Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Światprzed»rewolucj¹»neolityczn¹
atmosferycznychwczwartorzędziewpływmiałowie-
leróżnorodnychczynników.
OkresywilgotniejszeudokumentowanesąwAfry-
cepowiększaniemsięjeziorizasięguutworówsedy-
mentowanychwjeziorach,szczególnienaobszarze
WielkichRowówAfrykańskich.Jużwplioceniepo-
wstanietychwielkichrowówtektonicznychprzyczy-
niłosiędospecyficznegoskontrastowaniaczęściza-
chodniejAfrykirównikowej,porośniętejlasamitypu
tropikalnego,zczęściąwschodnią,charakteryzującą
siębardziejsuchymiwarunkami,wktórychrozwijała
sięsawanna.
Okresysuchedokumentujewystępowaniesedy-
mentacjieolicznej,wskazującenazubożenieroślin-
nościitworzeniesięwydmnaobrzeżeniuzbiorników
wodnych.
Rytmoscylacjiklimatycznych,którewAfryceza-
znaczająsięjużwokresiedolnegoplejstocenu,ulegał
pogłębieniuiprzyspieszeniuwśrodkowymigórnym
plejstocenie.Powszechnieznanepluwiałyafrykańskie
(kagerański,kamasyjski,kanjerańskiigamblijski)ze-
stawianezezlodowaceniamieuropejskimisą,niestety,
ciągleniezbytprecyzyjniedatowane,aichparalelizacja
zrytmemzlodowaceńeuropejskichbardzoniepewna.
WEuropierytmoscylacjiklimatycznychwewczes-
nymplejstoceniejeststosunkowonajbardziejprecy-
zyjnieudokumentowanynaterenieAngliiiHolandii
orazwbasenieMorzaPółnocnego,awięcnaobsza-
rachpołożonychnaszerokościgeograficznej,naktó-
rejochłodzeniazaznaczałysięwyraźniej.Sekwencje
stratygraficznewHolandii-naddolnymRenem-
pozwalająwydzielić5piętersedymentacyjno-wegeta-
cyjnych,odpowiadającychokresowiod2,3mlndo
740tys.lattemu(tj.dogranicypaleomagnetycznych
okresówMatuyama/Brunhes):
1)pretegelen(od2,3do2,1mlnlattemu),wktó-
rymdiagramypyłkowewskazująnaprawiecałkowity
brakroślinnościleśnej(pozaeuropejskąstrefąśród-
ziemnomorską);
2)tegelen(pomiędzy2,1i1,77mlnlattemu),
wtrakciektóregodiagramypyłkowerejestrująkilka(co
najmniejtrzy)wahnieńciepłych,przedzielonychchłod-
niejszymi;wokresachcieplejszychśredniatemperatura
latawHolandiiosiągała200C,natomiastwokresach
Ryci48
Tabelaokresówpaleontolo-
chłodnychnieprzekraczała100C;
gicznych(tzw.biozon)
3)eburon(pomiędzy1,77a1,4mlnlattemu),charakteryzującysięjeszcze
wplejstoceniedolnym
większąliczbąochłodzeń(dopięciu),ospadkachśredniejtemperaturylatado6-
iśrodkowymEuropy
-80C;wokresachcieplejszychśrednietemperaturylataniewieleprzekraczały100C;
72
