Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
czeskaglosadoMaterVerborum,średniowiecznegosłownikapo-
wstałegowSzwajcariiwXIIIw.głosizaś:DMorana,Ecate,triuia
velnoctiula,Proserpina”-DMorana,Hekate,troistaalbonocna,
Prozerpina”.30MoranatoczeskaodpowiedniczkaMarzanny,iden-
tyfikowanatutajzgreckąHekateirzymskąProzerpiną-Dwyłaniają-
cąsię/wypełzającą”,costosowanowodniesieniudouprawyzbóż.
Swojądrogą,wypełzaniemożnawiązaćrównieżzobrazemwęża
lubżmii,odnoszącymsiędoludowegozaśpiewuDŚmierćsięwije
upłotu,szukająckłopotu”,skojarzonegozobrzędemtopieniaMa-
rzanny.Tymrazem,czeskiautordajenamjeszczeinneskojarzenie.
Biorącpoduwagę,żeHekatepanowałanadziemiąiwodami,nie
jestonoażtakodległeimożestanowićcenneuzupełnieniewyła-
niającegosięobrazuBogini.ImięMarzannypojawiaćsiębędzie
ponadtowlicznychzapisachetnografówzXIXiXXwieku,codo-
wodziżywotnościobrzędu,azatemijegowagi.
Otym,żetwierdzeniaDługosza,jakobyzwyczajtopienia
Marzannywywodziłsięzhistorycznegowydarzeniareligijnejkon-
wersjiMieszkaIsągołosłowne,świadcząjeszczeinnefakty.Po-
dobneobrzędyznanesąbowiemnietylkouSłowian,aleiuludów
germańskich.LiczneichprzykładyznaleźćmożnawZłotejGałęzi
słynnegoantropologa,sirJ.G.Frazera:DWBawarii,wśrodkowej
Frankonii,wczwartąniedzielępostuwiejskiewyrostkirobiłyze
słomykukłęprzedstawiającąŚmierć.Obnosiłyjązkomicznące-
remoniąpowsi,poczymzgłośnymiokrzykamipaliłyzawsią.”;
DWNorymberdzedziewczętaodsiódmegodoosiemnastegoroku
życiachodząulicaminoszącmałąotwartątrumienkę,wktórejpod
całunemleżylalka.Innenatomiastnosząwotwartympudlegałąź
bukazjabłkiemprzytwierdzonymnakońcuzamiastgłowy.Śpiewają
przytym:‚ZanosimyŚmierćdowody,dobrzejejtak’,albo‚Niesie-
myŚmierćdowody,zaniesiemyjątamizpowrotem’.”31Podobnie
jakwniemieckiejBawarii,krainiewcześniejzasiedlonejprzezCel-
tów,działosięinaobszarachzamieszkanychprzezSłowian:DWe
wsiachTuryngiizamieszkanychprzezludnośćsłowiańskiegopocho-
30A.O.Patery,Cheshskii︠a︡glossyvMaterverborum,[w:]ČasopisNárodníhomuzea,Rok
51,1877,s.58
31J.G.Frazer,Złotagałąź,Warszawa1965,s.269
34
