Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Zasadadwustronnościwprocesiecywilnym
35
leżywpełnisięzgodzić,gdyżniemożnamówićtuojakimkolwiekobowiązku.Ciężary
procesowesłużąwskazaniu,którazestronpostępowaniaiwjakimzakresiepowinna
dokonywaćokreślonychczynnościprocesowychpodrygoremniekorzystnychskutków,
jakiemożewywołaćzaniechanietychczynności83.Uważasięjezatzw.obowiązkiwobec
samegosiebie,awięcciążącenastronachwichwłasnyminteresie,atodlaodwrócenia
ujemnychdlanichnastępstwprocesowych84.Wedletejteoriiciężarprocesowyjest
impulsem,którypobudzastronydowłaściwegodziałania-wgranicachuprawnień
przyznanychprzezustawę-celemzabezpieczeniawprocesiekorzyści,jakiepowód
lubpozwanyosiągazeswegoskutecznegodziałania.Zaniechaniedziałaniapowoduje
jedynieutratękorzyścizwiązanejztakimsposobemdziałania.Jesttotzw.zasadaryzyka
procesowegostrony,opartanazawinieniuwobecsamegosiebie85.ZdaniemM.Wali-
górskiegoryzykotoponosistronanawypadekzaniechaniaodpowiedniegosposobu
działaniabądźteżzpowodudziałaniawsposóbniewłaściwy86.Choćwdoktrynie,
zwyjątkiemS.Włodyki,wyraźnieniewskazujesięnaciężarspoczywającynapowodzie
wzakresieoznaczeniapodmiotowychgranicpowództwa,tomożnagowyprowadzić
zinnychwypowiedzi.Przykładowo,zdaniemM.Waligórskiegopodstawowymciężarem
spoczywającymnapowodziejestciężarwytoczeniapowództwa,zktórymwedletego
autorawiążesiętakżeciężarsprecyzowaniatreściochronyprawnejzawartejwdokład-
nieokreślonymżądaniu87.Ciężaroznaczeniastronprocesu,ojakimtubyłamowa,ma
charakterformalny,tzn.jegoniespełnienieuniemożliwiawogóleskutecznenadanie
bieguwniesionemupowództwu.Czyminnymjestzaśprawidłoweoznaczeniestron
wkontekścienormyprawamaterialnego,czyliwskazanieprawidłowegopodmiotu
zpunktuwidzeniajegolegitymacjiprocesowej.Ztegowzględuwydajesię,żeciężar
oznaczeniastronprocesunależywidziećjakoaspektciężaruwytoczeniapowództwajako
takiego,czylidopuszczalnościwszczęciapostępowaniainadaniamubiegu,gdyżwrazie
niewypełnieniategociężarupowódmusiliczyćsięzniekorzystnymikonsekwencjami
swojegozaniechania.Niedopełnienieciężaruoznaczeniastronypozwanejwpozwie
przezpowoda,jakjużwskazywano,spowodujewezwaniepowodadouzupełnieniabraku
napodstawieart.130k.p.c.,awraziewadliwegouzupełnienialubnieuzupełnieniamoże
doprowadzićdozwrotupozwu.Chodzitujednakobrakoznaczeniastronypozwanej,
anieowadliweoznaczenietejstronyzpunktuwidzeniazasadnościdochodzonego
roszczenia,comożepowodowaćcałkieminneskutki88.Wartowskazać,żedoodmien-
nychkonsekwencjibędzieprowadziłopominięcieprzezpowodawłasnegooznaczenia,
83
P
.Rylski,Działaniesąduzurzęduapodstawafaktycznawyrokucywilnego,Warszawa2009,s.185.
84
S.Ehrlich,J.Gliklich,Onusprobandiwprocesiecywilnym,GłosSądownictwa1933/10,s.590;Z.Hahn,
Ciężardowoduwprocesiecywilnym,PPC1934/16-17,s.482;W
.Siedlecki,Ciężardowoduwpolskimprocesie
cywilnym,PiP1953/7,s.69.
85
M.Waligórski,Polskie...,s.171;A.Stefaniak,Onusprobandiwprocesiecywilnym,Lublin1972,s.19.
86
M.Waligórski,Polskie...,s.170.Możnaspotkać,pogląd,żeodróżnieniepojęciaciężaruodobowiąz-
kuprocesowegopowinnowynikaćztreścisankcjiprzewidzianejprzezprzepisyustawy,por.K.Lubiński,
RecenzjaksiążkiH.Doleckiego,Ciężardowoduwpolskimprocesiecywilnym,Palestra1999/1-2,s.133.
87
M.Waligórski,Polskie...,s.172-173.
88
W
.Berutowicz,Znaczenieprawnesądowegodochodzeniaroszczeń,Warszawa1966,s.82-83.
