Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3.Poglądytraktującedziałalnośćsąduwpostępowaniunieprocesowym…
3.2.DOKTRYNAFRANCUSKAIWŁOSKA
16.Nowespojrzenienacharakterprawnyorzeczeńnieprocesowych(déci-
siongracieuse)ujawniłosięrównieżwnaucefrancuskiej.Tradycyjnestano-
wiskodoktrynypoddałkrytyceP.Hébraud,formułująctezę,żejurysdykcja
nieprocesowajestprawdziwąjurysdykcją(lajuridictiongracieuseestuneve-
ritablejuridiction)103.Zdrugiejstronyautortenwyraźniedostrzegadaleko
idącezróżnicowanienaturyprawnejposzczególnychorzeczeńnieprocesowych
iwtymwłaśnieupatrujegłównejprzyczynyniemożnościsformułowania
pełnejdefinicjipostępowanianieprocesowego.Wedługjegoocenyistniejące
różnicepomiędzyprocesemcywilnymapostępowaniemnieprocesowympo-
krywawpewnymstopniuzwiązanaztożsamościąorganówsądowychjedność
przedmiotowa(unitesubstantielle)obupostępowań.Prewencyjneorzekanie
przezsądoprawiewtrybiepostępowanianieprocesowegoczyniztegopo-
stępowaniaprzedłużenieidodatekdojurysdykcjispornej(prolongementet
accessoiredelajuridictioncontentieuse)104.
Jeszczesilniejakcentująswojestanowiskociprzedstawicieledoktryny,
którzyzapodstawęwyróżnieniaaktujurysdykcyjnegoprzyjmująinnekry-
terianiżrozstrzyganiesporuoprawo,np.urzeczywistnianieprawaprzed-
miotowegoorazwykonywanieprawapodmiotowego.Czołowyprzedstawi-
cieltegokierunkuR.Merlewskazujenawystępowaniesytuacji,wktórych
istnienielubwykonanieprawapodlegakontrolisąduwceluochronyintere-
sówjednostkilubzapobieżenianiebezpieczeństwunaruszeniainteresupub-
licznego105.StanyteR.Merleokreślamianemsytuacjinieprocesowej(situ-
ationgracieuse),którącharakteryzujeobowiązkoweodwołaniesiędowymiaru
sprawiedliwości(recoursobligatoirealajustice),przyczymwskazanasytuacja
różnisięodsytuacjispornej(situationcontentieuse)jedyniestopniowalnością
naruszeniasferyprawnejpodmiotuidlategoorzeczeniasąduwydanewpo-
stępowaniunieprocesowymsąaktamijurysdykcyjnymi.
TradycyjnestanowiskonaukifrancuskiejkwestionujerównieżH.Mo-
tulsky,któregozdaniemorzeczeniasąduwpostępowaniunieprocesowym
stanowiąszczególnegorodzajuaktyjurysdykcyjne106.Worzeczeniachtych
występująwprawdzieelementyadministrowania,aleprzeważająelementy
103P.Hébraud,Commentairedelaloidu15juillet1944,Paris1946,s.333in.
104P.Hébraud,Commentaire…,s.334.
105R.Merle,Essaidecontributionàlathéoriegénéraledel’actedéclaratif,Paris1949,
s.101in.
106H.Motulsky,Lesactesdejuridictiongracieuseendroitinternationalprivé[w:]Travaux
duComitéFrançaisdeDroitInternationalPrivé1948–1952,Paris1953,s.17.
KAZIMIERZLUBIŃSKI
195
