Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
WSTĘP
Naksiążkęskładająsiętrzyteksty,napisaneprzeztrzyniezwykłe
kobiety,którymprzyszłożyćwstrasznychczasach.ChajaRosenblatt
iRywkaSchenkerurodziłysięnapoczątkulatdwudziestychiwwojnę
weszłyjakomłode,leczjużdorosłekobiety,MelaniaWeissenberg
natomiastbyłaodnichznaczniemłodsza–w1939r.miałazaledwie
dziewięćlat.ChajaiRywkaspisaływłasnewspomnieniawkrótce
powojnie,aMelaniaprowadziłaswójdzienniczeknabieżąco,
odwiosny1942ażdowyzwoleniawstyczniu1945r.Melania
pochodziłazKrakowa,aRywkaiChaja–zmałegomałopolskiego
sztetla.RodzinyRywkiiChaibyłygłębokoreligijne,Melaniazaś
dorastaławdomustosunkowodobrzezasymilowanym.Mimoróżnicy
wiekuiodmiennychtypównarracjitrzyprezentowanetekstyłącząsię
iuzupełniająnawielesposobóworaznawielupłaszczyznach.
PrzedewszystkimlosyChai,RywkiiMelaniispięliwspólnąklamrą
Niemcy,którzyskazalije–wrazzresztąpolskichŻydów–naśmierć.
Łączyłajeteżgeografia–wmomenciegdyrozpoczętolikwidację
skupiskżydowskichnaterenieGeneralnejGuberni,wszystkietrzy
znalazłysięwgetciewDąbrowieTarnowskiej,małymmiasteczku
położonymkilkanaściekilometrównapółnocodTarnowa.Wobliczu
nadciągającejZagładykażdaznichobrałainnąstrategięprzetrwania.
Byćmożezresztąmówienieoświadomym„obieraniustrategii”jest
przesadne–rodzinypodejmowałytedecyzjewspólnie,alosdzieci
imłodzieżybyłzazwyczajwypadkowąrozstrzygnięćdokonywanych
przezrodziców.Chajaratowałasięucieczkądoinnego,nadal
istniejącegogetta,Rywkawrazzgrupążydowskichrozbitków
zdecydowałasięukryćwkryjówkachwykopanychwpobliskich
lasach,aMelaniaprzeszłanaaryjskąstronęiukryłasięumiejscowych
chłopów.Mówiącdokładniej–zeszłapodziemię,doskrzyniwkopanej
podklepiskiemstodołynależącejdoratującegojągospodarza.Przez
kolejnelatatrzyautorkistoczyłyrozpaczliwąwalkęoprzetrwanie
naniewielkimterenie,jakimjestobszarpowiatudąbrowskiego.
Takniewielkim,żeichlosysięprzeplatały.Wpewnymmomencie,
jużpodkoniecokupacji,RywkaiChajatrafiłydotejsamejkryjówki
irazemwpadływręceNiemców,aMelania(nadalmieszkającawswej
podziemnejkryjówce)usłyszałaoicharesztowaniuiodnotowałaten
faktwdzienniczku.
Elementemłączącymzamieszczonetutajtekstyjestteż