Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Chronologiaiwarunkiśrodowiskowe...
holocenu,zewskazaniemnawagędojrzałychosobników,spo-
sóbodżywiania,wielkośćstadiokresyreprodukcji.Danetedają
wyobrażenieostrategiachłowieckichstosowanychwodniesie-
niudotychgatunkówiichograniczeniachsezonowych.Gatunki
jużwymarłe(np.wprzypadkubowidów:Bisonpriscus,Bison
schoetensacki,Bosprimigenius)mogłymiećniecoinnewyma-
ganiaekologiczneniżgatunkiwspółczesne(np.Bisonpriscus
byłograniczonydostepu,natomiastBisonschoetensackibył
raczejgatunkiemleśnym,podobniejakBosprimigenius).
Nadwóchostatnichrycinachprzedstawionorekonstrukcje
ważniejszychgatunkówzwierząt,naktórepolowałczłowiekw
okresachcieplejszychiostatnimokresiechłodnymplejstocenu.
4)waal(pomiędzy1,4mlni900tys.lattemu),zdominowanybyłprzezciepłe
warunkiklimatyczne,ześrednimitemperaturamilatanawetpowyżej200C;
5)menap(pomiędzy900a740tys.lattemu),nacechowanyponownymrytmem
bardziejwyraźnychoscylacjichłodnych,którespowodowały,żenaterenieHolandii
mamydoczynieniazezjawiskamiperyglacjalnymi,wwarunkachkrajobrazuzupeł-
niepozbawionegodrzew.
Wahnięciaciepłeprzedzielonechłodnymiwystępująteżwdolnymplejstocenie
naterenieAnglii,choćichkorelacjazwynikamibadańnadorganogenicznymiosa-
damiHolandiiniejestjeszczepewna,wobectrudnościwdatowaniuabsolutnym.
ZdaniemautoraklasycznychpracosekwencjiroślinnościnaterenieHolandii,Wal-
doH.Zagwijna,wsekwencjiangielskiejwystępująznacznehiatusy,któreutrud-
niająparalelizacjęzsekwencjąholenderską.
Przyustalaniuperiodyzacjiwczesnegoplejstocenuistotneznaczeniemająkry-
teriapaleontologiczne,opartenietylkonaklimatycznychwymaganiachposzcze-
gólnychgatunków,aleprzedewszystkimnaichewolucji.Ewolucjassaków,azwłasz-
czagryzoni,byłazresztątakżespowodowanaogólnymitendencjamizmianpaleo-
klimatycznych.Napodstawietejewolucjimożnawydzielićkolejnepiętrabiostraty-
graficzne(niekiedyokreślaneteżjakobiozony),dlaktórychcharakterystycznesą
określonezespołygatunkówssaków.
Wokresiedolnegoplejstocenuwydzielanesąnaogółtrzybiozony:
1)wilfransz(Villafranchien)-obejmowałaonaostatniączęśćpliocenuipoczą-
tekplejstocenu,generalniepomiędzy5,2a2mlnlattemu.Charakterystycznedla
tegookresujestzniknięciewielugatunkówfaunyplioceńskiejorazpojawieniesię
gatunków,któredotrwałydoczasówwspółczesnych.Dotyczytoszczególniegryzo-
ni,wśródktórychpojawiająsięprzedstawicielerodzinyryjkowatych(Soricidae),m.in.
ryjówka(Sorex),rzęsorek(Neomys),zębiałek(Crocidura),ślepiec(Spalax),orazjeż(Eri-
naceus),smużka(Sicista)ichomik(Cricetus).Spośródchomikowatych(Cricentidae)
rozprzestrzeniłysięteżnornikowate(Arvicolidae).Zewzględunawystępowaniedwu
formtejrodziny:MimomysiMicrotus(nornik),wilfranszmożnapodzielićnadwa
odcinki:starszyimłodszy.Wśróddużychssakówpojawiająsiętakiegatunki,jak:
hiena(Crocuta),lampart(Panthera),lew(Leo),koń(Equus),osioł(Equusasinus),dzik
(Sus),atakżenowegatunkijeleniowatych(Cervidae)-sarna(Capreolus),renifer(Ran-
gifer),daniel(Dama),jeleńolbrzymi(Megalocerosgiganteus),łoś(Alces),ibowidów-
żubr(Bison),tur(Bos),bawół(Bubalus),piżmowół(Ovibos)ikoza(Capra).Wwilfran-
szunaterenieAfrykipojawiająsięprzodkowierodzajuHomo.Klimatwokresiewil-
franszucharakteryzowałsięosuszeniemnaniższychszerokościachgeograficznych
iochłodzeniemnawysokich.Lasysubtropikalne,typowedlaschyłkupliocenu,zo-
stałyzastąpioneprzezlasytypuśródziemnomorskiego,apóźniejprzezstep.Byłto
okresintensywnychjeszczeruchówtektonicznych;
75
wpływzmian
klimatycznych
nafaunę
biozony
przedglacjalne
wilfransz
