Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
HenrykKowalski:SupplicationesGajuszaJuliuszaCezara
15
W50rokup.n.e.uchwalononawniosekKatonaMłodszego20-dniowesupplicatio-
neszwiązanezezwycięstwemMarkaKalpurniuszaBibulusawSyriinadPartami40.
CyceronbyłzazdrosnyosukcesBibulusaioskarżałKatonaMłodszego,że:nquem
cumornavitCato,declaravitiissesolisnoninviderequibusnihilautnonmultum
addignitatempossetaccedere”41.W45rokup.n.e.ogłoszonoobrzędydziękczynne
dlauczczeniazwycięstwa,którenadDalmatamiodniósłprokonsulIllyriiP
.Wa-
tyniusz42.
Szczególnąformęmiałysupplicationesdziekczynneuchwaloneprzezsenatw63
i62rokup.n.e.PierwszeznichzostałyurządzonenawniosekA.Kotty,bypo-
dziękowaćbogomzauratowanieOjczyznyprzezkonsulaCycerona,wzwiązkuze
stłumieniemspiskuKatyliny.Niebyływięcbezpośrednimnastępstwemsukcesu
militarnego,ajedynierozprawyzwrogiemwewnętrznym.Cyceronwtrzeciejmo-
wieprzeciwkoKatyliniewspominał:nAtqueetiamsupplicatiodisimmortalibus
prosingularieorummeritomeonominedecretaestquodmihiprimumposthanc
urbemconditamtogatocontigit,ethisdecretaverbisest,‘quodurbemincendiis,
caedecivis,Italiambelloliberassem)
.Quaesupplicatiosicumceterissupplicationi-
busconferatur,hocinterest,quodceteraebenegesta,haecunaconservatarepublica
constitutaest”43.Wtymprzypadkukatylinarczycyzostaliuznanizawrogów,dzia-
łaniaCyceronaniemiaływięcznamionwojnydomowej44.Ztegosamegowzględu
uchwalonow62rokup.n.e.supplicationespozwycięstwieG.AntoniuszaHybrydy
nadKatylinąpodPistorią45.
Przykładempowiązaniaelementówreligijnychzsytuacjąpolitycznąwokre-
sieschyłkurepubliki,ajednocześnieswegorodzajunnowatorstwa”sąsupplica-
tioneskuczciGajuszaJuliuszaCezara.Pierwszeznichzostałyzorganizowane
w57rokup.n.e.pozwycięstwachCezarawGaliinadHelwetami,Swewami
iBelgami.PoliścieCezaradonoszącymosukcesachmilitarnychsenatpodjął
40
Cic.,AdAtticum,VII,2,6:nDetriumphoautemnullamecupiditasumquamtenuitanteBibuli
impudentissimaslitterasquasamplissimesupplicatioconsecutaest.Aquosieagestaessentquae
scripsit,gauderemethonorifaverem;nuncillumquipedemportaquoadhostiscisEuphratemfuit
nonextulerithonoreaugeri,meincuiusexercituspemilliusexercitushabuitidemnonadsequi
dedecusestnostrum,nostrum,inquam,teconiungens.Itaqueomniaexperiaret,utspero,adsequar.
Quodsituvaleres,iammihiquaedamexplorataessent;sed,utspero,valebis”.Por.ibidem,VII,2,7.
41Ibidem,VII,3,5.
42Cic.,AdFamiliares,V,9,1;XIII,77,1.
43Cic.,InCatilinam,III,15.Por.ibidem,III,23:nQuamobrem,Quirites,quoniamadomnia
pulvinariasupplicatiodecretaest,celebratoteillosdiescumconiugibusacliberisvestris.Nammulti
saepehonoresdisinmortalibusiustihabitisuntacdebiti,sedprofectoiustioresnumquam.Erepti
enimestisexcrudelissimoacmiserrimointeritu[erepti];sinecaede,sinesanguine,sineexercitu,
sinedimicationetogatimeunotogatoduceetimperatorevicistis”.
44
Cic.,Philippicae,XIV,23—24.Por.H.Appel:Kontrowersjewokółsenatusconsultumultimum.
Studiumzdziejówpóźnejrepublikirzymskiej.Toruń2013,s.169in.
45Cass.Dio,XXXVII,40,2.
