Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AktorGombrowicz
25
styluzachowaniapisarza.Woczachiobcychludzi,inajbliższych
przyjaciółGombrowiczbyłprzedewszystkimaktorem,który
ukrywałswojenajbardziejprywatneDja”,prowadzącprzewrot-
nągręzeswymirozmówcami.ObsesyjneDkomedianctwo”mu-
siało,rzeczjasna,wywoływaćwludziachskrajnereakcje–od
irytacjiiwymykającejsięspodkontroliwściekłości,ponie-
kłamanypodziwinajczystsząfascynację.
JorgeLuisBorgeszapamiętałGombrowiczaprzedewszystkim
jakokogośDwrodzajuhistriona”(awięcpostaćgroteskowosztucz-
ną)8.DHrabiązkinematografu”miałnazywaćwlatachszkolnych
GombrowiczabratTadeuszaKępińskiego9.ZkoleidlaJorgediPa-
oliorazmłodychArgentyńczykówtoniezmordowaneirażącetak
wieluaktorstwoparadoksalniemiałoprzysłużyćsięjakoświetna
szkołazdzieraniamasek.DopierotasztucznośćGombrowiczapo-
zwalałaimzyskaćświadomośćwłasnejnienaturalnościiobłudy.
Argentyńscyprzyjacielepisarzazgodniepotwierdzają,żejego
aktorskitalentosiągałpełniępodczasczytaniaimnagłosfrag-
mentówŚlubu.WczasietychseansówGombrowiczwcielałsię
wpostaciewłasnegodramatu,wygrywająccałąichzłożoność
swojąmimikąiintonacją:DCałeuniwersumdobywasięzjego
ust,bezmiarniuansów.Onjeden,siedzącniedbalenakrześle,
znogązałożonąnanogę,wpłaszczu,sprawia,żesłuchamy
wodrętwieniu”10.DJegotwarzbyławpełniplastyczna,nigdy
wżyciuniewidziałempodobnegoaktora”11–dodawano.
WDziennikuGombrowiczzapisze:DPrzecieżmójczłowiek
jeststwarzanyodzewnątrz,czylizistotyswojejnieautentyczny
–będącyzawszeniesobą,gdyżokreślagoforma,którarodzisię
międzyludźmi.Jego«ja»jestmuzatemwyznaczonewowej
«międzyludzkości».Wieczystyaktor,aleaktornaturalny,ponie-
waższtucznośćjestmuwrodzona,onastanowicechęjegoczło-
wieczeństwa–byćczłowiekiemtoznaczybyćaktorem–być
człowiekiemtoznaczyudawaćczłowieka–byćczłowiekiemto
«zachowywaćsię»jakczłowiek,niebędącnimwsamejgłębi–
byćczłowiekiemtorecytowaćczłowieczeństwo”12.Człowieczeń-
stwatrzebasięwięcwyuczyćjakteatralnejroli,asztukażycia
poleganaopanowaniuaktorskichumiejętności.
