Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Światprzed»rewolucj¹»neolityczn¹
dzisiejszyzasięg
ląduiwysp
zasięglądupodczas
wielkiejregresjimorskiej
(maksimumzlodowacenia)
rangacka,datowanazokoło60tys.lattemu,której
zasięgniezostałjednakdotychczasokreślony.
Stosunkowonajlepiejznanewarunkipanujące
podczasgórnegopleniglacjału,awięcokoło20-18tys.
lattemu(23,5-21,3tys.latB.C.).Rozmiarregresjimor-
skiejjestnaogółzgodnieokreślanyna120m.Na
MorzuŚródziemnymodsłoniłysięznaczneobszary
lądu,przedewszystkimwbasenieAdriatykuoraz
MorzaEgejskiego.Wielewyspistniejącychdotychczas
natychmorzachzostałonatrwałepołączonychzkon-
tynentem.Ułatwionabyłakomunikacjapomiędzy
północnymiWłochamiiBałkanamiorazpomiędzy
BałkanamiiAnatolią.TakżewzachodniejczęściCie-
śninyGibraltarskiejpojawiłysięwyspy,któremogły
ułatwićkomunikacjępomiędzyMaghrebemaPółwy-
spemIberyjskim.Bardzoszerokibyłszelfkontynen-
talnywZatoceBiskajskiej;dziękiniemuwybrzeże
atlantyckiepołożonebyłooponad60kmdalejnaza-
chódniżobecnie.Równieżzachodniaczęśćbasenu
MorzaCzarnegobyłalądem,przeciętymgłębokim
kanionemDunaju.Niektórzybadaczeprzypuszczają,
żeznacznączęśćpółnocnegoAtlantykupokrywała
grubawarstwalodu,napołudniusięgającanawet
doSzkocji.Wzwiązkuztymkilkakrotnieomawiano
wliteraturzemożliwośćkomunikacjipomiędzyów-
czesnąEuropąaAmerykąPółnocną.
WgórnympleniglacjalewbasenieMorzaCzarne-
goistniałtzw.zbiorniknowoeuksyński,oddzielony
odMorzaŚródziemnego,alepołączonyzMorzemKa-
spijskimtzw.PrzesmykiemManyckim.MorzeKaspij-
skie,wzwiązkuztopnieniemlodowcówzasilanewo-
damizpółnocy,weszłowfazętransgresywną,zwaną
DchwałyńskąD.Osadytegomorzadatowanezcałe-
gookresupóźnegoglacjału.
Obszarembardzoważnymzpunktuwidzeniapa-
leogeografiiostatniegopleniglacjałujest,jakwspo-
mniano,rejonCieśninyBeringa.Regresjamorskasię-
gająca120mpowodowała,żekontynentazjatycki
(Czukotka)iamerykański(Alaska)zostałypołączone
Ryci47
MapawschodniejczęściAzji
szerokim,dochodzącymnawetdoponad300km,pomostemlądowymzwanym
ipółnocno-wschodniejczęści
Beringią.CzęściąpomostubyłyobecnewyspyznajdującesięwCieśninieBeringa:
Australiiwokresieostatnie-
gozlodowacenia
ŚwiętegoWawrzyńca,ŚwiętegoMateuszaiNunivak.Drugipomostlądowypołą-
czyłarchipelagAleutów,alenigdyniesięgnąłKamczatki.Pozostawałwięcszeroki
naponad400kmobszarotwartegomorza,oddzielającyKamczatkęodwyspyAttu,
najbardziejnazachódwysuniętejwyspyarchipelaguAleutów.
Dużeznaczeniedlapaleogeograficznychwarunkówpierwszegozasiedleniapo-
łudniowo-wschodniejczęściAzjiiAustraliimiałykonsekwencjeregresjimorskiej
wokresieostatniegozlodowaceniawrejonieIndonezjiiNowejGwinei.Wefekcie
70