Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8.Przyczynyekspansjiprzedmiotowejpostępowanianieprocesowego
pociągazasobąryzykonaruszeniazasadysuwerennościwładzysądowejista-
niasięprzezsędziówfunkcjonariuszamipolitykiiadministracjipaństwowej340.
JednoznaczniepoglądswójująłH.Kollhosser,twierdząc,żeekspansjaprzed-
miotowapostępowanianieprocesowego,przyzachowaniuautorytatywnychza-
sadtegopostępowania,doprowadziładonaruszeniapodstawowychgwarancji
ochronyprawjednostki341.RównieżW.J.Habscheiduznałprzedstawionąten-
dencjęzaniepocieszającą342.Ocenytewynikająztrudnejdozakwestionowania
konstatacji,żewpostępowaniunieprocesowymistniejąsilniejszeniżwpro-
cesiecywilnymgwarancjeochronyinteresupublicznego,aleniestetysłabsze
interesuprywatnego.Dziejesiętakpomimopewnegoposzerzenia,zwłaszcza
poIIwojnieświatowej,katalogugwarancjiochronyprawuczestnikapostępo-
wanianieprocesowego343.Poszerzająctenkatalog,ustawodawcaodpowiednio
wykorzystałwpostępowaniunieprocesowymniektórezrozwiązańidoświad-
czeńpłynącychzprocesucywilnego,np.uznającprawokażdegouczestnika
dowysłuchaniaprzedsądem344.Poszerzeniekatalogugwarancjiochronypraw
jednostkijestniewątpliwieznaczącewporównaniuzukształtowaniemwtym
zakresieXIX-wiecznegopostępowanianieprocesowego345,aleniestetyzbytjesz-
czesłabedlawyrównaniasystemugwarancjipomiędzywspółczesnymproce-
semcywilnymapostępowaniemnieprocesowym346.
340J.Bärmann,„EchtesStreitverfahren”…,s.380.
341H.Kollhosser,DieEntwicklungstendenzen…,s.238.
342W.J.Habscheid,FreiwilligeGerichtsbarkeit,s.14.
343Por.H.Kollhosser,ZurStellungundzumBegrifderVerfahrensbeteiligtenimErkenn-
tnisverfahrenderfreiwilligenGerichtsbarkeit,München1970,s.11in.
344Por.H.Kollhosser,ZurStellung…,s.11in.
345Szerokainienależyciekontrolowanaswobodasąduwkształtowaniuprzebiegu
XIX-wiecznegopostępowanianieprocesowegoczyniłaczęstokroćuczestnikówpostępowania
bezbronnymiwobecogromuwładzysędziego.Por.B.Konig,DieGrundlagen…,s.310.Niebyło
przesadnymstwierdzenieH.Kollhossera(DieEntwicklungstendenzen…,s.236),żeuczestnika
postępowaniatraktowanoniewkategoriipodmiotu,aleprzedmiotupostępowania.Wówczes-
nejnauceprawasformułowanozasadę,żezakresaktywnościsądupowinienbyćuzależniony
wtympostępowaniuodintensywnościinteresuposiadanegoprzezpaństwowregulacjiokreś-
lonegostosunkuprawnego.Por.E.Ott,Geschichte…,s.158.Wliteraturzepolskiejzokresu
międzywojennegoJ.Hroboni(Analizaprojektuksięgipierwszejkodeksupostępowanianiespornego,
PPC1937/2,s.41in.)zmuszonybyłstwierdzić:ndoświadczenie(…)uczy,żeswobodydziałania
sąduwpostępowaniuniespornymnadużywasięwtymkierunku,żesprawyprzekazanetemu
postępowaniuprzeprowadzasiępowierzchownieiniedbale,coodstraszaosobyzainteresowane
odsądownictwaniespornego”.
346H.Kollhosser,DieEntwicklungstendenzen…,s.238;B.Konig,DieGrundlagen….,
s.314;F.Cipriani,Procedimentocameraleedirittoalladifesa,Riv.dir.proc.1974/1,s.189in.
Tymteżtłumaczysięfakt,żewniektórychpaństwachzachodnioeuropejskichtakieklasycz-
nesprawynieprocesowe,jakubezwłasnowolnienie,rozpoznawanebyływprocesiecywilnym.
Zob.natentematK.Lubiński,Postępowanieoubezwłasnowolnienie…,s.63in.orazcytowana
tamliteratura.
KAZIMIERZLUBIŃSKI
105
