Walka polityczno-prawna o następstwo tronu po Władysławie Jagielle w latach 1424-1434

Wioletta Zawitkowska

Uzyskaj dostęp

ISBN/ISSN:

978-83-7996-225-9

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego

Rok wydania:

2015

Liczba stron:

373

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Zawitkowska, Wioletta. Walka polityczno-prawna o następstwo tronu po Władysławie Jagielle w latach 1424-1434. Red. . : Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015, 373 s. ISBN 978-83-7996-225-9

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Zawitkowska, W.

T1 Walka polityczno-prawna o następstwo tronu po Władysławie Jagielle w latach 1424-1434

PB Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego

YR 2015

SN 978-83-7996-225-9

Bibliografia BibTex:

@Book{ 199696, author = "Zawitkowska, Wioletta", editor = "", title = "Walka polityczno-prawna o następstwo tronu po Władysławie Jagielle w latach 1424-1434", publisher = "Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego", year = "2015", address = "", isbn = "978-83-7996-225-9" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Zawitkowska, Wioletta

ED -

TI - Walka polityczno-prawna o następstwo tronu po Władysławie Jagielle w latach 1424-1434

PB - Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego

CY -

PY - 2015

SN - 978-83-7996-225-9

ER -

Netografia (standard APA):

Zawitkowska, Wioletta. Walka polityczno-prawna o następstwo tronu po Władysławie Jagielle w latach 1424-1434 [baza danych online] : Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015 [dostęp: 15 07 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/walka-polityczno-prawna-o-nastepstwo-tronu-po-wladyslawie-jagielle-w-wioletta-zawitkowska-199696.

stosunki polsko-litewskie, Władysław Jagiełło, Zofia Holszańska, dynastia jagiellońska, następstwo tronu w Polsce i na Litwie, historia ustroju Polski i Litwy, system polityczny (władzy) w Polsce i na Litwie, walka polityczno-prawna, Władysław III Warneńczyk, wielki książę litewski Witold

Władysław Jagiełło dzięki umowie zawartej z panami polskimi w Krewie (1385), dopełnionej małżeństwem z Jadwigą Andegaweńską, został koronowany i od tej pory (4 III 1386) aż do śmierci (31 V 1434), czyli przez prawie pół wieku, był królem Polski i ...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-7996-225-9

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego

Rok wydania:

2015

Liczba stron:

373

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

WSTĘP10
ROZDZIAŁ 1. NIGDY NIE TRACIĆ NADZIEI24
1.1. Czwarte małżeństwo Władysława Jagiełły24
1.2. W oczekiwaniu na koronację i syna35
1.3. Koronacja Zofii Holszańskiej z intrygami wokół małżeństwa Jadwigi Jagiellonki w tle40
1.4. Dobra nowina52
ROZDZIAŁ 2. VERUS HERES ET SUCCESSOR?55
2.1. „Upragniony syn zajaśniał”55
2.2. Chrzest pierworodnego i jego wymowa polityczna59
2.3. Hołd mieszczan krakowskich i problemy z uznaniem następstwa tronu63
2.4. Zatarg o granice biskupstwa krakowskiego i zjazd w Sieradzu (1425)69
2.5. Plany dynastyczne Jagiełły i Witolda z przełomu 1424 i 1425 r76
ROZDZIAŁ 3. OD ZJAZDU W BRZEŚCIU KUJAWSKIM DO ZJAZDU W BRZEŚCIU LITEWSKIM (1425)86
3.1. Walka polityczno-prawna przed zjazdem w Brześciu Kujawskim – pierwsze akty hołdownicze86
3.2. Zjazd w Brześciu Kujawskim i jego postanowienia w kwestii następstwa tronu91
3.3. Walka polityczno-prawna o uznanie sukcesji tronu po zjeździe w Brześciu Kujawskim106
3.4. Zjazd polsko-litewski w Brześciu Litewskim a kwestia następstwa tronu112
ROZDZIAŁ 4. POD PRETEKSTEM MŁYNA W LUBICZU121
4.1. Zjazd w Grodnie (1425)121
4.2. Zimowe polowanie z wielką polityką w tle125
4.3. Zmagania dyplomacji polskiej i litewskiej128
4.4. Zjazd w Warcie (1426) i sprawa lenna mazowieckiego131
4.5. Zjazd w Łęczycy (1426)133
4.6. Konsekwencje narodzin drugiego syna Jagiełły – Kazimierza139
ROZDZIAŁ 5. BURZLIWY ROK 1427143
5.1. W cieniu buntu szlachty ruskiej143
5.2. Bezwarunkowy hołd ziem ruskich146
5.3. Zjazd generalny w Wiślicy i polityczne tło oskarżeń królowej Zofii o niewierność małżeńską149
5.4. Rzekomi współwinni i ich oskarżyciele152
5.5. Kryzys dynastii a zjazd w Horodle155
5.6. W cieniu plotek – narodziny Kazimierza Andrzeja160
5.7. Konsekwencje oskarżeń królowej Zofii o niewierność małżeńską162
ROZDZIAŁ 6. PRÓBA SIŁ CZYNNIKÓW RZĄDZĄCYCH164
6.1. Próby i sposoby zacieśnienia więzi polsko-litewskich164
6.1.1. Powtórny zapis oprawy dla wielkiej księżnej Julianny165
6.1.2. Wyprawa na Nowogród Wielki166
6.1.3. Propolska polityka kościelna171
6.2. Witold sędzią polubownym w sporze polsko-krzyżackim181
6.3. Przygotowania do zjazdu łuckiego186
6.4. Zjazd łucki (1429) i jego skutki w kwestii następstwa tronu191
6.5. Kolejna odsłona plotek o rzekomej niewierności królowej Zofii204
6.6. Kim byli intryganci polityczni?209
6.7. Akty hołdownicze panów polskich z 1428 i 1429 r212
6.8. Wyjazd „ostatniej szansy”?217
ROZDZIAŁ 7. PRZYWILEJ JEDLNEŃSKI MARTWĄ LITERĄ PRAWA?222
7.1. Zjazd w Jedlni (1430) i ustalenia w kwestii następstwa tronu222
7.2. Zofia samodzielną regentką?230
7.3. Gra Witolda, próby mediacji i negocjacji oraz podróż Jagiełły do Wilna231
7.4. Zgon Witolda, objęcie władzy na Litwie przez Świdrygiełłę i sprawa „uwięzienia” Jagiełły245
7.5. Zjazd w Warcie (1430) a kwestia następstwa tronu253
7.6. Zjazd sandomierski (1431) i kolejna odsłona sporu o regencję255
7.7. Inne przejawy walki polityczno-prawnej o sukcesję260
7.8. Zjazd w Bieczu (1431) i hołd starosty krakowskiego266
7.9. Walka piórem – Laus Cracoviae268
ROZDZIAŁ 8. RAZEM POD BERŁEM JAGIELLONÓW CZY OSOBNO?272
8.1. Misja Jana Lutkowica, zjazd w Horodle (1431) i wyprawa łucka272
8.2. Oskarżenia królewny Jadwigi wobec królowej Zofii i ostatnia odsłona plotki o nieprawym pochodzeniu królewiczów280
8.3. Propozycja regencji dla Świdrygiełły i nieudany (niedoszły) zjazd w Połubiczach (1432)284
8.4. Zjazd sieradzki (1432) i elekcja królewicza Władysława na tron polsko-litewski289
8.5. Zamach stanu na Litwie, tzw. umowa grodzieńska (1432) i jej następstwa295
8.6. Przywilej krakowski (1433) i jego postanowienia w kwestii następstwa tronu oraz unia grodzieńska (właściwie: krakowsko-trocka)302
8.7. Walka o władzę na Litwie na forum międzynarodowym306
8.8. Polsko-litewski zjazd w Krynkach (1434) i zatwierdzenie unii grodzieńskiej (właściwie: unia grodzieńsko-nowokorczyńska)308
ZAKOŃCZENIE316
WYKAZ SKRÓTÓW329
BIBLIOGRAFIA332
Źródła rękopiśmienne332
Źródła drukowane i katalogi333
Literatura336
INDEKS OSÓB357

Wawelupojawilisiędworzanieisłużbaniemieckiegopochodzenia,wśródktórych

trudnobyłobyspotkaćosobęprzychylnąmłodejmacoszeJadwigi33.Sytuacja

niekoronowanejjeszczemałżonkikróladalekabyłazatemodkomfortowej.

WprzypadkuśmierciniemłodegojużwszakJagiełłyprzedjejnamaszcze-

niemtytułkrólowejprzysługiwałbytylkoJadwidze.Utrudniałobytosukcesję

nawetewentualnemupogrobowcowi.Niewykluczone,żezewzględunawiek

Jagiellonki,wświetleprawazdolnejjużdozawarciamałżeństwa,tojejijej

mężowipanowiepolscyzdecydowalibypowierzyćtronikrólestwo34.

Wtrudnychchwilachspędzanychbezmałżonka,którynajpierwwyruszył

naobjazdWielkopolski,apotembrałudziałwwojniezzakonemkrzyżackim,

wspierałyZofiędamydworu,wśródktórychbyłypannyprzybyłewrazznią

zLitwy,jakteżżonyicórkiczołowychmożnowładcówkoronnych.Dwórmo-

narszy,szczególniekrólowejspędzającejwstolicywięcejczasuniżmąż,był

magnesemprzyciągającymtakżedorastającychsynówmożnowładców,którzy

naWawelupobieralinaukęizdobywaliumiejętnościrycerskie,awolnyczas

spędzalinazabawachidworskichrozrywkach35.

33Jadwiga,urodzonaw1408r.,mogłabyćwięcjeszczeprzedostatnimślubemojcawyda-

nazamąż,alejejprzyszłymałżonekdopierow1427r.miałosiągnąćwieksprawny.Wkontek-

ściepóźniejszychwydarzeńnależyzastanowićsię,czywłaśniewiekobupretendentówdoręki

Jadwigiitronupolsko-litewskiegoniebyłjednymzpowodówdecydującychowyborzew1421r.

właśnieFryderyka(ur.1413),anieBogusławastargardzkiegoisłupskiego(ur.ok.1405),który

mógłodrazupoślubićnastępczyniętronu.Zpewnościązaśwtakimkontekścienależyspojrzeć

naplanzerwaniaumowyzHohenzollernem,jakipowstałjużnapoczątku1423r.,oczym

wdalszejczęścirozdziału,s.47in.WychowawcamiFryderykapoprzybyciudoKrakowazostali:

profesorteologiiidziekansandomierskiEliaszzWąwolnicyorazrycerzPiotrChełmski.Zwłaszcza

tenostatnibyłpóźniejbardzobliskozwiązanyzZofiąHolszańską.Zob.onich:H.Barycz,Eliasz

zWąwolnicy(zm.po1446)[w:]PSB,t.6,Kraków1948,s.232-233;F.Sikora,Chełm[w:]SHGWKr,

cz.1,z.2,oprac.Z.Leszczyńska-Skrętowaiin.,Wrocław1985,s.334-336;B.Czwojdrak,Zofia

Holszańska...,s.168-170.

34BardzotrafnieówczesnepołożenieZofiiprzedstawiłS.M.Kuczyńskiw:KrólJagiełłook.

1351-1434,Warszawa1987,zwłaszczas.87in.Por.sytuację,wjakiejznalazłasiępodkoniec

1439r.jedynacórkaZygmuntaLuksemburskiegoElżbieta,wdowapoAlbrechcieII,którąpanowie

węgierscy,nieczekającnarychłerozwiązanie(aurodziławszakpogrobowcaczterymiesiącepo

śmiercimęża),postanowiliwydaćzaWładysławaIIIJagiellończykaitojemupowierzyćKrólestwo.

35Roladworukrólowejnajpełniejdotądzostałascharakteryzowanaw:H.Kręt,Dwór

królewskiJadwigiiJagiełły,Kraków1987,zwłaszczas.143-148.Zob.teżcenneuwagiwartykułach

G.Rutkowskiej(Itinerariażon...,zwłaszczas.97-100;DwórpolskichkrólowychAnnyCylejskiej

iElżbietyGranowskiej[w:]NarodzinyRzeczypospolitej.Studiazdziejówśredniowieczaiczasów

wczesnonowożytnych,t.1-2,red.W.Bukowski,T.Jurek,Kraków2013,zwłaszczas.871-882).

ZrelacjiKallimachawiadomo,żenp.młodziwojewodziceTarnowscynwrazzeswymmistrzem

[GrzegorzemzSanoka-W.Z.],zpowoduswegowysokiegourodzenia,bywalicodziennie

ukrólewiczówWładysławaiKazimierza”(W.Dworzaczek,LeliwiciTarnowscy.Zdziejów

możnowładztwamałopolskiego.WiekXIV-XV,Warszawa1971,s.202).Wświetletejrelacjinie

sposóbodrzucićtezę,żepodobniewysyłalidoKrakowaswychsynówinnimożnowładcy.

Brak wyników

Walka polityczno-prawna o następstwo tronu po Władysławie Jagielle w latach 1424-1434

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra