Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
RozdziałI
Bliskośćfilozofiiipoezjiprzyjmujerównieżformęintencji,kiedyfilozoficznareflek-
sjaprzejawiasięwjednakowejmierzezobrazowościąmyślenia,poprzezgłębokie
źródłoduchowości;onaprzenikatwórczośćpoetyckąiistniejewniejjakowpewien
sposóbobowiązkowyitreściowo-obrazowyelement(J.A.Baratyńskij,F.I.Tiutczew,
A.A.Goleniszczew-Kutuzow,A.K.Tołstoj,A.A.Fiet).Utakichpoetówobrazyarty-
styczneniosądrugisensimajądodatkoweznaczenie,inneniżprzedstawiatotekst,
bojakpisałA.K.Tołstoj:
...вкаждомшорохерастенья
Ивкаждомтрепетелиста
Иноеслышитсязначенье,
:иднаинаякрасота!10
Logikamyśleniapoetyckiego,cennośćwidzeniaartystycznegoifilologiczne-
gożywoodzwierciedlająprocesyzachodzącewkulturzeisamewytworamitych
procesów.
Wspólnymicechamipoezjiifilozofiisą:
-wzajemneuzupełnianiesię,
-formaichintencji,kiedyfilozoficznarefleksjazgadzasięwjednakowejmierze
zobszaremmyśleniawyrażanympoprzeztwórczośćpoetycką,
-poszukiwanieodpowiedzinapytanie,copowiedziećosobie,przyrodzie,świe-
cie;obiesięgajągłębibytu,
-przedstawianieczłowieczegoJanarównizkosmosem,przyrodą,
-ukazywaniewyższegosensużycia,
-dążeniedopoznaniaświatawewnętrznegoizewnętrznegoczłowiekaoraz
sposobówjegoprzeżywania11.
101020Ekspresjawtekścieartystycznym
Komunikatywnafunkcjatekstuartystycznegorozpatrywanajestjakorelacja:
autor-dziełoczytelnik.Wtymukładziedziełoliterackiestajesięaktemsztuki
retorycznej.Zapośrednictwemretorykirealizowaneodniesieniapisarzadowy-
obraźni,dosystemuretorykiwłączasięrównieżemocjonalnastrukturawypowie-
dzi.Ekspresywnośćiemotywnośćsztukirealizowaneprzedewszystkimśrodkami
retorycznymi.Dlategoretorykazawszeistniaławobraziegramatykitwórczościar-
tystycznejiartystycznegosensu.Słowowdzieleliterackimtworzynowąmożliwą
realność,posiadaartystyczno-plastycznyoglądznaczenia,takjaktwórczedziała-
nieujawniaczytelnikowikonkretnychbohaterówikonkretnefizyczneodczuwalne
10
И.Н.Сиземская,Русскаяфилософияилирическаяпоэзия:„Согласиеумаисердца”,tł.M.
Pietrzak,[w:]Поэзиякакжанррусскойфилософии,(oprac.)И.Н.Сиземская,Wyd.Российская
АкадемияНаук,Институтфилософии,Moskwa2007,s.7.
11
Ibidem,s.5-20.