Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
50
Rozdział1.Biografieniewpełnirównoległe
tygodnikanGłos”
57
.NapoczątkunastępnegorokunazjeździewKrakowie,zinicja-
tywymieszkającegowGenewieZygmuntaBalickiego,ukonstytuowałsięZwiązek
MłodzieżyPolskiej(tzw.Zet)
58
.Niezwykleważnąrolęwkonsolidacjiśrodowisk
narodowychodegrałopowołaniedożycia,półtorarokupóźniej,wsierpniu1887r.
LigiPolskiej.OrganizacjatapowstaławSzwajcarii,akrokiemmilowymwprocesie
jejtworzeniabyłowydanieprzezZygmuntaMiłkowskiego(TeodoraTomaszaJeża)
broszuryRzeczoobronieczynnejioSkarbieNarodowym59.
W1888r.DmowskizwiązałsięzwarszawskągrupąZetu.Procesnabywania
prawczłonkowskichwymagałprzejściakolejnychstopni.Dlategonajpierwzostał
ntowarzyszem”
,adopierowrokunastępnymnbratem”zetowym.Dziękiaktyw-
nościwkrótcewysunąłsięnaczołogrupyiwpływałnakierunekjejdziałalności.
Wswychdziałaniachbyłpostrzeganyjakoosobazdecydowanainieustępliwa,co
spowodowało,jakprzyznawał,żeprzeciwnicywkrótceokrzyknęligonszowini-
stą”
60
.Prezentowaneprzezniegostanowiskozaważyłonaobliczuwarszawskiej
grupyZetu,tymbardziejżeformowałasięonapoprocesienProletariatu”
,gdy
osobyoprzekonaniachsocjalistycznychposzukiwałymożliwościprowadzenia
dalszejdziałalnościrównieżwjejszeregach.Specyfikęówczesnychpoglądów
Dmowskiegoodsłaniastanowisko,którezajął,gdynauczelniachwImperium
Rosyjskimzaczęływybuchaćprotesty.Otóżwypowiedziałsięwówczasprzeciwko
udziałowiwstrajkustudenckim61.
W1889r.DmowskizostałprzyjętydoLigiPolskiej.Wtymokresieutrzymywał
teżkontaktyzwarszawskimnGłosem”
,zaprzyjaźniającsięzpracującymiwnimJóze-
femKarolemPotockim,JózefemHłaskąiJanemLudwikiemPopławskim.Ostatni
zwymienionychstałsięmentoremDmowskiego,azarazemtym,któryjakopierw-
szymdostrzegłdrzemiącywnimpotencjał62.WnGłosie”
,jakpiszeGrzegorzKrzy-
wiec,DmowskiopublikowałswójpierwszyartykułpolitycznyIdeawponiewierce
63
.
57
L.Zdybel,„Głos”1886-1899-narodzinyideinarodowegodemokratyzmu,[w:]PrasaNaro-
dowejDemokracji1886-1939,red.A.Dawidowicz,E.Maj,Lublin2010,s.23-47;n.ВасMле;ск.й
(Плохоuк.й),СовременнаяПольщаиеяполитическ.ястремлен.я,Cанктъ-Петербургъ
1906,s.146;Z.Wasilewski,Ruchdemokratyczno-narodowywPolsce1889-1919,GW26I1919,
nr25,s.3.
58Pięćdziesięciolecie„Zetu”,nMyślNarodowa”1936,nr49,s.776.
59S.Kozicki,JakpowstałaLigaPolska?,nMyślNarodowa”1939,nr6,s.87,nr7,s.100-101;
Senior,PoczątkinowoczesnegoobozunarodowegowPolsce,nMyślNarodowa”1936,nr47,s.733.
60R.Skrzycki,Szowinizm,PW1903,nr11,s.805.
61S.Kozicki,HistoriaLigiNarodowej,Londyn1964,s.41,513;W
.Jabłonowski,Zbiegiemlat
(wspomnieniaoRomanieDmowskim),nMyślNarodowa”1939,nr5,s.65.
62T.Kulak,RomanDmowskiiJanLudwikPopławski:współdziałanieuczniaimistrzaczy
ideowadominacja?,[w:]RomanDmowskiijegowspółpracownicył,s.187-209.
63
G.Krzywiec,„Ideawponiewierce”.PierwszyartykułpolitycznyRomanaDmowskiego,
nArchiwumHistoriiFilozofiiiMyśliSpołecznej”2008,t.LIII,s.147-166.Zob.też:R.Skrzycki,
Ideawponiewierce,nGłos”1891,nr8,s.86-88.
