nymwydaniuzroku1961ozamontowaniulatarninaMościeDługim:
nNAnowymmościeodrzańskim,łączącymŚródmieściezdzielnicą
portową,płonąlatarnie.Uruchomienietejodniedawnajeszczemar-
twejarteriikomunikacyjnej,jestpoważnymkrokiemnaprzódwodbu-
dowieSzczecinaiusuwaniuzniszczeńwojennych”6.Wszelkiezmiany
miejskiejprzestrzenibyłyodnotowywane;przeważniewiązanoje
zodbudowąpowojennychzniszczeń,przewartościowaniemminione-
goporządku,tworzeniemnowychnarracjioregionie.Tojesttennkrok
naprzód”,októrympisałwpowyższymfragmenciedziennikarz.
Żebydzisiajpisaćodekadzielat60.,aprzedewszystkimojejlite-
rackichreprezentacjach,trzeba,jaksądzę,podjąćpróbęprzybliżenia
tłaspołeczno-politycznego,jednocześniepodającwwątpliwośćsche-
matycznemimowszystkomyślenieoprzyczynowo-skutkowejnaturze
historii7.Czyliteratura-taksamojakhistoria(ihistoriografia)-od-
twarzawtrybieobiektywistycznymsplotywydarzeń,miejsc,postaci?
Podkonieclat60.MichelFoucaultpisałocorazwyraźniejszym,jego
zdaniem,zarysowywaniupojęcianieciągłościwbadaniuhistorii:
nTerazzaś[nieciągłość-przyp.S.I.]stałasięjednymzpodstawowych
elementówanalizyhistorycznej”8.Dlategomamydoczynienianiezhis-
torią,alerozproszonymihistoriami:instytucji,gospodarki,polityki,
religiiioczywiściekategoriitutajnajbardziejmnieinteresujących,jak:
literatura,mediaczymiastoorazskupionawokółniegospołeczność.
Foucaultowskanarcheologiawiedzy”jestwięctyleżodtwarzaniem,co
re-konstruowaniemprzeszłości,dokopywaniemsiędofragmentów
narracjioświecie,szukaniemśladówndyskursywnychpraktyk”,choć
równocześnietakżewytyczaniemwłasnychnarracyjnychścieżek.
Szczecińskielata60.możnazatemuznaćzawyjątkowe,conie
znaczy,żepoprzedniedekadypowojenne,podwielomawzględami
npęknięte”,zbywammilczeniem-wręczprzeciwnie.Główniedekada
lat40.,którąwojnaprzecięłanapół,niezostawiajączbytwielenadziei
interesującynaspierwiastek»nowości«i»młodości«.W1949r.zlikwidowanoMinisterstwoZiem
Odzyskanych,rokpóźniejPolskiZwiązekZachodni”.
6Zapłonęłylatarnie,HKurierSzczeciński”1961,nr1(5114),s.1.Tekstowitowarzyszyfotografia
StefanaCieślaka–piszęoniejwięcejwtrzeciejczęściksiążki,wrozdzialepodtytułemFotografia
(nietylko)miejska.
7TakąmetodęczytaniatekstówzepokiPRL-uproponowałamiędzyinnymiArletaGalantwroz-
prawieProwincjeliteratury.Polskaprozakobietpo1956roku.Wedługbadaczkinależy:HWyjść
pozaPRL,żebydoniegodotrzeć,wrócić–otozadanie”.A.Galant,Prowincjeliteratury.Polska
prozakobietpo1956roku,Szczecin2013,s.13.
8M.Foucault,Archeologiawiedzy,przeł.A.Siemek,wstępJ.Topolski,Warszawa1977,s.33
(oryg.wyd.1969).
43
