Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ3.MIEJSCEPRAWAPRACYWSYSTEMIEPRAWA
formalne5.Istotnejestrównieżprzypomnienie,żewramachsystemupra-
wastanowionegodokonujesięczęstouporządkowaniapoziomegoipio-
nowego.Systematykapionowanormopartajestnahierarchiiaktów
prawnych,poziomazaśnapodzialeprawanagałęzie,atakżenaprawo
materialneiformalne(procesowe),jakrównieżnaprawoprywatneipub-
liczne6.Jakwyżejwspomniano,strukturęsystemuprawawyznaczatakże,
obokzwiązkówmiędzynormami,jegowewnętrznadyferencjacja.Opiera
sięonagłównienakryteriumpodmiotuiprzedmiotuuregulowaniaoraz
nakryteriummetodyregulacjiprawnej7.Posłużeniesiętymikryteriami
pozwalawyróżnićwstrukturzesystemuprawaposzczególnegałęzie.Jest
przedmiotemdyskusjiwprawoznawstwie,czydladokonaniapodziału
systemuprawanagałęziekoniecznejestposłużeniesięwszystkimikry-
teriamiłącznie,czyteżwystarczywykorzystaćjednoznich.Pierwszeze
wskazanychkryteriówróżnicowaniagałęziprawa,tj.kryteriumpodmio-
tuuregulowania,jużoddawnauważasięzadrugoplanoweipomocni-
cze8.Istotneznaczenieprzypisujesięnatomiastdwómpozostałymkryte-
riom,tj.kryteriumprzedmiotuikryteriummetodyregulacjiprawnej.
Trzebajednakodnotować,żewteoriiprawawskazujesiętakżenajeszcze
innekryteriapodziałuprawanagałęzie.H.Rotwyróżniawtymwzglę-
dziekryteriumdwuczłonowe(przedmiotuimetody),trójczłonowe(od-
rębnasferastosunkówspołecznych,określonajednośćdanegokomplek-
sustosunkówspołecznychorazobiektywnieuwarunkowanyintereskla-
sowy),kryteriumfunkcji,kryteriumsankcjiorazkryteriumtreścinormy
prawnej9.Wnowszejliteraturzeszerokąanalizę,wszczególnościkryte-
riumfunkcjonalnego,kodyfikującegoinormatywnego,główniewkon-
tekściewyodrębnianiaprawapracy,przeprowadziłB.M.Ćwiertniak10.
Ostateczniejednakwiększośćautorów,wtymwyżejwymienieni,uznają
zapodstawowekryteriumprzedmioturegulacjiprawnej.
Przedmiotregulacji,jakokryteriumpodziałuprawanagałęzie,jest
definiowanyzazwyczajjakorodzajstosunkówspołecznychkształtowa-
5Por.m.in.W.Lang,J.Wróblewski,S.Zawadzki,Teoriapaństwaiprawa,Warszawa
1979,s.352in.;Z.Ziembiński,Problemypodstawoweprawoznawstwa,Warszawa1980,s.190
in.
6E.Kustra,Wstępdonaukiopaństwieiprawie,Toruń1997,s.106in.
7J.Kowalski,W.Lamentowicz,P.Winczorek,Teoriapaństwa...,s.137.
8Tamże;por.takżeK.Opałek,Problemymetodologicznenauki...,s.179.
9H.Rot,Jednośćipodziałysystemu...,s.174in.
10Por.B.M.Ćwiertniak,Kryteriakodyfikacyjneawyodrębnienieprawapracyjakogałęzi
wpolskimsystemieprawa,St.Pr.PiPSp.2006,s.9in.;tegoż,Okryteriachfunkcjonalnychwyod-
rębnieniaprawapracyjakogałęziprawa(wo)Człowiek.Obywatel.Pracownik.Studiazzakresu
prawa.KsięgajubileuszowapoświęconaProfesorUrszuliJackowiak,podred.J.Steliny,A.Wy-
pych-Żywickiej,GSP2007,t.XVII,s.62in.;tegoż,Kryteriawyodrębnieniaprawapracyjako
gałęzisystemuprawapolskiego,St.Pr.PiPSp.2007,s.25in.
167
