Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Podejściedoproblemubadawczego
41
opiekispołecznej(finansowanejnazasadziezaopatrzeniowej,zogólnychpodat-
ków).Nawiązującdotejkonkluzji,możnasformułowaćszerszywniosek:same
zmianyinstytucjonalnewobrębiesystemuemerytalnego(nawetnajbardziejrady-
kalne)sąniewystarczające,jeśliniestanowiączęściszerszegoprojektuzmiany
instytucjonalnejwobrębieinstytucjizabezpieczeniaspołecznego.Ataksięstało
właśniewPolsce,gdziereformęsystemuubezpieczeńspołecznychograniczonode
factodoreformysystemuemerytalnego,wniewielkimtylkozakresieobejmując
niąsystemrentipozostawiającwdotychczasowejpostaciodrębnesystemyemery-
talnedlasłużbmundurowychidlarolników.Reformaemerytalnaniezostałateż
skorelowanazezmianamisystemuopiekispołecznejmimoprzewidywanegoobniże-
niastandarduzabezpieczeniaemerytalnegownowym,repartycyjno-kapitałowym
systemieemerytalnym(apierwszeemeryturyznowegosystemuemerytalnegobędą
wypłacanejużod2009r.).Dlaproblematykidodatkowegozabezpieczeniaemerytal-
negoszczególnieistotnajestinna,wdalszymciąguaktualnakonkluzjaraportu:
nJednymzproblemów,którewcześniejczypóźniejprawdopodobniepowstaną,
jestfakt,żewiększośćwspółczesnychkoncepcjireformwydajesiękoncentrować
nawadachistniejącychmodelisystemuemerytalnegoorazprzywróceniudobrej
sytuacjifinansowejpoprzezpowstrzymywaniewzrostowegotrenducałkowitych
wydatkównaemerytury,podczasgdyniewieleczynisię,byzwiększyćstopędłu-
goterminowegooszczędzanianastarośćwzwiązkuzewzrostemoczekiwanejdłu-
gościżycia”(Systemyireformyemerytalne...1997:46).
Generalniemożnastwierdzić,żewokresieod1989do1998r.zakładoweza-
bezpieczenieemerytalnestanowiłojedynieubocznynurtzainteresowańbadaw-
czychidyskusjiwliteraturzeprzedmiotu.Dotyczytobadańprowadzonychzarów-
nonagruncienaukiopolitycespołecznej,jakinaukprawnych(zwłaszczaprawa
zabezpieczeniaspołecznego)oraznaukiofinansach.Wcentrumuwagibadaczy
znajdowałsiępubliczny,obowiązkowysystememerytalny.Takasytuacjautrzymu-
jesięzresztątakżepowprowadzeniureformyemerytalnejw1999r.Jednakżeczęść
badańdotyczącychpublicznychsystemówemerytalnych,czyteżcałościowegomode-
luzabezpieczeniaemerytalnego,jestnatyleistotnych,żeniesposóbonichchoćby
skrótowoniewspomnieć,gdyżwyznaczająoneperspektywębadańsystemówza-
kładowych.Debataemerytalnawlatach90.XXw.miałaponadtonietylkozna-
czeniepoznawcze,aletakżepraktyczne,gdyżwywarłaistotnywpływnakoncepcję
reformyemerytalnejinakształtnowegosystemuzabezpieczeniaemerytalnego.
Wprowadzonepokilkuletniejdyskusjipodkonieclat90.regulacjeprawneiroz-
wiązaniainstytucjonalne,którezapoczątkowaływdrażanienowegosystemueme-
rytalnego,wdalszymciąguwpływająnakształtimożliwościrozwojowezakłado-
wychsystemówemerytalnychwPolsceistanowiąpunktwyjściadodalszychba-
dańidyskusjiwgronieteoretykówipraktykówpolitykispołecznej.
Wokresiepoprzedzającymwdrożeniereformygłównymprzedmiotemdyskusji
byłapotrzebabudowaniafilarukapitałowegowramachobowiązkowejczęścisys-
temuemerytalnego(czyliczęściowaprywatyzacjapublicznegosystemuemerytal-
nego).Jeszczenapoczątkulat90.XXw.formułowaneprzezekspertówświato-
