Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wstęp
11
dziale5).Phelanpodkreśla,żeretorycznaperspektywa„łączycelopowieści
[...]zzamysłamiwobecodbiorców,wyjaśniając,dlaczegoautorwykorzystuje
zjawiskatekstowe,bynakierowaćodbiorcęnatakianieinnyzestawsądów,
emocjiietycznychreakcji”12.Wmoimpodejściujedynaróżnicapolegana
tym,żeanalizującpowieścipółnocnoirlandzkie,wmniejszymstopniuzamie-
rzamskupićsięnapytaniu,dlaczegoichautorzywykorzystująokreślonezja-
wiskatekstowe,awznaczniewiększymnatym,jaktorobiąijaktezjawiska
zjednejstronyodzwierciedlają,azdrugiejrzutująnaspecyfikękontekstu
historycznego,społecznegoipolitycznegoIrlandiiPółnocnej.Naczymta
specyfikapolega,wyjaśniamszczegółowowRozdziale1,którymacharakter
wprowadzeniadohistoriiregionu.
Rozdział2spajadwiepłaszczyznytejksiążki:diachronicznąiteoretyczną.
Staramsięwnimpokazać,jakogólnepojęciaiobszarybadawcze,których
wartośćdlaopisuKonfliktutrzydziestoletniegojestniedoprzecenienia,wza
-
jemniesięuzupełniająitworząwspólnieprzestrzeńdyskursywnąnazwaną
przezemnieretorykąpamięcikulturowej.Ojejpożytkachwkontekścieinter-
pretacjipowieścipółnocnoirlandzkichprzekonujęczytelnikawkolejnych
rozdziałach,analizującczteryutworywspółczesnychpisarzyzUlsteru.Są
tokolejno:ReadingintheDark(1996)SeamusaDeane’a,RipleyBogle(1989)
RobertaMcLiamaWilsona,OnebyOneintheDarkness(1996)DeirdreMad-
denorazTheTruthCommissioner(2008)DavidaParka.Dwiepierwszepowie-
ścizostałyjużprzetłumaczonenajęzykpolski–odpowiedniojako:Czyta-
jącwciemnościiZaułekłgarza.ZkoleifragmentyutworówMaddeniParka
podajęwewłasnymprzekładzie,abyprzekonaćpolskiegoczytelnikadoich
wartościliterackiejidoniosłościtreści.Byćmożetoopracowanieskłonitłu-
maczyiwydawcówdożywszegozainteresowaniasięliteraturąpółnocno-
irlandzką.
RównieżwRozdziale2wyjaśniam,naczympolegaodrębnośćtakichkate-
goriijak„literaturapółnocnoirlandzka”czy„kulturapółnocnoirlandzka”,
atakżepodjakimiwarunkamiizjakimizastrzeżeniamimożnadzisiajmówić
oodrębnychtożsamościach:irlandzkiejipółnocnoirlandzkiej.Jakjużwcześ-
niejwspomniałem,tożsamościwspólnotoweczynarodowetowpierwszej
kolejnościzagadnieniasocjologiczne,alemająonebezpośrednieprzełoże-
nienaliteraturę,więcniesposóbuciecodtegorodzajurozważań,czytając
współczesnąprozęzaangażowanąwrozliczeniazKonfliktem.Niesposób
takżeuniknąćpytańochronologięcałegozestawienia–spośródczterech
wybranychprzezemniepowieścitrzyzostałyopublikowanepodkoniecKon-
fliktu(1989,1996,1996),ajednadziesięćlatpojegoformalnymzakończeniu
(2008).Wynikatozdwóchprzesłanek.Popierwszekonieclatosiemdziesią-
12J.PHeLAN:TowardaRhetoricalPerspectiveonSocialMinds.„Style”2011,no.2(45),
SocialMindsinFictionandCriticism,s.321.
