Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Gracjan.
15
dyktynów.Wedługnotatkipoczynionejtrzyćwierciwiekupóźniej,
Gracjanmieszkałwtymklasztorze,aleniejestpewne,czybyłmni-
chem5.Wobectyluwątpliwościpojawiałasięhipoteza,żeGracjanto
tylkonazwakolektywu,któryprzygotowałzbiór,wzgl.–wzłagodzo-
nejwersji–żetojedenzglosatorówtegozbioru.Jednakwdziele
Gracjanazbytmocnozaznaczasięjegoosobowość,bymożnabyło
uznaćgozajednegozkilkuwspółautorów,zbytdużabyłafascynacja
nimjegouczniówikomentatorów,bymożnabyłouznaćtenzbiórza
dziełokolektywne.Komentatorzyiglosatorzynazywaligomagi-
strem.Przyjmujesię,żewszkoleprzyklasztorześw.FeliksaiNabora
nauczałnteologiipraktycznejzewnętrznej”,awięctęgałąźteologii,
którejprzedmiotembyłonżyciezewnętrzne”Kościoła–czylizacho-
waniaiuprawnieniawiernych,czynnościosóbduchownych6,upraw-
nieniapodmiotówsprawującychwładzę–chodziłoowykazaniezasad
obowiązującychwżyciuKościoła.Nauczałnteologii”,aledoszedłdo
wniosku,żenauczanietowymagazróżnicowanegopostępowania,bo
czyminnymjest–jakpisał–nsumienniewykładaćPismośw.”(nscrip-
turassacrasdiligenterexponere”),czyminnymzaśrozwiązywaćwią-
żącoproblemyżyciaspołecznego(nnegotiisdefinirecumpotestate”).
Postawiłsobiezacelwyjaśnienie,codokogowKościelenależy,co
ikomuwolno,cosięgodzi.Wszystkietezagadnieniapodejmował,
rozwiązywałiwykładałwduchureformygregoriańskiej,którejbył
zdecydowanymzwolennikiem.Pracowałitworzyłnarzecziużytek
reformy,jegozamiarywyrastałyponadceledydaktyczne.(Niewyda-
jesięzresztą,byceledydaktyczneuzasadniałyażtakiwysiłek.Po
imieniuznamytylkojednegouczniaGracjana,Paucapeleę.Kolejność
5Autoremtejnotatki,pochodzącejzok.1265,byłznanyglosatorprawarzymskiego
Odofredus.Notatkatabrzmi:nMagisterGratianusstabatadmonasteriumsanctiFeli-
cis”.Jedenzbadaczypodważającychtezę,jakobyGracjanbyłmnichemklasztoru
św.Feliksa,dałswemuartykułowitytułnGratianslepthere”(Traditio35,1979,158)
czyniącaluzjędonapisunGeorgeWashingtonslepthere”,zamieszczanegoprzez
oberżystównaddrzwiamiwejściowymi.Niefrasobliwepotraktowanieprawdyma
uczynićtakąoberżębardziejatrakcyjną.
6Gracjanjestautoremstwierdzenianduosuntgenerachristianorum”–C.12,q.1,c.7.
