Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Metaforyzacjamilitarnajęzyka(takżew/oszkole)…
kognitywistycznąwhumanistyce,niezbędnedooglądu(anali-
zyiinterpretacji)szkoływperspektywiemetaforykimilitarnej.
DociekaniakategorialnezesejuWstępnieometaforze(także
militarnej)spróbujęterazdopełnić,ograniczającsięwszak-
żedoniezbędnychzałożeń,bywmiarępotrzebdopowiadać
wrozmaitychjegomiejscach.NazywasiętoDnamysłemwielo-
krotnym”–takastrategia(metaforamilitarna!)jestpewniejsza
ibezpieczniejsza,niż(ituznowuposłużęsięmetaforąkonwen-
cjonalną)porywaćsięzmotykąnasłońce,cowpolskiejfrazeo-
logiioznacza:podejmowaćzadanianiemożliwedowykonania,
przerastająceczyjeśsiłyimożliwości4.
Niebezintencjiwpowyższymzdaniuznutkąautoironiipo-
służyłamsięmetaforami(strategia;zmotykąnasłońce),których
kontekstużyciaimplicitenawiązujedoichfunkcji(awłaśnie
onichbędziedalejmowa).LakoffiJohnson,przedstawiciele
tzw.realizmudoświadczeniowegowjęzykoznawstwiekogni-
tywnym,zajmującysiębadaniamimetaforywżyciucodzien-
nym,coznalazłoodzwierciedleniewtytuleichznanejksiążki
Metaforywnaszymżyciu,zktórejtukorzystamy,piszątak:
Metaforajestnaszympodstawowymnarzędziemdoczęściowego
rozumieniatego,coniemożebyćrozumianecałkowicie,tj.na-
szychuczuć,doznańestetycznych,rozterekmoralnychiświado-
mościduchowej5.
4Nawszelkiwypadek(młodymczytelnikom)przypominam:motyka–»narzę-
dzieręcznewpostacikawałkażelaznejpłytki,niekiedywygiętejwtrzypłaskiezęby,
osadzonejnadługiej,drewnianejrączce,służydospulchnianiaziemi,sadzeniaiko-
paniaziemniaków,niszczeniachwastówitp.(dawniejrównieżzkamienia,roguitp.)«
[ś];Słownikjęzykapolskiego,red.nauk.M.Szymczak,t.II,Warszawa1979,s.218.
5G.Lakoff,M.Johnson,Metaforywnaszymżyciu,przeł.T.Krzeszowski,
Warszawa1988,s.22.Namarginesiewartoprzytoczyćmerytorycznezastrzeżenie
JolantyKozak(w:Przekładliterackijakometafora.Międzylogosalexis,Warszawa
2009,s.72–73)codotrafnościprzetłumaczeniatytułuksiążki,którejtytułwory-
ginalebrzminastępująco:MetaphorsWeLiveBy(1980).Zdaniemtejtłumaczki
literaturyangielskiejiwykładowczyniwInstytucieLingwistykiStosowanejUW
dosłownytytułpowinienbrzmiećMetafory,którymiżyjemy,zaproponowanyzaś
przezT.P
.KrzeszowskiegostrywializowałgowpostaciMetaforywnaszymżyciu,
jakożeoryginalnawersjastwierdzaDorganicznąniezbywalnośćmetaforwnaszym
45
