Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Socjologiaapedagogika
53
wstosunkudojejkierunkówniewykluczająsię,leczzazębiająwzajemnie.
Pochodzitostąd,żebadaniepedagogiczneokreślonejdziedzinywychowa-
niawymagaszczególnegoodwoływaniasiędosystemówwiedzyimetod
odnośnejnaukiopisowo-wyjaśniającej,np.badaniedoskonaleniaustroju
szkolnictwa-dosocjologii,organizacjiprocesunauczania-dopsychologii,
kierowaniaklasąszkolną-domikrosocjologiibądźpsychologiispołecznej
małejgrupy,funkcjiwychowawczejszkoływyższej-dosocjologiiwielkiego
miastaisocjopsychologiimłodzieżywwiekustarszejadolescencji,wychowa-
niaprzezpracęizawód-dosocjologiiipsychologiipracyitd.
Wwynikuwyżejprzedstawionejpróbysystematykinaukzajmującychsię
badaniemprocesówwychowawczychotrzymujemypojednejstronieprze-
działurozmaitenaukiwspółpracującezpedagogiką,podrugiej-samąpeda-
gogikęwrazzjejdziedzinami(wydzielonymiwedługzakresulubcharakteru
badanychkomponentówprocesu)ikierunkami(zróżnicowanyminazasa-
dziedominującegonachyleniabadańdojednejznaukpierwszejkategorii).
Naukwspółpracującychzpedagogiką,takichjakbiologia,psychologia,socjo-
logia,ekonomia,niesposóbzaliczyćdoniejnatejjedynejzasadzie,żebadają
procesywychowania-nawetwtedy,gdywytworzyłyspecjalnedziedziny
wzakresietychbadań,takiejakpsychologiawychowawcza,socjologiawy-
chowaniaczyrozwijającasięekonomikaoświatyiinne.Dziedzinyte,choćby
jaknajbardziejwyodrębnione,należądoswychrdzennychnauk,taksamojak
wszystkiepozostałeichdziedziny.Opierająsiębowiemnaogólnymichdo-
robkuwzakresiesystemówwiedzyipodstawmetodologicznych;przytym
wrazzeswoimrozwojemdorobektenpowiększająiwzmacniają.Dowydzie-
leniaichzdyscyplinmacierzystychiprzydzieleniadopedagogikinieupo-
ważniaichwspólnyzniąprzedmiotbadań-proceswychowawczy.Wich
ujęciuprzedmiottenjestbowiempodporządkowanyodrębnymzadaniom
orazwłasnymzałożeniommetodologicznymisystemomwiedzy.Jestondla
nichczymśinnymniżdlapedagogiki:poprostujednązkategoriiodnośnych
zjawisk-dlapsychologiiwychowawczejokreślonąkategoriązjawiskpsy-
chicznych,dlasocjologiikategoriązjawiskspołecznychitd.
Natympodłożustajemywobeczagadnieniarelacjimiędzyposzczegól-
nymikierunkamipedagogikianaukamiichodniesienia:międzypedagogiką
społecznąasocjologią,wszczególnościsocjologiąwychowania,międzyteo-
riąwychowaniainauczaniaapsychologią,zwłaszczapsychologiąrozwojo-
wąiwychowawcząitd.Nietrzebapodkreślać,żedlazagadnieniastosunku
międzypedagogikąisocjologiąukazanieprzedziałunatympograniczuma
istotneznaczenie.
Wsamymprocesiebadawczymsocjolog(podobniejakprzedstawiciele
innychnauknienależącychdopedagogiki)ujmujeproceswychowawczy
zgruntuinaczejniżpedagog.Proceswychowawczy,jakoprzedmiotbadań,
AdamMickiewiczUniversityPress©2021
