Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
19
Zpowyższychwzględówproblematykasposobówobniżaniaobciążeń
podatkowychjestoddawnaprzedmiotemzainteresowaniazarówno
naukprawnych,jakiekonomicznych14.Obserwacjaobrotuprawnego
skłaniaprzedstawicielinaukidorozpoznawaniarealizowanychprzez
podatników,samodzielniealbowespółzinnymipodmiotami,zachowań
zmierzającychdoobniżeniaobciążeńpodatkowych,wskazywaniaich
cechistotnychorazpodejmowaniapróbnazwaniaisklasyfikowania
tychzachowań.Wpiśmiennictwiewyróżniasiękilkanaściepojęć
mającychokreślaćsposobyobniżaniaobciążeńpodatkowych.Najbar-
dziejrozpowszechnionyorazzarazemnajprostszypodziałsposobów
obniżaniaobciążeńpodatkowychwywodzisięzdorobkuanglosaskiej
naukiprawapodatkowego15.Zostałonzasadniczoprzejętyprzezpolską
naukęprawapodatkowego16.Wramachtegopodziałuwyróżniasię
unikanieopodatkowania,uchylaniesięodopodatkowaniaorazplano-
waniepodatkowe17.Zanalizyliteraturyprzedmiotuwynikajednak,że
pojęciateniemająustalonegostałegozakresuznaczeniowego.Ogólnie
wskazujesię,żeunikanieopodatkowaniaoduchylaniasięodopodatko-
waniaodróżniakryteriumzgodnościzprawemzachowaniapodatnika.
Oileunikanieopodatkowaniatozachowaniezgodnezprawem,otyle
uchylaniesięodopodatkowaniatodziałanielubzaniechanieniezgod-
nezprawem.Natomiastplanowaniepodatkowestanowizachowanie
zgodnezprawem,któreprzejawiasięwobniżaniuobciążeniapodat-
kowegozapomocąprzewidzianychprawemśrodkówsłużącychtemu
14
Tytułemprzykładumożnawskazaćnatakiepozycjebibliograficznezzakresunauk
prawnych,jak:W.J.Szatensztejn,Obejścieustawpodatkowych,PPH1927/7,s.349;R.Ry-
barski,Naukaskarbowości,Warszawa1935,s.218-236;S.Rosmarin,Prawopodatkowe
aprawoprywatnewświetlewykładniprawa,Lwów1939,s.224-225;S.Zalewski,Inter-
wencjonizmpodatkowy.Rozważaniaopozafskalnychcelachopodatkowaniainiektórych
ichgospodarczychskutkach,Warszawa1939,s.13-14.Natomiastzliteraturyzagranicznej
zob.np.A.Hensel,ZurDogmatikdesBegrifs„Steuerumgehung”[w:]FestgabefürErnst
Zitelmann,München-Leipzig1923,s.227in.
15
Zob.np.J.T.Lyons,TeStruggle...,s.100.Por.takżeB.Brzeziński,Anglosaskie
doktrynyorzeczniczedotycząceunikaniaopodatkowania,Toruń1996,s.9.
16
Zob.np.T.Lipowski,Pojęcie...,s.19-25.
17
Por.np.OECD,InternationalTaxAvoidanceandEvasion.FourRelatedStudies,
Paris1987,s.16-17;P
.Merks,TaxEvasion,TaxAvoidanceandTaxPlanning,nIntertax”
2006/34/5,s.272-281;Taxavoidance,evasionandplanninginMalaysian,red.J.Kasipillai,
Singapore2012,s.2-8.