Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
niemusieliwięckorzystaćpóźniejzpośrednictwasekretarzakancelariikró-
lewskiej.Wielewskazujenato,żetakiesłowazostałyzapisaneprzezDługo-
szapoto,abyukazać,żejużwówczasOleśnickiodgrywałznaczącąrolępoli-
tyczną28.Składanieprotestówprzeciwtemumałżeństwuwczasiepobytuna
Litwie,kiedydataiszczegółyceremoniizostałyustalone,aprzygotowania
wtoku,byłobyzresztąogromnymnietaktemimożnaprzyjąć,żetakasytua-
cjaniemiałamiejsca.Zpewnościąjednakwłaśniedziękitymrelacjomkro-
nikarzkrakowskiujawniłrzeczywistepoglądyswegoprotektoranapodej-
mowanewówczaskwestie.DecyzjaomałżeństwiezZofiąniebyławięcpo-
pieranaprzezZbigniewaOleśnickiego,niewiadomojedynie,czytakipogląd
miałodpoczątku(samwszaknajpewniejposłowałdoHolszankiijejopieku-
nówwsprawieustaleniawarunkówmałżeństwa,alemógłtouczynićjako
niesamodzielnywówczasjeszczepracownikkancelarii),czyniechęciązapa-
łałdopierowwynikupóźniejszychwydarzeńzwiązanychzpróbązmiany
granicdiecezjikrakowskiej,zesporamiozakreswładzyiustrójpaństwa,
zodsunięciemoddziedziczeniakoronykrólewnyJadwigi,atakżeróżnicami
zdańwsprawieinnychgłównychkierunkówpolitykizagranicznej(szerzej
wrozdzialedrugim).
Niewydajesięjednak,abyjednymzpowodówniechęciwobectegomariażu
mogłabyćobawaowzmocnieniepozycjiWitolda.Relacjemiędzywielkim
księciemakrólembyłynatyleznakomite,żeKiejstutowiczniemusiał
uciekaćsiędopróbyodzyskaniaiumocnieniawpływównadworzekrakowskim
przezZofię-jaksugerowanoniekiedy,zapewnepodwpływemrelacjiDługosza
-wstarszejhistoriografii29.Przeciwnikolejnemumałżeństwukrólabyliprzede
wszystkimci,którzystalinastrażypodjętychwcześniejzobowiązań,wiążąc
przyszłośćKoronyiLitwyzJadwigąJagiellonkąjakooficjalnąnastępczynią
Władysławaioczywiściezjejprzyszłymmężem.Wybórtenmiałbardzoduże
znaczeniedladalszychlosówpaństwapolsko-litewskiegoorazstanowił
oprzyjęciugłównychkierunkówpolitykizagranicznej.Ważnebyłotakżeto,że
władcazamierzałpoślubićpoddankę,cokrytykowanojużprzypoprzednim
związkuJagiełłyzElżbietąGranowską.Niechęć,zwłaszczapanówkrakowskich,
mógłpogłębiaćfakt,kolejnąichpaniąmiałazostaćLitwinka,itowdodatku
oruskichkorzeniach.
28SłuszniepodsumowałówczesnądziałalnośćZbigniewaJ.Nikodem(ZbigniewOleśnicki
wobecunii...,s.107):nRolazaśOleśnickiegosprowadzałasiędosprawnegowypełnianiapoleceń
królewskich”.
29Zob.np.J.Garbacik,A.Strzelecka,UniwersytetJagiellońskiwobecproblemówhusyckich
wXVw.(Próbawprowadzeniawzagadnienie),nActaUniversitatisCarolinae-HistoriaUniver-
sitatisCarolinaePragensis”1964,t.5,cz.1-2,s.32;Z.H.Nowak,Dyplomacjapolska...,s.342.
TakipoglądzanegowałajużE.Maleczyńska(Rolapolityczna...,s.24-25).
33