Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
WładysławJagiełłozaliczanyjestdonajdłużejpanującychpolskichmonar-
chów.JakomałoznanylitewskiksiążęprzybyłdoKrakowanapoczątku1386r.
Poprzyjęciuchrztu(15lutego)odbyłsięjegoślubzJadwigąAndegaweńską
(18lutego),anastępniekoronacja(4marca).Odtejporydo31maja1434r.,
czyliprzezprawiepółwieku,byłkrólemPolskiinajwyższymksięciemLitwy1.
MałżeństwoJadwigizJagiełłąbyłokonsekwencjązawarciauniiwKrewie
(1385).OdtądPolskaiLitwamiałybyćpołączonenawieki.KiedyWładysław
poślubiałmłodziutkąAndegawenkę,„dziedziczkę”tronuiPiastównępodzieli,
niktzapewnenieprzypuszczał,żebędzieonapierwszązczterechjegożon.Nikt
chybateżniezakładał,żepo13latachmałżeństwaprzyjdziemupochowaćo-
małżonkę,jakteżjedyną,nowonarodzonącóreczkę-ElżbietęBonifację.
BezpotomnaśmierćJadwigi,koronowanejwszakinregemPoloniae,niosła
problemynaturyprawnopaństwowej.Powstałakoniecznośćlegitymizacjiwładzy
WładysławaJagiełły.Tragediaosobistaniemogłabowiemprzerodzićsięwpro-
blempaństwowy,adokładnej-problemdwóchpaństw,gdyżjużwówczas
ujawniłysięróżnicewpojmowaniucharakteruzwiązkuPolskiiLitwy.Jagielle
wyswatanowięcszybkokolejną„dziedziczkę”tronupolskiego-AnnęCylejską.
Wwynikurozmówtoczonychmiędzypanamipolskimiilitewskimiustanowiono
nowezasadyłącząceobakraje-tzw.unięwileńsko-radomską(1401),zaakcep-
towanąprzezJagiełłęijegostryjecznegobrata-WitoldaAleksandra,któryna
mocypodpisanychporozumieńmiałrządzićLitwądożywotnio.
ZdrugiegomałżeństwaWładysławdoczekałsięjedyniecórkiJadwigi-
nazwanejtaknacześćpierwszejżony.ToonajakokolejnaPiastównapokądzieli
wwynikudesygnacjiojcaielekcjipanówpolskichwJedlniwlutym1413r.
zostałauznanazaprzyszłąkrólowąobukrajów.Wybranienajejopiekunawiel-
kiegoksięciaWitoldaiwydaniedokumentówtzw.uniihorodelskiejprzypieczę-
towałopodjętenapoczątkutegorokuustalenia.
Jakprzypuszczałjedenznajwybitniejszychznawcówstosunkówpolsko-
litewskich,HenrykŁowmiański,panowiepolscyzgodzilisiębezwarunkowo
uznaćJadwigęzanastępczyniętronu,gdyżbyłakobietąidlatego-wmyśl
ówczesnychzasadżyciapolitycznego-wiadomobyło,żerządypoJagielle
przejmiejegozięć,itoznimzamierzanodopieropertraktowaćzasadysukce-
1Szczegółowąliteraturęodnoszącąsiędoporuszanychwewstępiezagadnieńzamieszczono
wbibliografii.Wtejczęścizostaływskazanejedynienajważniejszepozycje.
9