Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Dziedzictwokulturowejakoczęśćosobowości…
17
Dziedzictwowpływanaprocestworzeniatożsamości1zarównoindywidualnej,
jakizbiorowej.Tożsamośćjestkonstruowanawdialoguzprzeszłością,przez
comożliwestajesięmodyfikowanieikształtowanietradycji,któredokonujesię
podmiotowoioddziałujenazbiorowośćprzezwypracowaniewspólnychznaczeń
istotnychzwłaszczadlatożsamościwspólnotlokalnych.Dziedzictwokulturowe
zostajewtymaspekcieujętejakonprocesualnietworzonyzespółelementówkul-
turymaterialnejiniematerialnej,zakorzenionywprzeszłości,uznanychzawarte
zachowaniaiprzekazywaniaprzyszłympokoleniom”13.
Wtymmiejscuniemożnapominąćproblemurelacjimiędzyhistoriąipamię-
cią.Przeciwstawienieobutychpojęćbyłocałkiemniedawnoprzedmioteminten-
sywnejdyskusjinaukowej.Przeciwstawianojesobie,wskazującnahistorięjako
tę,któralegitymizujewładzęiograniczasiędobadaniafaktów,powodujących,że
historiajesthistoriąpolityczną,przezcomijasięzprawdą,aczęstojąfałszuje14.
Pamięćnatomiaststanowitędziedzinę,którajestbliższażycia,bezpośredniego
doświadczenia,toteżdziśbadaniedziedzictwakulturowegooznaczaczęstesię-
ganiedoświadkówminionychwydarzeńiwiernezapisywanienarracji.Żyjemy
wczasachkulturypamięci.Jednązideiniedawnodyskutowanejwśródczłonków
isympatykówWspólnotyKulturowejnBorussia”wOlsztyniejestnmuzeumżywej
pamięci”.Wkraczamytuwobszarybadańbardzobliskietradycyjnejetnografii,
gdziegłównyprzedmiotbadaństanowitradycjaustna,atapozostajezawsze
żywa.
Kompleksproblemówzwiązanychzdziedzictwemkulturowymjesttaknie-
skończeniewielki,żesłuszniewtytuletomupojawiłosięsłowonnadbagaż”.Zpsy-
chologicznegopunktuwidzeniapełneuświadomieniesobiewłasnejtożsamości
wiążesięzpytaniemocenę,jakąmusizapłacićczłowiek,którychcesięzmierzyć
zwszystkimtym,cosłowondziedzictwo”oznaczawkontekściekulturowym.Tu
przywołamJurijaAndruchowycza,ukraińskiegopoetęieseistę,któryniezwykle
sprawniepotrafiłopisać,kimjest,sięgającdoScytówiWikingów,askończywszy
naswoichrodzicach.Prowokacyjnieużytyterminnnadbagaż”wodniesieniudo
dziedzictwakulturowegonawiązujedopodkreślanegodziśczęstoprezentyzmu
jakopostawyrespektującejiprzywiązującejwagętylkodontuiteraz”,donatych-
miastowegozaspokajaniaswoichpotrzebprzezczłowieka.Wtakimrozumieniu
dziedzictwokulturowemożebyćnadbagażemniedouniesienia.Tymczasem
rzeczywistośćsamastawiapytania,zwłaszczawtakichmiejscach,jakZiemie
ZachodnieiPółnocnedzisiejszejPolski,doniedawnajeszczenazywaneZiemiami
Odzyskanymi.Krajobrazkulturowydlaniecowrażliwszychosóbjestksięgądo
odczytania.Przezwieledziesięcioleciwpajanoludziomprzybyłymnaniegdyś
kulturowewujęciuinterdyscyplinarnym.Red.E.Nieroba,A.Czerny,M.S.Szczepański.Opole
2009,s.18.
13Tamże,s.9.
14Por.A.Szpociński:Formyprzeszłościakomunikacjaspołeczna.W:Przeszłośćjakoprzed-
miotprzekazu.Red.A.Szpociński,P.T.Kwiatkowski.Warszawa2006,s.7166.
