Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
należywspomniećotakzwanymnkupnierenty”
54
.Jeżeliwierzycielposiadający
pewnesumynahipotecepotrzebowałgotówki(przeważniepożyczkihipotecznebyły
długoterminowe)-mógłzaciągnąćdługpodzastawsumtrzymanychnahipotece.
Wierzycielwierzycieladostawałodniegoustalonywumowieprocent,któregowiel-
kośćprzeważnieróżniłasięodwielkościprocentówpłaconychprzezwłaścicieladział-
kipierwszemuwierzycielowi.Zdarzałosię,żeoddrugiegowierzycielankupiłrentę”
trzeciczynastępnieczwarty.Wtensposóbobciążeniejednejhipotekiwiązałozesobą
kilkuludzi.Taformaobrotówkredytowychbyładoskonaleznanawmiastachhan-
zeatyckich-Lubece,Lüneburgu,Strzałowie,Wismarze,Szczecinie-przynajmniej
odkońcaXIIIw.ipowszechniestosowana
55
.WGdańskuwystępowałaonarównież,
przynajmniejwwiekuXV
.Niekiedywiążesięonazokreśleniemprawawykupienia
długu-tzw.wyderkofem(Wiederkauf)
56
.Dokładneokreślenieprocentazyskuprzy
tychtransakcjachjestutrudnionezewzględunaniejasnośćifragmentaryczność
źródeł.Dotychczasowedanepozwalająjedynienaczęścioweukazaniewielkości
zyskuprzystosowaniutejformykredytu.Zagadnienietoprzedstawionowtabeli5.
Tabela5
Wysokośćzyskuprzytransakcjachkupnarenty
hipoteczny
zysku
%
Kupnorenty
zasumę
roczniegrzywien
Przyuzyskaniu
zysku
%
Dług
grzywien
grzywien
112
8,9
89
10,6
12
350
9,7
75
50
200
311
26
134
12
5
25
50
2,25
24
(przeciętnie12,5)
16
10
12,5
16
8,6
13
Źródło
WAPGdańsk300.32.4
s.66,r.1441oraz300.43.2b,
s.72;tamżer.1466,s.279.
r.1466,
s.26
-||-
s.140
r.1467
-||-
s.184/5
-||-
-||-
s.16
54
Natemattegozagadnieniapor.O.Stobbe,ZurGeschichteundTeoriedasRentenkaufs,
nZeitschrińfürdeutschenRecht”19(1859).Por.takżeJ.Gobbers,DieErbleicheundihrVerhältniss
zumRentenkaufimMittelalterlichenKölndesXII.-XIV
.Jh.,nZeitschr.derSavigny-Stiflungfür
Rechtgeschichte”
,Germ.Abt.IV
,1863,gdziepodanajestliteraturaprzedmiotuinajważniejszepo-
glądynatentemat.Wliteraturzepolskiej:A.Janowicz,Kupnorenty,Lwów1883.
55
F.Fabrizius,DasältesteStralsundischeStadtbuch(1270‒1310),Berlin1872,s.69,109,127.
MecklenburgischesUrkundenbuch,t.III,Schwerin1865,nr2147,t.IV
,Schwerin1867,nr2606,2607,4775.
56J.Bardach,HistoriapaństwaiprawaPolskidopoł.XVw.,Warszawa1957,s.504-505-inaczej
rozumiekupnorenty,utożsamiającjązwyderkofem,czylizadłużeniempodzastawczynszuzparceli.
WGdańskukupnorentybyłozjawiskiembardziejskomplikowanym.
32
