Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
MonikaMansfeld
wująctętendencję.Średniowieczetoepoka,którącharakteryzowałapostawa
pełnegoszacunkudladorobku„olbrzymów”poprzednichpokoleńwkażdej
dziedzinie.Cenionoszczególniefilozofięgrecką,rzymskieprawodawstwo,
judeochrześciańskietekstyteologiczne,starożytnychpionierówmedycyny,
astronomiiczymatematyki.
Podobniejakwkomentarzachśredniowiecznychmożnawyróżnićróżne
stopniezależnościodtekstówantycznych–odluźnejparafrazydojawnej
krytyki–odwoływaniesiędofilozofówdobystarożytności:Sokratesa,Platona
czyArystotelesamogłopełnićwtekścieróżnefunkcje,wśródktórychnaplan
pierwszywysuwająsiędwie:doktrynalno-biograficznaorazsymboliczna.
Tendychotomicznypodziałzostanierozwiniętywniniejszymartykulena
przykładachzaczerpniętychześredniowiecznychkomentarzyfilozoficznych
zeszczególnymuwzględnieniemtwórczościfilozofówXIViXVw.Wpierw-
szejczęściomówionezostanązagadnieniarzetelnościprzekazuhistorycznego,
dostępnościźródełoraztego,zjakądoząobiektywizmupodchodzonodo
tekstówantycznych.Drugaczęśćobejmieprzedstawieniafilozofówstarożyt-
nychpełniącefunkcjęprzykładów(exempla).
Przedstawieniadoktrynalno-biograficzne
Zwyczajkomentowaniapismantycznychwśredniowieczunajpełniejroz-
winąłsięwprzypadkuzbiorudziełArystotelesa,którestanowiływówczas
głównytrzonnauczaniauniwersyteckiego.Naukęrozpoczynanowówczasod
kursulogikiopartegowprzeważającejmierzenaKategoriachorazHermeneuty-
ceArystotelesa,napodstawiejegodziełomawianoponadtofilozofięprzyrody
(Fizyka,Mniejszepismaprzyrodnicze),psychologię(Oduszy),etykęindywidu-
alnąispołeczną(EtykaNikomachejska,Ekonomika,Polityka),zaśanalizowanie
tekstuPoetykiiRetorykimiałoprzygotowaćstudentówdopodejmowania
samodzielnychstudiównadtwórczościąretoróworaztragediopisarzyantycz-
nychoraztworzenianowychtekstówwedługklasycznychwzorów.Można
powiedzieć,żestudianawydzialesztukbyłyzdominowaneprzeztreści
zawartewcorpusAristotelicum.Nicdziwnego,żeefektempracydydaktycznej
byłyprzedewszystkimkomentarzemająceprzybliżyć,anastępniepogłębić
wiedzęnatematdoktrynyArystotelesa.Zanajbardziejwartościoweuchodzi-
łyoczywiściete,któreobjaśniałypismaFilozofa2,jednocześnieuzgadniając
jeznajnowszymi,czasemnapierwszyrzutokarażąconiespójnymizjego
poglądami,rozwiązaniamiautorówpóźniejszych.
2WśredniowieczuArystotelesowiprzysługiwałzaszczytnyprzydomekFilozofa(Philosophus).
