Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI
Genezareferendarzasądowego
10Prawodosąduamożliwościograniczeniapozaorzeczniczych
zadańsędziego
Prawodosądu,czylimożliwośćdochodzeniaswoichprawprzezjednostkę
przedniezależnymodwładzywykonawczejiustawodawczejorganem,na-
leżytraktowaćjako,zjednejstronypodstawoweprawoczłowieka,azdrugiej
zaś,jakogwarancjęochronywszystkichprawczłowieka18.Rozumianejako
dążeniedorozstrzyganiasporuprzezniezależnyautorytet,pojawiasię
wnajdawniejszychprzekazachdotyczącychrozwojuspołeczeństw.
Warchaicznychporządkachprawnychrozpatrywaniesporównieodbywało
sięjeszczeprzeznieistniejącychwówczasprawników,aleprzezsamego
władcę,jegozastępcówidoradcówlubstarszyznę,rekrutującąsięspośród
sąsiadówiinnychbliskichobustronomlubszczególniepoważanychosób.
Decyzjawładcyjakoorganunajwyższegobyłaarbitralna,gdyżniemusiał
liczyćsięzżadnymizasadamidopierokształtującegosiępostępowaniasądo-
wegoaniteżzrębamiprawamaterialnego,określającymitreśćstosunków
prawnychlubpojęcieprzestępstwa,leczmógłrozstrzygaćsprawyzmocy
przysługującejmunieograniczonejwładzy19,legitymowanejboskimnamasz-
czeniem20.
18Por.natentemat:L.Garlicki,Prawodosądu(w:)PrawaCzłowieka.ModelPrawny,
red.R.Wieruszewski,Wrocław1991,s.537-560.
19S.Grzybowski,Dziejeprawa,Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk1981,s.53.
20ZtegookresuznanyjestkodeksstarożytnegoBliskiegoWschodu,zwanyKodeksemHammura-
biego,któregoprzepisyzawierałyregulacjęróżnychdziedzinprawasądowego,wtymbardzo
23
