Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Zakreschronologicznyiterytorialnypracy
2.1.Ramyczasoweiprzestrzenne
Niniejszestudiumobejmujewzasadzietrzynastępująceposobieformacjekulturowe
epokibrązuiwczesnejepokiżelaza:kulturęmierzanowicką,kulturętrzcinieckąikultu-
łużycką.Wwypadkutejostatniejwgręwchodzioczywiściejejregionalnaodmiana,
odponad60latokreślanajako„grupatarnobrzeska”.Jakkolwiekzdajemysobiesprawę
zeznacznychróżnicdzielącychjednostkętaksonomicznąodinnychgrup„łużyckich”,
któretoodmiennościpowodują,żeostatniozwłaszczawrzeszowskimośrodkunauko-
wympreferowanajestnazwa„kulturatarnobrzeska”(np.S.Czopek1999,s.120–145)
lub„tarnobrzeskakulturałużycka”(np.S.Czopek2004;2005a;2006),tojednakwni-
niejszejpracypozostajemyprzytradycyjnymterminie2.
Zdecydowaliśmysiętakżeuwzględnićwszystkieznaleziska,któremożnawiązać
zosadnictwemkulturylateńskiej.Należybowiemprzypomnieć,żeistniejąprzesłan-
kiprzemawiającezatym,wniektórychregionachludnośćokulturzewłaściwejdla
późnejfazygrupytarnobrzeskiejmogłaprzetrwaćconajmniejdoIVwiekuprzedChry-
stusem(S.Czopek1999,s.141–142).Nieliczneznanedotychczasmateriałykultury
lateńskiejzPodgórzaRzeszowskiegomożnawprawdziedatowaćniewcześniej,niżna
połowęIIIwieku(por.dalej),alemimobrakudowodów,świadczącychozetknięciusię
tychdwóchgrupludności,kulturalateńskachociażwswychistotnychcechachzupeł-
nieinnaniżmiejscowatradycjakulturowamożebyćtraktowanajakoswegorodzaju
zakończenierozwoju,trwającegowdorzeczuSanuiWisłokaprzezblisko2000lat.Cał-
kiemnowąjakościąbyładopierokulturaprzeworska,którawświetleaktualnegostanu
badańpojawiłasiętuznaczniepóźniejniżwinnychczęściachpołudniowejPolski.
Naszadecyzjazostałautrzymana,mimokwerendamateriałówzabytkowychdostar-
czyłatylkobardzonielicznychznalezisk,którewsposóbpewnymożnawiązaćzkulturą
lateńską.
Takwięcuwagizawartewniniejszejpracydotyczązjawiskprzebiegającychwprze-
dzialeczasowym,któregopoczątekprzypadaokoło2300–2200,akoniecprzypuszczal-
nieokoło200–100przedChrystusem.
2Zdefiniowanieugrupowania„tarnobrzeskiego”napoziomiekulturyarcheologicznejwymagałoby
wkonsekwencjitakżeprzemianowaniaterminologiiwobrębiecałegokręgu„łużyckiego”(por.J.Dąbrowski
1980).