Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Strukturyosadniczewepocebrązuiwczesnejepoceżelazanaobszarze...
AnalizytuzaprezentowanemająwzałożeniudotyczyćlessowegoregionuPolskipo-
łudniowo-wschodniej,PodgórzaRzeszowskiego,rozumianegowujęciuzaproponowa-
nymniegdyśprzezJerzegoKondrackiego(1994,ryc.29,s.239–240),tj.jakoregionu
(mezoregionu)geograficzno-fizycznego,rozciągającegosięmiędzyWisłokiemiSanem
(ryc.1)3.
JednakterennaszychstudiówniepokrywasiędokładniezobszaremPodgórzaRze-
szowskiego.Naturalnegranice,jakimisąrzekiWisłokiSan,zostałyprzyjętetylkona
zachodzieoraznawschodzieipółnocnymwschodzie.Wtychwłaśniestrefachzakres
terenubadańzostałwyznaczonynapodstawiedzisiejszegoprzebiegukorytobudużych
rzek4.Napółnocyinapołudniuniepróbowaliśmynatomiastwytyczaćgranicnatural-
nych,leczwcałościwłączyliśmydoterenupracy(atymsamymdokataloguianaliz)
wszystkieteobszaryAZP,wktórychzasięguznajdujesięchoćbyniewielkiskrawek
lessowegopodgórza(ryc.1).Możnatudlawyjaśnienianadmienić,żetakieprzepro-
wadzenienaturalnychgranicbyłobywprawdziedośćłatweijednoznacznenapółnocy
–wstosunkudoPradoliny(Rynny)Podkarpackiej,aleznacznietrudniejszenapołudniu
–wstosunkudoPogórzaDynowskiego.PoprzezuwzględnieniecałychobszarówAZP
nietylkouniknęliśmyarbitralnychdecyzji,którewwypadkuposzczególnychstanowisk
mogłybysięokazaćnietrafne,aleotrzymaliśmynapółnocyipołudniuposzerzenieba-
danejstrefy–pewien„margines”,zapewniającyconajmniejdwakorzystneaspektyana-
lizy.Popierwsze,uzyskaliśmyszerszeramyterytorialne,którepozwalająodpowiednio
naświetlićzagadnieniawystępowaniastanowisknaprzejściumiędzydwiemakrainami
geograficznymi(wstrefie„krawędziowej”–M.Łanczont,J.Wojtanowicz2005,s.45)
iwiążącychsięztymmożliwościgospodarczegowykorzystywaniaobusąsiadujących
strefkrajobrazowychiśrodowiskowych.Podrugie,wkilkuwypadkachobjęliśmyanali-
zącałe–jakmożnasądzić–mikroregionyosadnicze,zlokalizowanewzupełnościbądź
towpradolinie,bądźtonapogórzu,cotakżezwiększyłopoledlaporównańianaliz.
Jedynymwyjątkiem–wyraźnieniekonsekwentnymwstosunkudoobuwyżejopisa-
nychsposobówpostępowania–byłopotraktowanieobszaruAZP108-83(północno-
-zachodniaczęśćPrzemyślaisąsiedniewsie).Doterenuobjętegoprzezniniejsząpracę
włączyliśmybowiemtylkopółnocno-wschodniączęśćtegoobszaru,pozostawiającpoza
3Taksamowskazywanyjestzachodnizasięgtegoregionuiprzezniektórychinnychautorów(np.M.Łan-
czont,J.Nogaj-Chachaj,K.Klimek2001,s.174–tupodnazwą„WysoczyznaKańczucka”).Należyjednak
przypomniećodmiennąpropozycję,wedługktórejPodgórzeRzeszowskiesięgateżnazachódodWisłoka,
obejmującterenymiędzyRzeszowemiSędziszowemMałopolskim(NarodowyAtlasPolski,1973–1978,
s.41).Namapie„Typykrajobrazunaturalnegoijednostkifizycznogeograficzne”,stanowiącejzałącznikdo
wspomnianejpublikacjiJ.Kondrackiego,najbliższeokoliceRzeszowapozachodniejstronieWisłoka–nie-
konsekwentniewstosunkudomapki(1994,ryc.27)iopisuwtekście–takżezostałyobjętezarysem,ukazu-
jącymzasięgPodgórzaRzeszowskiego.Szersze(tj.sięgającedalejnazachód)rozumienietegoregionusto-
sujeteżS.Czopek(2003,s.145–146),preferującynazwę„PrzedgórskiPłat(Płaskowyż)Lessowy”(por.też
niżej).WujęciuJ.Wojtanowicza„PrzedgórskiPłaskowyżLessowy”sięgawąskimpasemnazachódażdo
DolinyWisłoki,natomiastjegoobszarodwschodujestograniczonynakorzyśćstrefydolinnej,zaliczanejjuż
niedoRynnyPodkarpackiej,leczdoDolinySanu(M.Łanczont,J.Wojtanowicz2005,ryc.2).
4Wartozauważyć,żewobuwspomnianychtupogranicznychstrefach–tzn.zarównonakrótkim,po-
łudnikowymodcinkuWisłoka,jakinawzdłużcałego,wchodzącegowgręodcinkaSanu–praktycznienie
mastanowiskwsposóbpewnyzlokalizowanychwdolinach–zwyjątkiemrejonuujściaŁęguRokietnickie-
goiRady(czylistożkównapływowych).Poduwagęzostałynatomiastwziętetakżepojedynczeznaleziska
przedmiotówbrązowych,dokonanewsamymkorycie.
