Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
46
MariaDudzikowa
ZnawczynizagadnieniaTeresaDobrzyńska,podejmującwą-
tekfunkcjimetaforywkomunikacji,wyjaśnia:
Nadawcachcecośsensowniezakomunikować;podmiotwypowie-
dzijestznany;nadawcachceprzekazaćinformacjęnatematpew-
nejjakościprzedmiotuswojejwypowiedzi,nieznajdujewkodzie
językowymgotowychśrodkównawyrażenietejjakościiswojego
doniejstosunku;starasiętęjakośćwyrazićwsposóbpośredni,
wykorzystującfakt,żepodobnejakościprzypisywanesą–oczym
powszechniewiadomo–pewnyminnymprzedmiotom6.
Tewłaśniezasygnalizowaneteoretyczno-epistemologicz-
nekwestiemetaforbędziemyroztrząsaćwniniejszymeseju.
Namarginesiezauważę,żewsłownikusynonimówjęzykapol-
skiego7dlasłowaroztrząsaćznaleźćmożna233synonimy(po-
dzielonena50grupznaczeniowych)!Dlailustracjiwybierzmy
kilka,którychznaczeniemożnametaforycznieodnieśćdoistoty
zapowiadanychwtytuleesejuroztrząsań:
roztrząsaćtopoddawaćanalizie,braćcośpodlupę,prześwietlać,
dociekać,zgłębiać,głowićsię,bićsięzmyślami,wgryzaćsięitp.
Oczywiście,czytelnik(mniejżyczliwy)ztegorepertuarupo-
nad200synonimówmożewybraćwstosunkudomoichroz-
trząsańzwrotyoinnymzabarwieniu,np.roztrząsać–dzielić
włosnaczworo,rozdmuchiwać,międlić,przelewaćzpustego
wpróżne,spekulowaćitp.
Gdybywszakżepadłonp.określeniemiędlić(którezkolei
maokoło120synonimów),rzadziejspotykanewspółcześnie,
życiu;stosujeponadtoformęczynną:tomyżyjemymetaforami,karmimysięnimi,
jakpowietrzem,jadłem,miłością”.PoprzezzwrotDmetaforywnaszymżyciu”
–Dmy”straciliśmywnimrolęaktora:jużnieżyjemymetaforami,atylkonapoty-
kamyjewnaszymżyciu.
6T.Dobrzyńska,Warunkiiinterpretacjewypowiedzimetaforycznych(w:)Te-
orietekstu,red.T.Dobrzyńska,Wrocław1986,s.57.
7InternetowysłowniksynonimówjęzykapolskiegoonlineSynonim.NET©Loca-
Host;http://synonim.net./synonim/roztrz%C4%85sa%C4%87,dostęp:6.07.2016.
